NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

Door FRITS ABRAHAMS
'Wat ben je beter geworden van je kinderen?' Dat was de laatste én lastigste vraag die Andrée van Es gisteravond stelde aan het panel dat ze voorzat in Als je maar van ze houdt, de eerste van een serie NPS-programma's over opvoeding.

Ingeborg Bosch (psychologe): ,,Een rijker mens in emotioneel opzicht.''

Roelof Vos (orthopedagoog): ,,Voor een groot deel is het genieten, lol.''

Hannemieke Stamperius (schrijfster): ,,De leukste relatie die ik ooit heb gehad.''

Robert ten Brink (tv-presentator): ,,Ik zei vroeger: als er een brand uitbreekt ga ik naar buiten, nu ga ik terug om mijn kinderen te zoeken.''

Wim van der Beek: ,,Drie fantastische vrienden en twee kleinkinderen.''

Jetty Mathurin (actrice): ,,Drie cadeautjes voor het leven.''

Zeg me welk antwoord u kiest, en ik zal u zeggen welk type ouder u bent. Het antwoord van Ten Brink sprak mij het meest aan, als hij tenminste bedoelt wat ik vermoed dat hij bedoelt: dat je kinderen de enige wezens zijn wier geluk je boven dat van jezelf stelt.

Dit slot was meteen het aardigste moment van het programma, juist omdat de panelleden tot een persoonlijk antwoord werden gedwongen. Praten over opvoeding leidt al snel tot gratuite constateringen die het aardig doen op verjaarsvisites, maar die voor een discussieprogramma van, lieve help, anderhalf uur te weinig soortelijk gewicht hebben. Het werd dan ook een hele zit.

Een bloemlezing van die volkswijsheid-achtige meningen: ,,Je maakt moeilijk contact met je kind als je dat vroeger als kind niet met je ouders had.'' ,,Dat is het moeilijke van opvoeden: jezelf op de tweede plaats zetten.'' ,,Voor mij betekent het houden van een kind dat je respect hebt voor de rechten van het kind.'' ,,Houden van betekent: er zijn als ze je nodig hebben.'' ,,De essentie van opvoeden is dat je gelukkige kinderen maakt.''

Opvoeden is kennelijk zo'n particuliere aangelegenheid dat je er moeilijk generaliserende mededelingen over kunt doen, zonder in dooddoeners te vervallen. Van de panelleden was Ten Brink degene die de aardigste dooddoeners in huis had. ,,Eigenlijk doe je maar wat, je blijft zo dicht mogelijk bij je gevoel.'' En op de bezorgde vraag van Van Es of je tegen een krijsend kind op straat kon zeggen: 'Je doet nu wat ik zeg', antwoordde hij als enige zonder aarzelen: ,,Natúúrlijk zeg je dat.''

Een leuke dooddoener was ook de verzuchting van Vos die na het nodige getheoretiseer opeens uitriep: ,,Het is allemaal zo groot... het gaat er uiteindelijk om dat een kind de troep achter zijn reet opruimt.''

Moeten we de discussie dan verder maar aan de deskundigen overlaten? Welnee. Die zijn vaak in hun eigen leven, vrees ik, niet per se betere opvoeders dan wij leken. En voor hun adviezen moet je erg oppassen, heb ik me eens door een eerlijke pedagoog laten vertellen: ze kunnen een storende invloed hebben op de relatie tussen ouder en kind omdat ze de ouder onzeker maken.

Het blijft tobben, en iedereen tobt voort op zijn hoogst individuele wijze, op de tast en met de vermetele hoop dat het ooit wat wordt. Er zat in deze uitzending een filmpje met een paar trieste ouders wier dochter vele malen was weggelopen. Ze was als 15-jarige een relatie aangegaan met een acht jaar oudere man. Hoe los je zoiets op?

