NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S c h a k e l s

Door onze correspondent BEN VAN DER VELDEN
BRUSSEL, 19 OKT. De Belgische koning Albert II heeft gisteren in een rechtstreeks door radio en televisie uitgezonden toespraak gezegd dat de Belgische overheid gefaald heeft in de zaak van de kinderontvoerder Marc Dutroux. Hij deed dit tijdens een rondetafelgesprek in aanwezigheid van ouders van vermiste en vermoorde kinderen. Hij riep op de strijd voor hervorming van de justitie voort te zetten ,,om te voorkomen dat andere kinderen mishandeld worden''.

,,Wij hebben gefaald'', zei de koning. ,,Wij hebben de veiligheid van onze kinderen, een van de hoofdtaken van de staat, niet kunnen waarborgen.'' Het is de tweede keer sinds in België grote opschudding is ontstaan over vermiste en vermoorde kinderen, dat de koning zich publiekelijk in de zaak mengt. De eerste keer deed hij dat op 10 september door middel van een communiqué, waarin hij pleitte voor externe controle op het justitiële apparaat. Gisteren verzocht hij minister van Justitie Stefaan de Clerck publiekelijk veranderingen bij het gerechtelijk apparaat door te voeren.

Volgens de Brusselse hoogleraar Marc Vandewijngaard, die gespecialiseerd is in het koningshuis, is het niet eerder gebeurd dat een vorst in België initiatieven nam als Albert II. De vorige koning, Boudewijn, zette zich ook in voor sociale problemen. Hij trachtte binnenskamers politici te bewegen tot het nemen van maatregelen. Koning Albert echter neemt publiekelijk het voortouw ten opzichte van de minister van Justitie die hij oproept hervormingen uit te voeren. Vandewijngaard zei gisteravond zich af te vragen hoe dit grondwettelijk kan, omdat niet de koning, maar de minister verantwoordelijk is. Hij maakte zich bovendien zorgen over gevolgen voor de positie van het Belgische koningshuis ingeval de justitiële hervormingen waartoe de koning heeft opgeroepen er niet of niet volledig komen en de vorst de bevolking teleurstelt. De Belgische premier, Jean-Luc Dehaene, heeft gisteren voor het eerst publiekelijk gereageerd op de voortdurende demonstraties en stakingen in het hele land, waarbij stadscentra worden geblokkeerd, snelwegen worden afgesloten, openbaar vervoer wordt stilgelegd en middelbare scholen sluiten. Hij zei dat het arrest van het Hof van Cassatie van afgelopen maandag, waarbij de zaak van door Marc Dutroux ontvoerde en dood gevonden kinderen uit handen van de populaire onderzoeksrechter Connerotte werd genomen, heeft gewerkt als een katalysator. Volgens Dehaene wordt er niet alleen uit onvrede met justitie gedemonsteerd. Er zou sprake zijn van een algemene vertrouwensbreuk, die mede veroorzaakt wordt door sociale problemen. ,,Ik begrijp een zekere malaise die eigen is aan economisch moeilijke tijden'', zei hij op een persconferentie.

De premier zei het overdreven te vinden te praten over een volksopstand of een prerevolutionair klimaat in België, zoals sommige commentatoren doen naar aanleiding van de met de dag omvangrijker wordende demonstraties. Hij toonde begrip voor spontane stakingen, maar zei dat dit zo niet kan doorgaan. Hij hoopt dat de protestbeweging eindigt met de grote demonstratie zondag in Brussel, die is georganiseerd door ouders van vermiste kinderen.

Voor dat protest worden honderdduizend demonstranten verwacht, die met speciale treinen en bussen worden aangevoerd. Rijkswacht en politie zullen massaal aanwezig zijn. Dehaene vroeg er begrip voor dat modernisering van het justitieapparaat tijd vergt. ,,Er zijn geen eenvoudige oplossingen'', waarschuwde hij. Bij de protestdemonstraties wordt het falen van de justitie bij zaken als die van ontvoerde kinderen, maar ook de moord op de socialistische politicus Cools en de kwestie van de misdadigersbende van Nijvel in de jaren tachtig, uitgelegd als een welbewust beleid om affaires in de doofpot te stoppen. Dehaene zei gisteren dat van een doofpot geen sprake kan zijn. ,,We willen alles tot op het bot uitzoeken.''

De Belgische premier, de koning en ouders van vermiste en vermoorde kinderen deden gisteren allemaal oproepen om de grote demonstratie in Brussel zondag waardig te laten verlopen. Vader Paul Marchal zei dat de optocht ,,niet voor Connerotte, niet tegen de justitie, maar voor het kind'' moet zijn.

Koning Albert haalde in zijn toespraak hard uit naar justitiële autoriteiten die volgens hem gefaald hebben en bovendien ,,weinig menselijkheid tegenover families van ontvoerde kinderen'' hebben getoond. Hij riep de bevolking op om de politie te helpen. Daarbij noemde hij het voorbeeld van een tip, die tot een doorbraak bij het onderzoek naar vermiste kinderen en de arrestatie van ontvoerder Dutroux had geleid, dankzij ,,efficiënte en gemotiveerde speurders''. Dit werd gisteren uitgelegd als een steuntje in de rug voor de van zijn taak ontheven onderzoeksrechter Connerotte. Net zo werd het eerder genoemde gebrek een menselijkheid geduid als koninklijke kritiek op de onverschilligheid waarmee de justitie in Luik heeft gereageerd op meldingen van ouders van vermissingen van kinderen.

Gisteren is het zoeken naar mogelijke slachtoffers van de ontvoerder van kinderen Dutroux in een oude mijn bij Jumet gestopt. Bijna twee weken heeft de justitie daar gezocht nadat Dutroux had verklaard dat daar ,,interessante dingen'' te vinden zouden zijn. Gevreesd werd dat in de mijn stoffelijke overschotten van slachtoffers van Dutroux zouden worden aangetroffen.

De bij de vele demonstraties in België bejubelde onderzoeksrechter Connerotte is gisteren flink aangevallen door de advocaat van Dutroux, Julien Pierre. Die heeft meer vertrouwen in de opvolger van Connerotte als onderzoeksrechter in deze zaak, Jacques Langlois. Volgens Pierre heeft Connerotte teveel aandacht besteed aan zijsporen, waardoor het onderzoek werd afgeleid van de zaak waar het eigenlijk om ging, verdwenen meisjes. Daarover zou zijn cliënt de laatste tijd bijna niet zijn ondervraagd.