NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Dat de 'generaals' van de Amsterdamse kraakbeweging rond 1980 over meer strategisch inzicht beschikten dan hun tegenhangers bij het bevoegd gezag, heeft heel Nederland kunnen constateren. Het verbrijzelen door een tankcolonne van de rond de Vondelstraat ontstane gebarricadeerde krakersvrijstaat, vergrootte slechts de sympathie in de publieke opinie voor de strijders tegen de woningnood. Het was een gecalculeerd effect: de autoriteiten waren weer eens met open ogen in de voor hen opgezette valstrik gelopen.

De door Joost Seelen geregisseerde documentaire De stad was van ons belicht in de vorm van een chronologische kroniek zorgvuldig hoe het zover heeft kunnen komen, maar vooral hoe de krakersmacht na de kroningsrellen later dat jaar afbrokkelde door interne tegenstellingen. Onthullend is het uit vraaggesprekken met ex-krakers - de tegenpartij komt in de film niet aan het woord - oprijzende beeld van een grimmige richtingenstrijd tussen de facties van de enige Nederlandse stadsguerrilla.

Tussen 1975 en 1988 was het woord 'oorlog' voor de harde kern meer dan een metafoor. Het interne gezag van de 'warlords' Theo en Jack, die bij het dreigende verlies van bolwerk De Groote Keyser, besloten een compromis te sluiten, werd uitgedaagd door de meerderheid van de in permanente strijd gelovende beweging. Het vermoeden van verraad leidde tot wederzijdse vechtpartijen, verhoren en dreigende martelingen. De klop op de deur kon leiden tot van bed gelicht worden door tegenstanders.

Wie zich wel eens heeft afgevraagd hoe in het voormalige Joegoslavië in korte tijd gewelddadigheid en gewetenloosheid, omwille van de politieke noodzaak, de norm konden worden, ziet in De stad was van ons dezelfde processen in aanzet aanwezig. Een van de ex-krakers getuigt hoe Mobiele Eenheid en demonstranten aanvankelijk moeite hadden met het respectievelijk plegen van charges en werpen van stenen. Maar na de eerste klap verdween die aarzeling snel. Ook in de onderlinge omgangsvormen was Joegoslavië dichterbij dan de buitenwereld kon weten; het strekt de Nederlandse samenleving tot verdienste dat de briljante en spijkerharde kwaliteiten van de leiders van de harde kern hier geen permanente voedingsbodem vonden. Overigens vechten diezelfde leiders de interpretatie van Seelen aan, dat de kraakbeweging door onderlinge verdeeldheid ten onder ging. In een persverklaring beschuldigen zij de documentairemaker van 'geschiedvervalsing'.

De stad was van ons is een opwindende, belangrijke documentaire, waarvan de vorm er minder toe doet. Voor de oplettende kijker bevatten de huidige interieurs van de ex-krakers (van luxe appartement tot het straatdecor van een echte thuisloze) informatieve meerwaarde, maar daar gaat het Seelen in eerste instantie niet om. Het meest indrukwekkend blijven de archiefbeelden, gedraaid door cameraman Erik Willems, die nog steeds emotioneel wordt als hij zich de escalatie rond de Lucky Luijk herinnert. De journalistieke en historische verdiensten van de documentaire, die ook generaals Theo en Jack voor het eerst publiekelijk laat reageren op hun eigen rol, overtreffen verre het filmische belang.