Hier hadden we een interessant 'praktijkgeval' bij de kop, en prompt zat iedereen met zijn mond vol tanden. ,,Dit is een schrikbeeld'', zei Ten Brink. Zeg dat wel. Ik heb eens zo'n geval in mijn omgeving meegemaakt. Intelligente mensen, normaal milieu. Het slot van het liedje: vader en dochter passeerden elkaar voortaan op het trottoir zonder te groeten - tot aan het bittere einde van de vader. De moraal (en de laatste dooddoener van dit stukje): het kan ons allemaal overkomen.

T V   V O O R A F :

DOOR HENK VAN GELDER
Eén voor één komen ze binnen en nemen plaats aan de ovalen tafel die door de programmamakers als een soort baken in het midden van de studiovloer is neergezet. Daar verschijnen Marijn de Koning en Gerrit Jan Wolffensperger van D66, de burgemeesters Ed d'Hont en Gerrit Brockx, de Veronica-voorzitter Joop van der Reijden en ten slotte Arthur Docters van Leeuwen, de onverstoorbare voorzitter van het college van procureurs generaal.

Pas als hij zit, kan het spul beginnen, want ze hebben hem tot burgemeester van de niet bestaande gemeente Schadijk benoemd en dus trekt hij ook automatisch de leiding naar zich toe van het fictieve crisisteam dat hier aan het werk zal gaan. De anderen spelen vandaag voor hoofd van de politie, hoofd van de brandweer, hoofd GG en GD, officier van justitie en perswoordvoerder. En na afloop van de uitzending zal duidelijk zijn, dat ze dat spel buitengewoon serieus hebben opgevat.

In de nieuwe, vijfdelige NPS-serie Crisis, waarvan vanavond de eerste aflevering te zien is, wordt gepoogd in beeld te brengen wat nooit in beeld komt: de interne werkwijze van een crisisteam, inclusief de aanvankelijke chaos, de als vanzelf groeiende machtsverhoudingen, de noodzaak om onder zware druk beslissingen te nemen en de afwegingen over hetgeen naar buiten kan worden gebracht. Elk van de vijf uitzendingen begint met een ernstige calamiteit; in de eerste is dat een ontploffing in een chemische fabriek nabij een woonwijk (een verzonnen voorval, maar het doet sterk denken aan de Cindu-ontploffing van een paar jaar geleden). De deelnemers weten bij aanvang niet méér dan dat. Tijdens de opnamen krijgen ze, tegelijk met de kijker, nadere informatie, die soms tegenstrijdig is, en voortdurend noopt tot besluiten.

Crisis is door de eindredacteuren Carel Kuyl en Hans Emans gebaseerd op een simulatiespel van het Crisis Onderzoek Team van de universiteiten van Leiden en Rotterdam, dat regelmatig wordt gebruikt om mensen uit de praktijk voor te bereiden op crisissituaties. Voor de televisie is dit trainingsscenario ingedikt en extra gevisualiseerd; veel van de informatie komt bijvoorbeeld binnen via realistisch ogende journaal-uitzendingen met Pieter de Vink als nieuwslezer en twee Nova-verslaggevers als razende reporters. Prof. dr. Uri Rosenthal van het COT, die in het programma af en toe tussentijds commentaar levert op de verrichtingen van het gelegenheidsteam, zegt dat het er niettemin ,,wetenschappelijk verantwoord'' aan toegaat. Instemmend vermeldt hij wat één van de deelnemers hem na de opnamen heeft gezegd: ,,Het is behoorlijk realistisch, het is spannend en het is belangrijk.''

De uitzending van vanavond is gemonteerd uit circa tweeëneenhalf uur opnamen. Volgende week krijgen Frits Korthals Altes, Annemarie Grewel, Hans Hillen, Aad Kosto, Felix Rottenberg en Frits Bolkestein te kampen met een gijzelingszaak. De week daarna moeten Erik Jurgens, Frank de Grave, Kees Sorgdrager, Elske ter Veld en Tineke Lodders het hoofd bieden aan een extreem-rechtse opstand bij een asielzoekerscentrum.

Crisis, Ned.3, 20.45-22.00u.