NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE LIRE MAG weer meedoen. Na twee dagen van moeizaam vergaderen hebben de ministers van Financiën van de Europese Unie overeenstemming bereikt over de herintreding van de Italiaanse munt in het wisselkoersmechanisme van het Europese Monetaire Stelsel (EMS). Het was een prestigekwestie voor Italië geworden, een zaak van politieke eer voor premier Romano Prodi van de centrum-linkse Italiaanse regering. Maar ook een aanloop naar de eindstrijd voor deelname aan de Economische en Monetaire Unie (EMU), het project van een gemeenschappelijke Europese munt vanaf 1999.

Alles boven de duizend lire (voor een D-mark) is goed, alles onder de duizend lire is slecht, zei de peetvader van de Italiaanse industrie, oud-Fiat-topman Giovanni Agnelli, dit weekeinde. Vanuit het perspecief van het Italiaanse bedrijfsleven is de lire met 990 voor een D-mark dus op een te hoge koers teruggekeerd in de schoot van het EMS). De overige lidstaten, in het bijzonder Frankrijk, maar ook Duitsland, hebben in ieder geval een optisch succes behaald. Hoe duurder de lire (dat wil zeggen: des te minder lire er in een D-mark gaan), des te geringer voordeel Italiaanse exporteurs hebben van een goedkope munt. Sinds de lire in september 1992 uit het EMS werd gedwongen, is de lire zo'n veertig procent in koers gedaald. Van dat concurrentievoordeel heeft de Italiaanse economie flink geprofiteerd, ten koste van andere lidstaten die hun munt binnen het EMS hielden.

ITALIE ONDERWERPT zich opnieuw aan de externe discipline van een wisselkoersregime. Het land staat er nu beter voor dan vier jaar geleden, toen het deze discipline opgaf. De inflatie is gedaald in de richting van het Europese gemiddelde, de sanering van de overheidsfinanciën heeft onder de zaakwaarnemer Lamberto Dini en de tegenwoordige premier, Prodi, aanzienlijke vorderingen gemaakt. De begroting voor 1997 is door het Huis van Afgevaardigden aangenomen met een reusachtig ombuigingspakket van 62 biljoen lire (70 miljard gulden), inclusief een omstreden 'Europa-belasting' van 12,5 biljoen (15 miljard gulden). Hoewel de hardheid van die ombuigingen nog in de praktijk moet blijken, heeft Italië eindelijk ontdekt dat een lager begrotingstekort en een deugdzaam beleid leiden tot vertrouwen in de munt en tot lagere rentelasten.

De terugkeer van de lire in het wisselkoersmechanisme van het EMS is geen garantie voor deelname van Italië in de eerste groep van de EMU). Het blijft twijfelachtig of Italië de criteria van het Verdrag van Maastricht zal halen - dit weekeinde hebben de Duitsers opnieuw gewaarschuwd dat deze criteria straks strikt dienen te worden geïnterpreteerd en dat eenmalige, zachte begrotingstrucs niet voldoende zullen zijn. Daarnaast bestaat de kans dat de euforie in de financiële markten over de lire de komende anderhalf jaar omslaat in scepsis en dat Italië opnieuw een muntcrisis zal meemaken. Dan zou Italië toch niet voldoen aan het criterium van een stabiele wisselkoers. Juist met het oog daarop (en met een discutabele interpretatie van het verdrag) heeft Italië nu, twee jaar voordat er met de EMU wordt begonnen, de lire teruggebracht in het EMS.

Het geruzie over de koers van de lire ging niet over de korte termijn, want in het EMS blijven aanzienlijke koersschommelingen mogelijk. In feite was het een eerste schermutseling in het gevecht om de vastlegging van de koers van de euro in de toekomstige EMU. Zoveel is dit weekeinde in Brussel duidelijk geworden: de politieke strijd om de monetaire unie is nog lang niet gestreden.