NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

DOOR FRITS ABRAHAMS
In VPRO's Veldpost werd enkele weken geleden Ilona, een jonge vrouw uit de Eindhovense wijk Woensel, geportretteerd. Ze had het erg moeilijk, ook al lachte ze er niet minder vriendelijk om. Met een soort opgeruimde gelatenheid praatte ze over haar problemen.

Ze leefde met vriend en kind van een uitkering, waarop gekort werd vanwege schulden. Ze wilde niet dat haar kind iets te kort kwam, zodat ze gedwongen was af en toe haar eigen honger te stillen met een glas water - dat schijnt voor een poosje aardig te helpen tegen een knorrende maag.

Haar woorden maakten indruk, juist door het ontbreken van enig zelfbeklag. Het was zoals het was, sommmigen waren rijk, anderen arm, daar moest je niet al te dramatisch over doen.

De reportage moet een storm van reacties hebben veroorzaakt, want sindsdien wordt Ilona bedolven onder cadeaus en andere sympathiebetuigingen. Vorige week was er een leeftijdgenote die op haar kosten - ongeveer 150 gulden - met Ilona boodschappen deed in de plaatselijke supermarkt. De camera was erbij en filmde de vrouwen bij het inladen van het karretje.

Een andere vrouw vertelde gisteren, tot tranen geroerd, dat ze onder de winkeliers een actie voor Ilona begonnen was. De slager gaf worsten, de bloemist een kerstster, een grootwinkelbedrijf rijst en spagetti. Zelf had ze haar voorraadkast leeggemaakt.

,,Kunt u me vertellen wat u voelde toen u haar op de tv zag?'' vroeg de interviewster.

,,Wat ik nu voel'', zei de vrouw.

,,En wat voelt u nu?'' hield de interviewster aan. (Er werkt bij Veldpost, een programma van Peter van Ingen en Frans Bromet, een interviewster die op exact dezelfde toonloze en afstandelijke manier haar vragen stelt als Bromet - hij maakt school.)

De vrouw wendde zich ontroerd af en zweeg. ,,Wat hoopt u te bereiken?''

,,Dat ze wat te eten heeft met de Kerstdagen'', zei de vrouw. ,,Ze is nog niet van me af.''

Ilona is de personificatie geworden van de armoede in Nederland - dat onderwerp waarover de laatste maanden zoveel te doen is geweest, mede dankzij bisschop Muskens die daarover als eerste (alweer in Veldpost!) opzienbarende uitspraken deed. Een betere timing was niet mogelijk geweest voor deze reportage. De Kerstdagen naderen en ons geweten begint te knagen. Voordat we de tanden in het wildgebraad zetten, willen we graag nog enige nood lenigen. Ilona doet, zonder het zelf gewild te hebben, een onweerstaanbaar beroep op het collectieve schuldbewustzijn. Het is de motor van een ouderwets type liefdadigheid dat zich nu boven Woensel ontlaadt.

Het roept bij mij zeer gemengde gevoelens op. Ilona moest geholpen worden, dat was duidelijk. Als Veldpost er niet was geweest, stond ze nu nog glaasjes water te drinken in haar keuken. Maar wat ik moeilijk kan aanzien, is dat kleffe, openbare vertoon van goedgeefsheid van mensen die zich met Ilona laten filmen terwijl ze haar met artikelen overladen, en die voor de camera hun medelijden staan uit te snikken. Ik vraag me af of het verstandig is van Veldpost om dááraan mee te werken. Als een andere omroep dan de VPRO het gedaan had, zou hij allang van sentimenteel effectbejag zijn beschuldigd.

Wat mij betreft is het voldoende als Veldpost de nood in Nederland registreert. Dat doet men voortreffelijk. Die oude, tandeloze Bredanaar die gisteren verbijsterd reageerde op Rad van Fortuin) (,,Het zijn altijd de rijken die winnen'') illustreerde de armoede in Nederland schrijnender dan alle sociologische rapportages bij elkaar.

Veldpost moet dus vooral blijven, het is het beste nieuwe programma van de VPRO. En 'de gulle gevers' moeten ook blijven, maar dan buiten beeld.