NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

GENEVE/NAIROBI, 4 NOV. De internationale gemeenschap heeft nog geen gecoördineerde aanpak gevonden voor de crisis in Oost-Zaïre, ondanks verscheidene diplomatieke initiatieven. Volgens de VN hebben zich bijna een miljoen vluchtelingen verzameld bij het Kivu-meer ten noorden van Goma.

Het gaat daarbij om Rwandese en Burundese Hutu-vluchtelingen en Zaïrese burgers. Intussen lijkt na de steden Uvira en Bukavu ook Goma, hoofdstad van de provincie Noord-Kivu, in handen van de Tutsi-strijders te zijn gevallen. Zij claimden vandaag in een vraaggesprek met de BBC dat zij Goma op het Zaïrese regeringsleger hebben veroverd. De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Hervé de Charette, heeft vanochtend de Afrikaanse, Europese en Amerikaanse bondgenoten opgeroepen ,,zonder uitstel'' een internationale bijeenkomst te houden om de humanitaire hulp aan Oost-Zaïre mogelijk te maken. De Franse staatssecretaris van Humanitaire Noodhulp, Xavier Emmanuelli, sprak zich dit weekeinde uit voor een humanitaire interventie. ,,Frankrijk is bereid om al zijn middelen ter beschikking te stellen voor een humanitaire noodoperatie die wordt gecoördineerd met Europa en de instellingen van de Verenigde Naties'', aldus de staatssecretaris. Ten tijde van de genocide in Rwanda in 1994 voerde het Franse leger onder de naam 'Opération Turquoise' een militaire interventie uit in dat land om de burgerbevolking tegen geweld te beschermen. De Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN, Sadako Ogata, riep vanochtend opnieuw op ,,humanitaire corridors'' aan te leggen om de vluchtelingen in het gebied te beschermen. Als onderdeel van dit plan moeten Rwandese Hutu's die in 1994 naar Zaïre vluchtten in de gelegenheid worden gesteld terug te keren naar hun geboorteland.

Morgen heeft in de Keniaanse hoofdstad, Nairobi, overleg plaats over de situatie in het grensgebied tussen Rwanda en Zaïre. Doel van de top is, aldus een woordvoerder van de Keniaanse president, Moi, om tot een staakt-het-vuren tussen Rwanda en Zaïre te komen. Zeker is dat naast gastheer Daniel arap Moi ook de presidenten van Tanzania, Ethiopië, Kameroen, Oeganda en Zambia naar Nairobi komen. Ook de secretaris-generaal van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid (OAE), Salim Ahmed Salim, neemt aan het overleg deel. Dit weekeinde bracht een aantal diplomaten van de OAE een bezoek aan Kigali en Kinshasa in een poging de spanning tussen beide landen te verminderen.

Of Kengo wa Dondo, de premier van Zaïre, naar de top komt, is nog onduidelijk. Volgens de Keniaanse woordvoerder heeft Zaïre deelname toegezegd. Zaïre heeft echter enkele malen via officiële diplomatieke kanalen laten weten dat het niet over een bestand wil praten zolang er zich buitenlandse militairen op Zaïrees grondgebied bevinden. Volgens Kinshasa worden de Zaïrese Tutsi-rebellen gesteund door de strijdmachten van Rwanda en Burundi. Donderdag heeft in Brussel overleg van de ministers van Ontwikkelingssamenwerking van de Europese Unie plaats over de crisis in Oost-Zaïre. Tegelijkertijd zou er dan overleg zijn tussen functionarissen van de EU en humanitaire organisaties over de praktische aspecten van de hulpverlening. De ministersvergadering in Brussel was aanvankelijk voor morgen gepland maar is - tot woede van Frankrijk, aldus bronnen - uitgesteld tot donderdag. Wie er verantwoordelijk is voor het uitstel wilden de bronnen niet aangeven.

De Europese Commissaris voor humanitaire noodhulp, Emma Bonino, heeft gisteren opnieuw een oproep gedaan aan de internationale gemeenschap noodhulp aan de vluchtelingen in het gebied te verlenen. ,,Achthonderdduizend mensen, van wie meer dan de helft kinderen van jonger dan vijftien jaar, zitten aan de oevers van het Kivu-meer en in het vluchtelingenkamp Mugunga zonder voedsel, drinkbaar water, en medische zorg'', aldus de Europees Commissaris. In een verklaring liet Ierland, de huidige voorzitter van de Unie, gisteren weten dat er geen sprake kan zijn van noodhulp zonder staakt-het-vuren.

België, dat ten tijde van het kolonialisme zowel Zaïre als Rwanda bestuurde, heeft inmiddels een oproep aan de strijdende partijen gedaan zich terughoudend op te stellen. (AP, AFP, Reuter)