NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur JACO ALBERTS
ROTTERDAM, 23 AUG. "De Grootste Familie Van Nederland' is afgelopen week een stuk kleiner geworden. De plotselinge breuk tussen de Telegraaf en de Tros verzet weer een paar pionnen in het snel veranderende medialandschap en ontketent een nieuwe strijd om de omroepgegevens.

Het grootste dagblad van Nederland en de Televisie Radio Omroep Stichting waren meer dan dertig jaar twee handen op een buik. Het ging daarbij in de eerste plaats vooral om een culturele band. In de jaren zestig fulmineerde De Telegraaf als geen ander tegen de verzuilde omroepstructuur met VPRO en Vara als meest verwerpelijke exponenten. De krant koos openlijk de zijde van de commerciële omroep. Het initiatief van scheepsbouwer Cornelis Verolme om vanaf een boorplatform (REM-eiland) de concurrentie met het publieke bestel aan te gaan, werd door "onze bladen' met gejuich ontvangen.

De piratenzender "TV-Noordzee' die vanaf dat eiland uitzond ging op 1 september 1964 de lucht in en het was bij dit station dat Telegraaf-redacteur Henk van der Meyden zijn televisiedebuut maakte met een showbizz-programma dat nauwe banden had met zijn pagina Privé in het ochtendblad. Van der Meydens televisieprogramma werd tussen 1974 en 1984 voortgezet bij de Tros die als officiële omroep in november 1964 was opgericht nadat TV Noorzee bij de wet was verboden. Het wekte geen verbazing dat De Telegraaf een omroepblad voor de Tros ging uitgeven. Tros Kompas, het eerste wat meer glossy-televisieblad op klein formaat, werd een groot succes. Op dit moment heeft het blad bijna 700. 000 abonnees en maakt het samen met de recentere TV-gids 4 procent van de omzet uit van het Telegraaf-concern.

Het nieuws van afgelopen week, dat de Tros haar programmabladen voortaan bij concurrent Audax laat drukken, kwam als een grote verrassing. Het leek er juist op dat De Telegraaf en de Tros hun samenwerking gingen intensiveren. In april had Telegraaf-directeur drs A. Swartjes nog de oprichting aangekondigd van een gezamenlijke onderneming met de Tros en intensieve samenwerking op het gebied van televisie-programma's.

Toch waren er de afgelopen jaren al wat scheurtjes ontstaan in het schier onneembare Tros-Telegraaf bastion. Zo onderhandelde de Tros in 1994 maandenlang met het Zweeds-Amerikaanse SBS om gezamenlijk een commercieel station te beginnen. Uiteindelijk durfde de Nederlandse omroep het avontuur niet aan en lanceerden de buitenlanders vorig jaar onder de naam SBS6 een eigen zender. De samenwerking met de Tros bleek wat minder exclusief toen duidelijk werd dat de Telegraaf wel met SBS in zee wilde en een belang van 30 procent in het station kocht. Die verwijdering werd nog wat groter toen begin dit jaar de dagblad-uitgever onderhandelde over de oprichting van een met de publieke omroep concurrerende sportzender waarin na aanvankelijke aarzelingen een belang van 5 procent werd genomen. De Tros houdt zich thans muisstil en wil alleen maar zeggen dat de keuze voor Audax een ,,zakelijke'' afweging is, al wordt er wel aan toegevoegd dat de aankondigingen van Swartjes in april verkeerd waren gevallen. ,De Telegraaf spreekt echter wel degelijk van een beslissing van de Tros ,,op emotionele gronden'' waarmee duidelijk wordt dat de innige band tussen beiden voorbij is. Directeur mr. W. van Doorn van de Telegraaf Tijdschriftengroep zegt dat woensdag ,,met verbazing'' op het nieuws werd gereageerd en spreekt van ,,een klap''.

Het gevolg van de verwijdering is waarschijnlijk dat De Telegraaf - bij wie de honderd medewerkers aan Tros Kompas in dienst zijn - zelf met een in de zaterdagkranten gevouwen televisiegids gaat beginnen. Wettelijk wordt dat mogelijk door een op stapel staande wijziging van de mediawet die op 1 januari moet ingaan. Dat betekent dat ook andere dagbladuitgevers moeten reageren met eigen initiatieven om hun bladen niet bij die van de Telegraaf achter te laten lopen. Al is het de vraag of er ook gekozen wordt voor een soort weekblad aangezien die markt al behoorlijk verzadigd is. Tachtig procent van de Nederlanders heeft al een programmablad, en het is de vraag of De Telegraaf inclusief tv-gids een veel grotere oplage zal behalen.