NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

WAT HEEFT DE TOP van Washington opgeleverd? Ook de initiator ervan, de Amerikaanse president, kan met het resultaat niet echt gelukkig zijn, hoewel hij thuis zijn imago van vredestichter wist te bevestigen. Het drama van de eerste bijeenkomst van wijlen premier Rabin, Peres en Arafat in de tuin van het Witte Huis kon bij lange na niet worden geëvenaard. Toen schudden twee vanouds verklaarde vijanden elkaar voor het eerst de hand en verschaften daarmee hun moegestreden volkeren zicht op een toekomst in vrede. De Arafat van nu heeft het traditionele pressiemiddel van het 'spontane geweld' weer ter hand genomen, de Israelische premier Netanyahu heeft in zijn politieke vocabulaire vrede vervangen door veiligheid, een woord dat op eigen kracht geen toekomst heeft.

De concessies zullen van Israel moeten komen. Maar de bijeenkomst van Washington heeft vooral duidelijkgemaakt dat Netanyahu niet wil bewegen. Clinton van zijn kant heeft niet de pressiemiddelen gebruikt die hem ten dienste staan. Dat laat Arafat in de zwakst denkbare positie als, zoals toegezegd, binnen enkele dagen de onderhandelingen tussen Palestijnen en Israeliërs weer beginnen.

IDEOLOGIE zit het overleg in de weg, de ideologie van Netanyahu's Likudpartij. In laatste instantie gaat het niet om de omstreden tunnel en zelfs niet om de modaliteiten waaronder de Israeliërs zich eens uit Hebron zouden terugtrekken. Netanyahu wil af van de lijn die Rabin, Peres en Arafat destijds onder supervisie van Clinton hebben getrokken en die tenminste voorzag in een Palestijnse entiteit. Volgens de Israeliërs zou die dan wel niet soeverein zijn, maar toch zeker autonoom, zonder ingrepen van buitenaf, in het eigen Palestijnse territoir. Die constructie moest hecht worden verankerd in een drievoudige relatie tussen Israel, de Palestijnen en Jordanië. De aanwezigheid van koning Hussein in Washington herinnerde aan dat voornemen, maar Netanyahu heeft er klaarblijkelijk geen boodschap aan. De rol van de vorst bij deze top bleef volslagen onduidelijk.

De Israelische regering volgt de oude Likud-agenda van joodse kolonisatie op de westelijke Jordaanoever. Al haar manoeuvres zijn erop gericht de Palestijnse gemeenschap in dat gebied te ondermijnen en het tweederangsburgerschap voor de Palestijnen dat gepaard ging met de Israelische bezetting te vervangen door een tweederangsburgerschap temidden van een steeds verder uitdijende joodse volksplanting - met haar eigen infrastructuur, haar eigen leefregels en haar eigen veiligheid. Achter Netanyahu's zogenaamd onhandige manoeuvreren in het vredesproces gaat een doelbewuste politiek schuil waarin voor een vredesproces dat die naam verdient geen plaats meer is.

DE AMERIKAANSE gastheren moet een licht zijn opgegaan. Het kan haast niet anders dan dat zij hebben geloofd in de kracht van een herhaling van zetten. De glans van het magistrale Washington, de bezorgde aandacht van de Amerikaanse president zouden andermaal de kloof dichten die de antagonisten van elkaar scheidde. Het mocht niet zo zijn. Met een grapje probeerde Clinton het diepe en zichtbare wantrouwen tussen zijn drie gasten te camoufleren. Maar de president had in zijn opzet gefaald. De Amerikaanse Midden-Oostenpolitiek is vastgelopen nu Israel de koers aanhoudt die Netanyahu en zijn ministers bewust hebben uitgezet.