NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S c h a k e l s

Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
ROTTERDAM, 11 DEC. Het bestuur betaald voetbal presenteerde zich in mei 1993 onder voorzitterschap van Jos Staatsen als een no nonsense-kabinet. Een groep slagvaardige bestuurders, die toen nog graag een voorbeeld nam aan het clublied van Feyenoord: geen woorden maar daden. Ruim drie jaar later is het inmiddels sterk gewijzigde college aan een mislukte zakelijke overeenkomst met Sport7 ten onder gegaan. Waarbij Feyenoord en Ajax voor scherprechter speelden.

Na een langdurige formatie-periode, waarin de voormalige PSV-voorzitter en Philips-werknemer Jacques Ruts een belangrijke rol speelde, werd in 1993 mr. A.A.M.F. Staatsen verrassend gepresenteerd als de nieuwe leider van het betaald voetbal. De 56-jarige geboren Utrechter, die tegenwoordig in Haarlem woont, was in de periode 1985-1991 burgemeester van Groningen. In die periode kwam hij in aanraking met het topvoetbal. Niet alleen door de plaatselijke FC, maar ook als voorzitter van de Stichting Cotass die de invoering van de Club Card voorbereidde.

Het college-Staatsen kende aanvankelijk drie bestuurders met een voetbalachtergrond en drie die op zakelijke gronden werden gevraagd. Van de voetbalbestuurders heeft alleen Gerard Bouwer de eindstreep gehaald. De voormalige voorzitter van FC Dordrecht/ DS'79, die twaalf jaar betaald voetbal speelde bij Sparta en DFC, begon als bestuurslid licentiezaken en eindigde als penningmeester. Hij nam die functie over van Theo Aalbers. Deze oud-voorzitter van FC Utrecht moest aftreden nadat hij werd veroordeeld wegens handtastelijkheden jegens een vrouwelijk personeelslid van de bond.

Sylvia Tóth, directievoorzitter van Content Beheer, had het laatste jaar licentiezaken onder haar hoede. Karel Jansen, de oprichter van de spelersvakbond, haakte tegen zijn zin precies een jaar geleden af nadat hij de pensioengerechtigde leeftijd had bereikt. Zijn taak (voetbalzaken) werd overgenomen door ex-Ajacied en ex-Feyenoorder Theo van Duivenbode. Het college werd tijdens de rit ook aangevuld met Hans van Holten, voormalig hoofd algemene zaken van Holland Casino's en sponsor van FC Groningen. Staatsen leerde Holten in Groningen in de tijd hij nog burgemeester was in die stad.

Uit het college viel verder tussentijds Mr. M.J. (Miel) Maessen weg. Officieel stelde de Tilburger zijn zetel ter beschikking wegens drukke werkzaamheden, maar naderhand bleek dat hij het toch ook niet eens was met het gevoerde beleid. Zijn (juridische) taken werden overgenomen door mr. Henk Kesler, voormalig penningmeester van FC Twente.

W.H. (Willem of 'Bill' voor intimi) Maeijer, voormalig Philips-topman, stapte al snel op nadat hij het ambt van voorzitter bij PSV aanvaardde. Voor zijn commerciële functie werd drs. Peter Groenenboom gevonden. Ook hij had een Philips-achtergrond. Groenenboom werkte een kwart eeuw bij het electronica-concern, woonde in Italië, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten. Maar sinds vier jaar is hij voorzitter van de raad van bestuur van het handels- en installatiebedrijf Internatio Müller dat negenduizend werknemers kent.

Groenenboom stapte in het sectiebestuur omdat hij dacht dat hij als workaholic daar zijn gedrevenheid kwijt kon. In 1994 zei hij in de WK-bijlage van deze krant: ,,Ik vind het tevens interessant of je met een paar beginselen uit het bedrijfsleven een verenigingsstructuur een extra dimensie kunt geven. De affectie met het spelletje is er altijd geweest. Dat begon bij het moment dat ik met een tennisballetje op straat liep te voetballen.'' Groenenboom begon zich begin 1995 voor het eerst te verdiepen in het medialandschap. Hij kwam al snel tot de conclusie dat het voor de KNVB een moeilijke zaak zou worden in de toekomst de tv-rechten exclusief in bezit te houden. Dankzij de digitalisering wordt het mogelijk dat de kijker straks over tachtig kanalen kan beschikken, en dan is er altijd wel een zender die het Nederlandse voetbal via een omweg in de huiskamer brengt. Zonder daarvoor royalities af te dragen. In de zomer van '95 lanceerde Groenenboom in het maandblad Elf voor het eerst zijn plannen voor een sportzender. ,,Maar'', zei hij erbij, ,,de kijker mag niet worden overvoerd. Bovendien moet het financieel verantwoord blijven. Op gebied van tv-advertising behoort de Nederlandse markt tot de laagste van Europa.''

Ruurd Bierman, directeur van de NOS, maakte Groenenboom er destijds op attent dat een dergelijke sportzender voor het jaar 2000 in Nederland ,,volstrekt niet aan de orde kon zijn''. Het sectiebestuur was dus gewaarschuwd en wel degelijk voorbereid. Toch werd op vrijdagavond 9 februari 1996 het avontuur met Sport7 aangegaan voor 1.040 miljoen gulden in zeven jaar.

Het bestuur dacht met de tv-rechten goud in handen te hebben, maar de nieuwe zender kreeg al snel van alle kanten kritiek te verwerken. Op de cruciale algemene vergadering van de voetbalclubs op 22 februari van dit jaar kregen de afgevaardigden een stuk in handen waarin de doelstellingen van de KNVB werden onderstreept: ,,Het voetbal moet toegankelijk worden gemaakt voor een zo'n breed mogelijk publiek tegen een zo gering mogelijke prijs''. En verder: ,,In beginsel moet iedere Nederlander die een kabelaansluiting heeft het Sportkanaal kunnen ontvangen.'' Die uitgangspunten heeft het sectiebestuur door welke omstandigheden dan ook niet waar kunnen maken.

Tijdens het bewind van het college-Staatsen zag verder de Club Card het levenslicht. Dat is een servicekaart die niet bepaald fraudebestendig blijkt te zijn. Binnen de stadionmuren werd het voetbal veiliger, er buiten nam het vandalisme niet af.

Voor het WK van 1994 werd Staatsen in korte tijd een bekende Nederlander toen hij in zijn ongeduld afzag van een samenwerking met Johan Cruijff als bondscoach. In het seizoen 1993-'94 werd voor het eerst een positief exploitatiesaldo bereikt in beide divisies. Het competitieverloop was zelden ontbloot van kritiek. Deze zomer sloot de voetbalbond een megacontract af met kledingsponsor Nike voor veertien miljoen gulden per jaar. Het bestuur betaald voetbal kwam zonder kleerscheuren uit het knelpuntenoverleg met de amateurs. Het aantal van 36 clubs werd gehandhaafd en er kwam een gedragscodecommissie als papieren tijger tegen verbaal vandalisme.