NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door onze correspondent
DUBLIN, 13 DEC. De Europese ministers van Financiën hebben vannacht slechts voor een deel hun meningsverschil over het zogeheten stabiliteitspact voor de Economische en Monetaire Unie (EMU) overbrugd.

Vanmiddag zijn de Duitse bondskanselier Kohl, de Franse president Chirac en de premier van Luxemburg begonnen aan overleg over een oplossing.

De ministers lieten vanmorgen om vier uur Nederlandse tijd weten dat ze de verdere besluitvorming over het pact (dat landen die tot de EMU toetreden tot strenge begrotingsdiscipline moet dwingen) overlaten aan de staats- en regeringsleiders van de EU. Deze zijn vanmorgen aan een tweedaagse top in Dublin begonnen.

In het vannacht na elf uur vergaderen bereikte akkoord heeft Duitsland aan de Franse eis moeten toegeven dat de beoordeling van de begrotingsdiscipline van deelnemers aan de EMU bij belangrijke kwesties niet automatisch door de Europese Centrale Bank (ECB) gebeurt, maar dat de politiek een stem in het kapittel heeft. Het zag er vanmorgen naar uit dat Frankrijk het in iets meer gevallen dan het aanvankelijk van plan was aan het ECB wil overlaten om landen die zich niet aan de begrotingsdiscipline houden automatisch een boete op te leggen.

De Ierse minister Quinn, die de bijeenkomst van de Europese ministers leidde, zei vannacht dat hij het goed mogelijk acht dat de staats- en regeringsleiders op hun topbijeenkomst een definitieve overeenstemming over het stabiliteitspact bereiken. Minister Zalm, die zijn Duitse collega Waigel de afgelopen maanden heeft gesteund bij zijn verzet tegen de Franse eis van een politieke beoordeling van EMU-landen, was in de vroege ochtend niet voor commentaar bereikbaar over het resultaat.

Waigel, die een hard stabiliteitspact nodig acht voor een euro die net zo hard is als de mark, zei dat de ministers van Financiën de essentiële elementen van het pact aan de staats- en regeringsleiders kunnen presenteren. ,,Het technische werk is gedaan. De politieke beslissing moet nu genomen worden'', aldus Waigel. Duitsland herhaalde gisteren de eis dat met een hard cijfer moet worden aangegeven wat de tijdelijke en uitzonderlijke omstandigheden zijn waarin een land geen boete krijgt opgelegd als het het maximum toegestane begrotingstekort van drie procent van het bruto binnenlands produkt overschrijdt. Nederland steunde Duitsland daarbij. Maar uiteindelijk hebben beide landen deze eis laten vallen. Volgens het akkoord worden belangrijke beslissingen niet automatisch door ECB genomen, maar door de ministers na advies van de Commissie en het Monetair Comité.

De in het deelakkoord genoemde cijfers zijn voorlopig, omdat de ministers daarover geen overeenstemming konden bereiken. Ze hebben een beslissing over deze cijfers aan de staats- en regeringsleiders voorgelegd.

De regeling - met voorlopige cijfers - houdt in dat een land dat een begrotingstekort heeft van meer dan drie procent en een krimp van de economie van maximaal 0,75 procent in één jaar, automatisch een boete krijgt opgelegd (Frankrijk wilde dit automatisme aanvankelijk slechts bij een krimp van de economie van maximaal 0,50 procent). Bij een krimp van 0,75 tot 1,5 procent moet de Europese Commissie aan de Raad van Ministers adviseren of er sprake is van tijdelijke en uitzonderlijke omstandigheden, waardoor geen boete verschuldigd is, of dat er wel een boete moet worden opgelegd. Die uitzonderlijke omstandigheden zijn ongebruikelijke gebeurtenissen als natuurrampen of een ernstige economische recessie. Als de Commissie het beroep van een land op de uitzonderlijke omstandigheden van de hand wijst, krijgt dit de mogelijkheid het beroep op deze omstandigheden nog eens te herhalen voordat de Raad van Ministers een besluit neemt.

De onderhandelingen van de ministers in Dublin werden gisteren veelvuldig onderbroken om bilaterale besprekingen mogelijk te maken. Met name Waigel en zijn Franse collega Arthuis hebben lang onder vier ogen gesproken. Arthuis heeft de onderhandelingen ook onderbroken om rechtstreeks een televisievraaggesprek van de Franse president Chirac te kunnen volgen. Sommige onderhandelingspartners meenden daaruit op te moeten maken dat Arthuis pas na dat vraaggesprek met Chirac kon overleggen over eventuele concessies die hij zou doen.

De gedeeltelijke overeenstemming tussen de ministers van Financiën kwam gisteren tot stand nadat eerst de Belgische minister Maystadt en vervolgens de Ierse voorzitter Quinn compromisvoorstellen hadden gedaan. Afgelopen maandag leek er bij een ontmoeting tussen de Duitse bondskanselier Kohl en president Chirac nog geen enkele toenadering te bestaan. Ierse diplomaten zeiden vannacht dat de onderhandelingen slechts tot een resultaat leidden dankzij de inspanning die is gedaan om de discussiërende ministers van Financiën tijdens hun urenlange sessie vooral kalm te houden.