NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

Door FRITS ABRAHAMS
Het was zaterdagavond in VARA's Het Lagerhuis geen debat meer tussen Marcel van Dam en Pim Fortuyn, het was een verbaal kooigevecht. Alles was geoorloofd, het ontbrak er alleen nog aan dat de debaters hun klewang tevoorschijn haalden en elkaar onthalsden.

Het debat zou gaan over Fortuyns nieuwe boek Tegen de islamisering van onze cultuur. De eerste klappen vielen al na enkele seconden.

,,Wat mijn grote bezwaar is tegen uw boekje is dat u mensen aanzet tot angst voor vreemdelingen, terwijl die angst volkomen ongegrond is'', zei Van Dam.

,,Ik vind dat volkomen schandalig omdat ik dat niet beweer'', reageerde Fortuyn.

Daarmee was de toon gezet. Van Dam beweerde dat Fortuyn de allochtonen hun identiteit en cultuur wil ontnemen, Fortuyn hield vol dat zijn boek vooral een oproep is aan de allochtonen om volledig deel te nemen aan de Nederlandse cultuur. Het debat ontspoorde volledig toen Van Dam riep: ,,En als ik lees dat u in het Algemeen Dagblad dingen schrijft als 'Eén land, één volk, één natie', dan roept u de sfeer op waarmee de NSB voor de oorlog stemmen probeerde te winnen.''

Toen verloor ook Fortuyn zijn beheersing. Hij riep dat Van Dam hem al zes jaar geleden in een interview met Bibeb vergeleken had met Eichmann: ,,Het was een zó vieze, glibberige tekst dat ik er juridisch niks aan kon doen, want zo ben jij...''

Van Dam: ,,U liegt! En u bent niet alleen een leugenaar, maar u bent een ophitser.''

Fortuyn: ,,En u bent een populist en een onder-de-gordel-werker.''

Van Dam: ,,Een populist? Weet u wat ik zo vreselijk vind?''

Fortuyn: ,,Ik vind ú vreselijk.''

Van Dam: ,,Dat u potentiële angsten bij het Nederlandse volk tegen vreemdelingen exploiteert om die boekjes, die overigens voor geen gulden informatie bevatten, te verkopen.''

Fortuyn: ,,Wéér zo'n beschuldiging.''

Van Dam: ,,Ja, weer zo'n beschuldiging. U bent een buitengewoon minderwaardig mens! Weet u dat?''

Het debat eindigde ermee dat Fortuyn tegen zijn voorhoofd tikte, nadat Van Dam hem had gevraagd: ,,Waarom denkt u dat Janmaat u een zetel aanbiedt?'' Fortuyn: ,,Moet ik daarvoor verantwoording afleggen?'' Van Dam: ,,Ja, daar moet u verantwoording voor afleggen.''

Als je de tekst van dit debatje zo objectief mogelijk analyseert, rest er maar één conclusie: vooral Van Dam had zichzelf niet in de hand. Hij raakte te snel geëmotioneerd, argumenteerde te weinig en schold te veel. Dat mag hij zichzelf aanrekenen, want per slot van rekening zit hij in Het Lagerhuis ook nog eens, samen met Paul Witteman, als gastheer namens de VARA. Een goed gastheer noemt zijn gasten niet 'buitengewoon minderwaardig' - als hij dat werkelijk vindt, moet hij ze niet uitnodigen.

Was er dit weekeinde nog meer woede op de buis? Jazeker.

Het is zondagmiddag, een uurtje vóór de wedstrijd De Graafschap-Ajax. NOS-verslaggever Jack van Gelder interviewt Danny Blind. Blind noemt het van enkele collega's 'onprofessioneel' en 'onfatsoenlijk' dat ze openlijk speculeren over het verbreken van hun contract.

