NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door Friederike de Raat
Vrekken, spaarders en bezuinigers zullen het binnenkort zonder hun lijfblad moeten stellen. De Vrekkenkrant, dé krant van zuinig Nederland, verschijnt eind dit jaar voor het laatst. Hoewel de oplage van het blad, gevuld met tips, recepten en anderszins nuttige artikelen voor mensen die willen consuminderen, nog steeds groeit (nu 5.000 exemplaren), vinden de uitgevers van de Vrekkenkrant, Hanneke van Veen en Rob van Eeden, het mooi geweest. ,,We prediken zelf altijd "genoeg is genoeg" en dat geldt na ruim vier jaar ook voor de Vrekkenkrant'', aldus het vrekkenpaar in hun stijlvol (met tweedehands meubelen) ingerichte woning in Den Haag. ,,Het is erg veel werk, bovendien moet je oppassen dat je niet in herhaling valt.''

De Vrekkenkrant groeide in enkele jaren tijd uit tot een begrip in Nederland en ver daarbuiten. Het verhaal van de Nederlandse vrekken verscheen in tal van buitenlandse kranten en haalde zelfs de voorpagina van de Wall Street Journal. België kent sinds kort een eigen krantje, De Vlaamse Vrek, en in Duitsland verschijnt het Geizhals-Forum. Het echtpaar heeft inmiddels drie boeken op zijn naam staan, waarvan er twee in het Duits zijn vertaald: Wie werde ich ein echter Geizhals (Hoe word ik een echte vrek?) en Knausern Sie sich reich (Meer doen met minder). Ook hun laatste boek, Je geld of je leven, is een succes: in een half jaar beleefde het boek vier drukken. Het volgende project wordt een vrekkenkookboek: hoe kun je goedkoop, gezond en lekker eten?

De relatieve populariteit van het vrekkendom in West-Europa is nog niets vergeleken bij de trend in de Verenigde Staten, waar dertig tot veertig vrekkenkranten in omloop zijn, variërend van de Dollar-stretcher tot de Penny- pincher, waar vrekken supportgroups hebben opgericht en waar inmiddels honderden boeken zijn verschenen over zuinigheid. ,,De sociale voorzieningen in de VS gaan achteruit en het besef dringt door dat men steeds meer voor zichzelf zal moeten zorgen'', aldus Van Veen (52) en Van Eeden (49), die zo zuinig leven dat ze ruim tien jaar voor hun pensioengerechtigde leeftijd konden stoppen met werken.

Vier jaar geleden kregen Hanneke van Veen en Rob van Eeden genoeg van het luxueuze leven dat ze als goed betaalde tweeverdieners leidden. ,,We genoten er niet meer van. We werkten heel hard en het geld vloog de deur uit. Het was een vicieuze cirkel.'' Sinds ze toetraden tot het Internationale Keurkorps van Vrekken, zoals ze het zelf noemen, zagen ze hun uitgaven stapsgewijs dalen van zesduizend naar tweeduizend gulden per maand. ,,Van ons hoeft het niet verder omlaag, maar onwillekeurig daalt het nog steeds'', aldus Van Eeden, die zijn fulltime baan bij een outplacementbureau omzette in een freelance baan voor twee dagen. ,,Ik zou financieel gezien best kunnen stoppen, maar ik vind het leuk om contact te houden met collega's.''

Van Veen stopte drie jaar geleden helemaal met haar fulltime baan als psychotherapeute. Pensioentip voor vrekken- in-spé: zorg dat het rendement op je kapitaal net zo groot is als je uitgaven. Dus het rendement niet speculatief beleggen - je moet er immers van leven - maar in heel "safe aandelen" en beter nog in staatsobligaties. Bovendien heb je fiscaal voordeel als je geen inkomen hebt.

Van Veen en Van Eeden bestieren hun huishouden als een bedrijf. Met behulp van kassabonnen houden ze een nauwkeurige boekhouding bij. In het huishouden valt enorm veel geld te verdienen, is hun ervaring. ,,Wij ontdekten bijvoorbeeld dat we vier- tot vijfhonderd gulden per maand kwijt waren aan cadeautjes en giften. Tegenwoordig hebben we een cadeaukast: als we iets leuks en goedkoops zien, kopen we cadeautjes in voorraad. Maar we geven ook vaak bloemen, kruidenplantjes en groenten uit onze volkstuin. Of we geven een "strippenkaart" voor vijf keer oppassen of drie keer strijken.''

Het bedrag dat het paar uitgeeft aan boodschappen is inmiddels gedaald tot circa tweehonderdzestig gulden per maand, een kwart van hetgeen ze vroeger uitgaven. ,,We letten op aanbiedingen en eten veel groente uit eigen tuin.'' Tip: stel je menu niet thuis vast, maar pas in de supermarkt, dan kun je zien wat goedkoop is.

Kleding kopen de goed geklede vrekken uitsluitend nog tweedehands. ,,Ik zoek nu een net pak voor m'n werk, maar ik wil er niet meer dan 125 gulden voor uitgeven. Dan duurt het even voordat je het gevonden hebt, maar ik weet zeker dat het een keer lukt'', aldus Van Eeden, die ooit voor hfl. 2,50 een jasje van Frans Molenaar bij het Leger des Heils op de kop tikte. Ook tv, kranten en tijdschriften gingen de deur uit, een besparing van 1.500 gulden per jaar. ,, Het was een experiment, we wilden eens kijken wat er gebeurde. Niets dus.

Tegenwoordig lopen we eens per week naar de nieuwe bibliotheek in het centrum en gaan we een middagje lezen. Heerlijk! We luisteren ook veel naar de radio en we krijgen veel tijdschriften.'' Tip voor beginners: doe niets, maar houd een maand lang bij waar je je geld aan uitgeeft. ,,Dan schrik je je rot'', aldus Van Veen en Van Eeden. ,,Je kunt namelijk pas veranderen als je weet wat je doet.''

Er valt op alles te bezuinigen, heeft het paar ontdekt: kamperen in plaats van elk jaar een vliegreis, eenmaal per veertien dagen een schoon bed in plaats van eens per week, geen agenda kopen maar er één zien te krijgen van iemand die er een paar heeft van zakenrelaties en een kleine tandenborstel om tandpasta uit te sparen. ,,Zuinig leven is een sport, je wordt er heel creatief van'', aldus de vrekken. ,,Maar doe alleen wat je leuk vindt, het vrekkenbestaan moet je niet tegen gaan staan.''

Over de peilloos diepe recessie waarin de nationale economie terecht zou komen als iedereen vrek werd, maakt het echtpaar zich voorlopig geen zorgen: ,,De Vrekkenkrant heeft 4.500 betalende abonnees, de Autokampioen heeft er 3,2 miljoen. Bovendien kun je je beter staande houden tijdens een recessie als je zuinig leeft. Wat de werkgelegenheid betreft: de economie groeit al jaren, maar de werkloosheid wordt er niet minder op. Als iedereen gaat consuminderen en tien jaar eerder stopt met werken, zoals wij, dan komen er pas veel banen vrij. Tot slot: we voelen ons wel verplicht om ons te gedragen als weldenkende mensen, maar niet om ons zorgen te maken over de toestand van de wereldeconomie.''

Stichting Zuinigheid met Stijl: (070) 3 61 68 26