NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

DOOR FRITS ABRAHAMS
Hoe gemakkelijk is het om meisjes te ontvoeren en te verkrachten?

Erg gemakkelijk.

Met die conclusie begon Panorama, het nieuwsprogramma van BRTN 1, gisteravond een boeiende reconstructie van de zaak-Dutroux. Nog niet eerder heb ik de feiten in een tv-programma zo helder en overzichtelijk gegroepeerd gezien. Het enige wat eraan mankeerde, was een terugblik op de jonge jaren van Dutroux: uit welk milieu kwam hij, wie waren zijn vrienden en vriendinnen?

Wat wél was uitgezocht, was schokkend genoeg. Opmerkelijk was vooral het eerste gedeelte: over de periode 1985-1989, toen Dutroux met enkele kompanen, onder wie zijn vrouw Michèle Martin, aan zijn eerste ontvoeringen begon. In een witte bestelauto volgde men een meisje op de fiets. Ze werd in de auto getrokken en ontvoerd naar het huis van Martin. Daar werd ze verkracht nadat ze Martin had gesmeekt haar te helpen.

Een ander meisje, ongeveer tien jaar toen, vertelde over een identieke ervaring in 1985. Ontvoerd uit een zwembad, pleisters over de ogen, en verkracht. Jean-Jacques Viseur, advocaat van de slachtoffers uit die periode, zei erover: ,,Het verschil tussen toen en later was dat hij de meisjes na het misbruik vrijliet.''

Dutroux heeft, in tegenstelling tot zijn vrouw, nooit bekend. Hij werd in 1989 voor de verkrachting van vijf vrouwen veroordeeld tot 13,5 jaar celstraf, zijn vrouw tot vijf jaar. Het was een ervaring die hem leerde dat hij het de volgende keer anders moest doen. ,,Zijn seksuele obsessie was duidelijk'', zei een celgenoot in deze uitzending. ,,Hij stond erop dat ik zijn cel verliet nadat hij me had gezegd wat hij ging doen: verborgen cellen bouwen voor ontvoerde meisjes. Hij had zich afgevraagd waarom hij gepakt was. De vrijgelaten meisjes moesten details hebben gegeven.''

De berechting verliep weinig grondig, omdat Justitie het te druk had met de Bende van Nijvel. Het gevangenispersoneel van Mons adviseerde positief over vrijlating, evenals de psychiaters. Een andere psychiater zei in de uitzending: ,,Iedereen gaf aan dat het een perverse psychopaat was die geen berouw toonde, maar tóch liet men hem voorwaardelijk vrij.'' Dezelfde verbazing was er bij een slachtoffer uit die periode. ,,Iedereen heeft nu de mond vol van het monster-Dutroux, maar dat was hij tien jaar geleden al. Toen repte niemand erover, de krant bracht maar een klein stukje.''

Een half jaar na zijn vrijlating valt Dutroux meisjes op een schaatsbaan lastig. De politie pakt hem op, maar laat hem gaan omdat men niet weet van een eerdere veroordeling. Die informatie was 'vertrouwelijk'. Als hij toen was vastgehouden, waren Julie, Mélissa, An en Eefje nu nog in leven geweest.

Panorama liet een journaliste, Chantale Anciaux, aan het woord die meer bleek te weten over de resultaten van de recente politieverhoren. Gebleken zou zijn dat de vier meisjes - in groepjes van twee - even in hetzelfde huis gevangen hebben gezeten, vermoedelijk zonder elkaar gezien te hebben. Het werd te vol, waarna handlanger Weinstein An en Eefje meenam en hen vermoordde. Dutroux zou daarop Weinstein, die te veel wist, hebben gedrogeerd en levend begraven.

Volgens Anciaux zijn er nu bekentenissen, ook van Dutroux, maar het bleef onduidelijk in welke mate. Een oud-vriend van Dutroux beweerde dat Dutroux de schuld van de dood van de meisjes helemaal op Weinstein schuift.

Ook de ouders van de vermoorde meisjes kwamen aan het woord. Er volgden geladen statements, vol wrok en verbittering. ,,Men had hen kunnen redden als men sneller tot actie was overgegaan'', zei de vader van An Marchal. En de moeder van Mélissa: ,,Als ik me over iets schuldig voel tegenover mijn dochter, is het dat ik vertrouwen heb gehad in het gerecht.''

T V   V O O R A F :

DOOR PETER DE BRUIJN
De burger wordt aan de vooravond van het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie bestookt met een stroom informatie over de integratie van Europa. Ook kinderen worden daarbij niet vergeten. Vanaf maandag zal Het Klokhuis tien afleveringen wijden aan Europa. In de eerste helft van de serie wordt het dagelijks leven geportretteerd van kinderen in verschillende lidstaten. Verder wordt het besluitvormingsproces in Brussel en Straatsburg uitgelegd. De doelen van Europese integratie worden behandeld en ook de komst van de euro komt aan de orde.

In de eerste aflevering staat de tienjarige Eline uit het Duitse plaatsje Östrich-Winkel centraal. Haar dagelijkse beslommeringen verschillen weinig van die van haar leeftijdsgenoten in Nederland. We zien haar meezingen met Engelse popliedjes, terwijl ze een potlood als denkbeeldige microfoon gebruikt. Het zal wel een educatief doel dienen om te tonen dat Duitse kinderen net zo leven als Nederlandse, maar het is wel een beetje saai. Gelukkig wordt het vooroordeel van de Duitse hang naar orde en netheid wel bevestigd. Zo moet Eline zelf haar kamer opruimen en ook schoonmaken. ,,Is het hier altijd zo ongelofelijk netjes?'' vraagt presentator Jeroen Kramer aan haar. Het antwoord luidt bevestigend.

In de befaamde liedjes en sketches van Het Klokhuis worden vooral de stereotypen en vooroordelen die de Europese volkeren ten opzichte van elkaar koesteren op de hak genomen. Zo zien we Aart Staartjes vermomd als Nederlandse toerist in een verlaten restaurant in Spanje. ,,Die Spanjaarden eten niet op etenstijd. Ze eten altijd twee uur na etenstijd'', zegt hij van boven zijn bord boerenkool.

De serie wordt gesponsord door de voorlichtingsbureaus van de Europese Commissie, het Europees Parlement en het Europees Platform voor het Nederlandse Onderwijs. De eerste afleveringen zijn nog tamelijk vrij van ideologie, maar gaandeweg krijgt de serie steeds meer het karakter van een reclamespot voor de integratie van Europa. Of dat het gevolg is van de overtuigingen van de programmamakers dan wel van de sponsors, is niet helemaal duidelijk.

Het Klokhuis over een Verenigd Europa. Van 9 t/m 20 december. Ned.3, 18.40-19.00u.