Dan wandelt Van Gelder naar Van Gaal en houdt hem deze uitspraken voor. ,,Dat is onprofessioneel van Blind'', reageert Van Gaal. Vervolgens keert hij zich woest tegen de vragensteller: ,,Jij hoort vóór een wedstrijd niet zulke suggestieve vragen te stellen. Daar blijkt uit dat het belang van Ajax niet jouw belang is, maar dat wist ik al jaren.'' De ongelukkige verslaggever heb ik eens in een stukje 'de twaalfde Ajacied' genoemd. Dat was ruim een jaar geleden, nadat Van Gaal hem na de wereldbekerwedstrijd tegen Gremio voor de radio als volgt complimenteerde: ,,Je hebt erg je best gedaan om deze wedstrijd te laten leven.'' Van Gaal is iemand die zich altijd omringd lijkt te voelen door minderwaardige mensen.

T V   V O O R A F :

Door MARGOT POLL
Gevangenisstraf is overzichtelijk omdat de duur van de straf bekend is. Als de rechter beslist dat een verdachte niet of in mindere mate toerekeningsvatbaar was op het moment dat hij het delict pleegde, wordt geen of weinig gevangenisstraf opgelegd. De verdachte wordt dan veroordeeld tot tbs. Dit is geen straf, maar een maatregel; de verdachte wordt verplicht behandeld in een psychiatrische kliniek. De tbs-maatregel wordt door veel delinquenten gevreesd, omdat de behandeling jaren kan duren. Ieder jaar wordt opnieuw bekeken of de behandeling verlengd, dan wel gestopt moet worden.

Gemiddeld zitten delinquenten zo'n vijf jaar in een tbs-kliniek. Vanavond wordt door de NRCV het eerste deel uitgezonden van de documentaire Tbs: Het voordeel van de Twijfel. Een pyromaan, een verkrachter, een moordenaar en een bankovervaller vertellen openhartig over hun behandeling in de dr. Henri van der Hoeven Kliniek en over hun delict. De documentaire brengt goed in beeld hoe intensief hun behandeling is: ,,Je praat de hele dag over gevoelens, emoties en andere zaken waar je nooit bij stilstond en 's avonds, als je in je kamer komt en de deur wordt afgesloten, dan begint het denken. Denken, denken en nog eens denken.''

Richard komt uit een gezin waar iedereen bij de brandweer werkt. Hij ontpopt zichzelf als pyromaan. In de tbs-kliniek tracht de hulpverlening hem te veranderen. Hij moet een beter 'zelfbeeld' krijgen om uiteindelijk weer in de maatschappij te kunnen functioneren. Richard heeft het zwaar als de hulpverleners hem steeds verwijten dat hij zijn gevoelens niet toont. Voor iemand die niet gewend is over zijn emoties te praten of zijn gevoelens te tonen, zegt hij het eigenlijk heel mooi: ,,Je hebt toch geen vaste tijden om kwaad te worden.''

Tbs-patiënten hebben de neiging zich zoveel mogelijk aan te passen aan de verwachting die de behandelaars van hen hebben. ,,Hoe kom ik hier zo snel mogelijk weg. Dat is de motor die ons hier doorheen moet helpen.'' In de vierdelige serie wordt niet alleen aandacht geschonken aan het genezingsproces van de tbs-patiënten, maar ook veel getoond van wat de hulpverleners met elkaar bespreken. Soms legt de psychotherapeut de patiënt iets te veel woorden in de mond, maar over het algemeen wordt een indringend beeld gegeven van het leven in een tbs-kliniek. In het laatste deel (10 maart) wordt de gevoelloze bankovervaller Michiel voorbereid op zijn terugkeer in de maatschappij. Het valt hem zwaar, omdat hij afscheid moet nemen van een groepsleidster, de enige persoon aan wie hij zich ooit heeft durven binden. De vraag is of hij 'buiten' ook weer zo iemand zal vinden. De kliniek heeft er in ieder geval vertrouwen in dat hij zich zal scharen onder de 85 procent die na de behandeling in de kliniek geen ernstige delicten meer zal begaan.

Tbs: Het voordeel van de Twijfel. 17, 24 februari en 3, 10 maart. Ned.1, 22.29u.