NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  
S e l e c t i e

'Ik zou niets willen maken zonder ziel'

DOOR RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
Terwijl de eerste twee afleveringen van Zwarte sneeuw al zijn uitgezonden is regisseur Maarten Treurniet (37) in een studio bij Diemen koortsachtig bezig met de digitale montage van aflevering acht van de twaalfdelige serie. Dit weekeinde mixt hij op een andere locatie de muziek. ,,Dag en nacht werken'', zegt Treurniet, tussen de middag een boterhammetje naar binnen werkend. Twee weken montagetijd per aflevering, dat moet lukken. Maar makkelijk heeft hij het zichzelf niet gemaakt; ,,ik hou van veel shots, dat was al zo toen ik afleveringen maakte voor de serie Pleidooi. Per aflevering 230, 240 shots en zo'n zeshonderd beeldwisselingen. Anderen kwamen tot 140 shots en 430 beeldwisselingen per aflevering''.

Nadat Treurniet in 1993 besloten had niet meer aan Pleidooi mee te werken (,,de scripts waren niet op tijd klaar, en het aantal draaidagen werd steeds verder ingekort'') duurde het meer dan een jaar voordat hem een scenario onder ogen kwam, waar hij wat in zag. Zwarte Sneeuw, in opdracht van de NCRV ontwikkeld door Carel Donck en Willem Capteijn (die eerder waren betrokken bij de serie De zomer van '45) beviel hem onmiddellijk.

,,Die idiote rare sfeer, dat oud zeer en dat je nog iets zou willen goedmaken met je ouders, die er niet meer zijn - heel herkenbaar allemaal''. Zwarte sneeuw is het verhaal van het meisje Eva (gespeeld door Tamar van den Dop) dat zich geconfronteerd ziet met een geheim in het leven van haar ouders, en in Amsterdam op zoek gaat naar een oplossing. Die speurtocht brengt haar in Russische- en Chinese milieus, er is sprake van drugs - maar de spanning van de serie zit niet alleen in die realistische elementen. Over het geheel ligt een intrigerende sfeer, met veel - vooralsnog voor de kijker onverklaarbare - flash backs en flash forwards, en droomvoorstellingen.

,,Het oorspronkelijk scenario'', vertelt Treurniet, ,,ging uit van 26 afleveringen van een half uur en bevatte nogal wat occulte elementen. Daar hebben we in onderling overleg twaalf afleveringen van een uur van gemaakt en veel van het occultisme is verdwenen ten gunste van een uitwerking van de psychologie ven Eva. Occultisme is een beetje flauw vind ik. Het is een te gemakkelijk middel om in de handeling eens iets geks te laten gebeuren. Ik wilde het reëler, geen Derde oog en zo.'' Bewondering voor de ruimhartigheid van de NCRV, die Zwarte Sneeuw uitzendt, kan Treurniet niet onderdrukken: ,,In aflevering zeven bijvoorbeeld wordt geprobeerd om de vader, die in coma ligt, door middel van seks weer tot leven te wekken. Dat mag je voor de NCRV toch wel gedurfd noemen''.

Alle wezenlijke veranderingen in het scenario hebben in eerste aanleg hun beslag gekregen tijdens een etentje in 1994 tussen de auteurs van het scenario, de regisseur en de hoofdrolspelers waarbij, zegt Treurniet ,,Donck en Capteijn zich pas de diepte van hun eigen scenario zijn gaan realiseren. Op die ene avond zijn eigenlijk voor alle problemen in het scenario oplossingen verzonnen''. Maar tijdens de 160 draaidagen voor de serie is er nog steeds doorgeschreven aan de serie, als Treurniet zich realiseerde dat hij nog ergens een extra scène nodig had. ,,Dan communiceerden we per fax en rolde de nieuwe scène bij ons op de set binnen''.

,,Er zijn'', doceert Treurniet, ,,drie soorten series: die van het genre Pleidooi, waarbij iedere aflevering een vastomlijnd plot heeft. Dan zijn er soaps, waarbij de handeling nooit ophoudt, en er zijn series met een kop en een staart, zoals Zwarte sneeuw''. Zijn voorkeur gaat duidelijk uit naar het laatste genre, al ziet hij ook wel iets in bij de publieke omroep levende plannen voor een 'movie of the week', d.w.z. één Nederlandse, voor televisie geproduceerde speelfilm per week. ,,Dat wil ik graag een keer doen, al zou het ook weer iets heel anders zijn. Een uur - de lengte van een aflevering van Zwarte sneeuw - is voor de kijker voorbij voordat 'ie het weet. In ieder geval zou ik niet iets willen maken zonder ziel''.

De eerste twee afleveringen van Zwarte sneeuw worden zondag herhaald: Ned. 1, 18.11u. NCRV. De nieuwe afleveringen zijn steeds op dinsdag te zien, 21.05 op Ned

Een harem voor kroonprins Willem-Alexander

DOOR RAYMOND VAN DEN BOOGAARD
Heel vroeger, toen alle mensen nog naar dezelfde televisiezenders keken, waren er vaak schandalen, als een programmamaker weer eens God of het Koningshuis tot voorwerp van spot had gemaakt. Dan stonden bepaalde kranten bol van de ingezonden brieven, en kwam het zelfs tot Kamervragen.

Maar die tijden zijn voorbij, is deze week definitief gebleken. Woensdagavond zond de AVRO, in de sympathieke serie Achtbaan waarin jonge televisiemakers een eerste kans krijgen, om half acht een quasi-documentaire uit over een buitengewoon exclusief meisjespensionaat in Leerdam. Gaandeweg werd duidelijk dat de documentaire een korte speelfilm was. Het pensionaat bleek als een soort harem voor kroonprins Willem-Alexander te fungeren, of tenminste als een reservoir waaruit deze zijn toekomstige echtgenote kan rekruteren. De kroonprins kwam zelfs nog even in beeld terwijl hij in en uit een gepantserde Mercedes stapte om een nieuw meisje voor het pensionaat af te keuren. Het was een hele mooie en subtiele film, en van de jeugdige makers ervan hopen we nog veel te horen.

Volgens de Dienst Kijk- en Luisteronderzoek van de NOS hebben er 280.000 mensen naar gekeken, niet bepaald weinig. Voor zover bekend heeft geen van hen geprotesteerd tegen de benadering van het koningshuis in de film. Tenzij - dat is een huiveringwekkende mogelijkheid - 280.000 kijkers de grap niet hebben doorzien, hebben gedacht dat het een echte documentaire was, en daar wel mee akkoord gaan, met een harem voor de kroonprins.