U kijkt naar de website van NRC Handelsblad gedurende de periode 1995-2001. Bezoek ook de de huidige site.
    K U N S T  
NIEUWS  | TEGENSPRAAK  | SUPPLEMENT  | AGENDA  | ARCHIEF  | ADVERTENTIES  | SERVICE 

  NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

FILM & VIDEO

Matilda: een eigenwijs nest tegen de rest van de wereld
Door HANS BEEREKAMP
Matilda. Regie: Danny De Vito. Met: Mara Wilson, Danny De Vito, Rhea Perlman, Embeth Davidtz, Pam Ferris. In 47 theaters.

De overeenkomst tussen Astrid Lindgren, Annie M.G. Schmidt en Roald Dahl is dat ze de eenzaamheid van veel kinderen zo goed begrijpen. Elk kind dat lijdt onder het gebrek aan wezenlijke interesse van ouders, die zich bezig houden met belachelijke dingen als geld verdienen, uiterlijk vertoon of op visite gaan, denkt dat hij de enige is met zulke harteloze verzorgers. In de boeken van genoemde schrijvers kan hij ontdekken dat het wel vaker voorkomt. Nergens beschreef Dahl het superieure isolement van een gevoelig en begaafd kind zo precies als in Matilda (1988). Uiteraard nemen de personages de vorm aan van karikaturen. Het meisje Matilda leest op haar vierde al Dickens en Melville, terwijl haar vader, een verkoper van tweedehands auto's, haar door cosmetica en bingo geobsedeerde moeder en haar pafferige broer maar niet begrijpen waarom ze niet gezellig meekijkt naar de televisie. Op school worden de zaken gecompliceerd door de tegenstelling tussen een engelachtige onderwijzeres en een sadistisch, monstrueus schoolhoofd, een robuuste kinderhaatster. Ook het personage van Matilda is een hyperbool, een eigenwijs nest dat alles beter weet.

De gelijknamige Amerikaanse verfilming door regisseur Danny De Vito, die samen met zijn echtgenote Rhea Perlman het verachtelijke ouderpaar vertolkt, doet grotendeels recht aan de kwaliteiten van Dahls boek. De plot wordt vrij gedetailleerd gevolgd, de meeste personages lijken zelfs exact op de oorspronkelijke illustraties van Quentin Blake en de absurde, zwarte humor van de auteur vindt zijn pendant in de liefde van De Vito (Throw Momma from the Train, The War of the Roses) voor grof leedvermaak.

Het grootste probleem vormt die ene ernstige afwijking van het origineel. Het kindsterretje Mara Wilson (Mrs. Doubtfire) is inderdaad eigenwijs en hoogmoedig, maar daarnaast onuitstaanbaar schattig. Zij kent donders goed het belang van make-up, van sociaal wenselijk gedrag en van het afdwingen van sympathie door een charmante glimlach. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat de door Wilson gespeelde Matilda ooit zou lijden aan het idee door de hele wereld in de steek gelaten te worden. Daarvoor is ze te aantrekkelijk en te gewiekst.

Bij eerdere vertoningen van De Vito's Matilda, zoals het kinderfilmfestival Cinekid, bleek de grote waardering van een jeugdig publiek. Net als de verfilming door Nicolas Roeg van Dahls The Witches beantwoordt Matilda aan de door het boek gewekte verwachtingen en zorgt voor vakbekwaam amusement van het hoogste niveau. Je kunt er hoogstens tegen inbrengen dat de film weinig toevoegt aan het boek dan een adequate, bewegende illustratie. Om die reden is de weerbarstige en gewaagde, niet altijd in alle opzichten geslaagde andere Dahlfilm van dit jaar, Henry Selicks James and the Giant Peach me toch net iets liever.

NRC Webpagina's
18 DECEMBER 1996


    Bovenkant pagina

NRC Webpagina's © NRC HANDELSBLAD (web@nrc.nl)