NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

DE AMERIKAANSE AANVAL met enkele tientallen kruisraketten op doelen in Irak heeft meer te maken met de aanstaande presidentsverkiezingen dan met het gebied zelf. De actie brengt immers de problemen daar geen millimeter dichter bij een oplossing. Vermoedelijk integendeel. Saddam Hussein blijkt niet geïntimideerd te zijn. Na de aanval liet hij in een televisieboodschap weten de in 1991 door de geallieerden ingestelde no-fly zones - waarin de Iraakse luchtmacht niet mag opereren - niet langer te zullen respecteren. Hij gaf zijn troepen opdracht de Amerikaanse acties te weerstaan. Met de overval op de Koerdische stad Arbil heeft de Iraakse leider aangetoond dat er nog steeds rekening met hem moet worden gehouden. Met zijn reactie op de Amerikaanse aanvallen van vandaag daagt hij president Clinton in feite uit nadere militaire stappen te overwegen.

Washington rechtvaardigde vanmorgen de operatie met een verwijzing naar de rechten en de veiligheid van de Koerdische minderheid. De complicatie is alleen dat Saddam ditmaal door de Barzani-factie binnen de Koerdische gemeenschap was uitgenodigd om Arbil, eens de gedoodverfde hoofdstad van een vrij Koerdistan, op de troepen van zijn rivaal Talabani te veroveren - een onderneming waartoe het regime maar al te zeer bereid was. Aan de meldingen uit het Talabani-kamp als zouden de Irakezen weer als vanouds te keer gaan tegen dissidenten hebben de Amerikanen kennelijk meer waarde gehecht dan aan de berichten van VN-functionarissen ter plaatse dat Saddams troepen zich al weer hebben teruggetrokken. De door Iran gesteunde Talabani mag nu ook de Verenigde Staten indirect tot zijn beschermheren rekenen. Bien étonné de se trouver ensemble.

HET IS NIET de eerste keer dat Clinton gewapend tegen Irak laat optreden. In januari 1993 ondernamen de geallieerden een luchtaanval nadat Saddam tegen de afspraken in raketten had geplaatst in de zuidelijke zone. In de zomer van dat jaar lanceerden de Amerikanen kruisraketten naar aanleiding van een door Bagdad gesteunde samenzwering tegen het leven van ex-president Bush tijdens diens bezoek aan Koeweit.

Ditmaal zijn de consequenties minder overzichtelijk. De verschillende partijen staan gereed voor een prolongatie van geweld. Saddam lijkt de hem door Clinton toegeworpen handschoen te willen oppakken. Talabani zou er vermoedelijk niet voor terugschrikken Arbil te heroveren zodra Washington Irak alsnog dwingt zich bezuiden de 36ste breedtegraad terug te trekken. In dat laatste geval zou de positie van Iran in de regio aanzienlijk worden versterkt. Het was ten slotte een recente succesvolle Iraanse militaire operatie in Iraaks Koerdistan die Barzani er toe bracht de hulp van Saddam in te roepen.

MET HAAR ACTIE van vandaag heeft de Amerikaanse regering de volle verantwoordelijkheid voor de ontwikkelingen in de regio naar zich toe getrokken. Twee Washington onwelgevallige regimes, in Bagdad en in Teheran, houden het gebied in hun greep, dan weer samenwerkend - nog vorige week waren er aanwijzingen dat Iran Irak hielp de internationale sancties te omzeilen - dan weer in competitie met elkaar, zij het dat de onderlinge machtsstrijd tegenwoordig wordt afgewikkeld via de verschillende Koerdische facties. Amerika's bondgenoten in het gebied, Turkije en de Golfstaten, voelen zich door die rivaliteit regelrecht bedreigd en vrezen dat Amerika's gewapende interventie de spanning alleen maar zal vergroten.

ClINTON HEEFT bij de aanvang van zijn presidentschap zijn internationale politiek willen plaatsen binnen de samenwerking in de Verenigde Naties. Daarvoor is hij ter rechter zijde zwaar gekritiseerd. Inmiddels is hij teruggekeerd naar een simpel unilateralisme. De VS beschikken over de middelen voor een modern soort kanonneerbootpolitiek. Maar Saddam Hussein lijkt er niet van onder de indruk.