NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze politieke redactie
DEN HAAG, 28 FEBR. Tweede-Kamerleden lezen de beleidsnota's op hun terrein gemiddeld slechts voor een kwart deel. Ze moeten wel selectief te werk gaan, want ze krijgen zo'n 80.000 pagina's per jaar te verwerken. Dat is een stapel papier van acht meter hoog.

Dat concludeert de taalkundige R. Neutelings die volgende week promoveert aan de Rijksuniversiteit Utrecht op het proefschrift De eigenzinnige lezer. Hoe Tweede-Kamerleden en gemeenteraadsleden beleidsteksten beoordelen. Neutelings liet twintig Kamerleden en vijftien gemeenteraadsleden hardop denkend en lezend een beleidsnota lezen zoals ze dat normaal zouden doen.

Uit het onderzoek blijkt dat Kamerleden bij het selecteren van zinnen of pasages die zij van belang achten, zich vooral laten leiden door hun politiekevoorkeur. Een PvdA'er kijkt vooral naar passages over de consequenties van beleid voor zwakkere groepen in de samenleving. Een VVD'er leest met name de passages waarin iets gezegd wordt over de rol van de overheid.

Neutelings is te spreken over het leesgedrag van de volksvertegenwoordigers, die onder pseudoniem worden opgevoerd in het proefschrift. Kamerleden zijn volgens hem 'expert-lezers' die 'actief' lezen. ,,Ze selecteren heel bewust de informatie die voor hen van belang is en formuleren daaromheen al tijdens het lezen hun eigen gedachten, die ze vervolgens in een vergadering naar voren kunnen brengen.''

De Kamerleden prikken makkelijk door de retorische trucjes heen die de beleidsambtenaren die de nota's schrijven gebruiken om zo hun eigen ideeën in de tekst te verwerken. ,,Het is een boek met een hoop gezwollen leuterkoek, met prachtige foto's die maskeren dat er in werkelijkheid sprake is van een overbodig stuk'', tekende Neutelings op uit de mond van een 'hardop denkend' Kamerlid.

Gemeenteraadsleden lezen gemiddeld een groter deel van een nota dan Kamerleden, ruim een derde, omdat zij minder gespecialiseerd zijn in bepaalde onderwerpen. Gemeenteraadsleden kunnen daarnaast minder selectief te werk gaan omdat ze minder nota's te lezen krijgen.