NIEUWSSELECTIE  
  KORTE BERICHTEN  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur PAUL WESSELS

DEN HAAG, 25 JUNI. Een pizza bestellen of een cd uitzoeken vanuit je leunstoel en de bestelde goederen tegelijk afrekenen. De Nederlandse banken koesteren hoge verwachtingen van hun proef met I-Pay, een digitaal betaalsyteem via computernetwerk Internet. Daarmee hopen de banken in de toekomst royaal te kunnen incasseren op de hoge vlucht die het digitaal 'shoppen' naar verwachting in de toekomst zal nemen.

ABN Amro-bestuurder P. Ribourdouille toonde zich gisteren bij de presentatie van I-Pay in het Haagse Omniversum zeer optimistisch over het potentieel van het afrekeningssysteem, dat is bedoeld voor het betalen van diensten en goederen die ondernemingen op Internet aanbieden: ,,I-Pay plaatst de Nederlandse banken wereldwijd in de voorhoede van de ontsluiting van de elektronische markt''. Buitenlandse banken hebben inmiddels ook al belangstelling getoond voor een systeem dat, zo erkende de ABN Amro-bestuurder, zeker nog geen 'uitgekristalliseerd produkt' is.

De Nederlandse banken, verenigd in de organisatie Interpay, hebben haast om hun I-Pay aan de man te brengen. Ze voelen de hete adem van concurrenten, zoals het Internet-betaalsysteem E-cash van DigiCash en de Deutsche Bank, in de nek. Bovendien presenteren de banken zich als nu één front en vermijden daarmee de fout die eerder bij die andere betaalvorm van de toekomst werd gemaakt, de chipkaart. Daar staan een consortium van Interpay (de chipknip) en Postbank en PTT Telecom (de chipper) tegenover elkaar. Grote retailers als Albert Heijn en Vroom & Dreesmann konden daardoor bij de onderhandelingen over het chipkaarttarief het onderste uit de kan halen.

Dat het Inmiddels omvat Internet 20.000 met elkaar verbonden computernetwerken met meer dan 4.800.000 computers. Volgens een recent door het bureau Trendbox uitgevoerd onderzoek gebruikt een half miljoen Nederlanders minstens een keer per week het World Wide Web. Dat is twee keer zo veel als een half jaar geleden.

In de VS wordt al druk gebruik gemaakt van Internet als medium om goederen te verkopen. Maar het ontbreken van een veilig en betrouwbaar betaalsysteem remde volgens ABN Amro tot nu toe die ontwikkeling. Op dit moment verloopt het betalingsverkeer via Internet met behulp van creditcards. Dat is volgens Ribourdouille een fraudegevoelige methode, die bovendien vooral geschikt is voor grotere transacties. Binnen vijf jaar kan volgens Ribourdouille tien procent van de totale retailmarkt in Nederland - omvang 40 miljard gulden - 'via de huiskamer' lopen. Daarnaast kan een nieuwe markt ontstaan voor informatie- en entertainmentprodukten waar enkele miljarden per jaar worden omgezet.

Tussen fabrikant en consument stond van oudsher de handel van supermarkten en bloemist tot boekenwinkel. Ribourdouille: ,,Voor sommige leveranciers is het bijvoorbeeld nog maar de vraag of zij hun huidige functie in de keten ook in de toekomst kunnen opeisen. (...) Het wordt nu in principe mogelijk dat producenten en consumenten rechtsstreeks via de Elektronische Snelweg zaken met elkaar doen. (...) Nooit eerder is koning klant zo machtig geweest''.

Gezien het potentieel dat Ribourdouille het elektronisch betalen via Internet toedicht was gisteren de afwezigheid van grote spelers in de Nederlandse detailhandel opvallend. Ondernemingen als V&D, Albert Heijn en de Hema, die allen zeer genteresseerd zijn in elektronisch winkelen, doen niet mee aan de proef. Ribourdouille rept over een voor de banken ,,acceptabele tariefstructuur'' voor het gebruik van I-Pay. Maar vraag is of de grote retailers in Nederland zitten te wachten op nóg een betaalmedium. Een giraal systeem zoals I-Pay dat hanteert is in principe duurder dan een debetsysteem als de chipkaart. Daarvoor is immers alleen contact nodig met de bank wanneer de elektronische beurs wordt opgeladen.

Het lijkt dan ook logischer om de chipkaart te koppelen aan winkelen via Internet. Wat dat betreft heeft de stormachtige ontwikkeling van de chipkaart het I-Pay-project ingehaald.

Albert Heijn, grootste supermarktconcern in Nederland, is volop bezig met de mogelijkheden van digitaal shoppen. Het concern doet sinds begin dit jaar een proef met het kabelbedrijf Cai in het Westland. Maar daarbij gaat het vooral om een betere toegankelijkheid van Internet.

In tegenstelling tot de Interpay-proef, waarbij gebruik wordt gemaakt van de conventionele telefoonlijn, onderzoekt Albert Heijn of de glaskabel-techniek Internet gebruiksvriendelijker kan maken.

Bij de presentatie van I-Pay werd gisteren getoond hoe supermarktboodschappen eenvoudig kunnen worden afrekend. Maar het is twijfelachtig of de dagelijkse boodschappen gezien de transactiekosten giraal via Internet afgerekend zullen worden. Het betalen via een systeem als I-Pay lijkt wel financiële voordelen op te leveren voor 'infrequente bezorgers' als postorderbedrijven, uitgeverijen en cd-huizen. Albert Heijn gebruikt zijn Internet-site als een advertentiescherm voor zijn bezorgservice.

De via Internet bestelde boodschappen kunnen voorlopig net zo gemakkelijk en goedkoper worden afrekend als ze bezorgd worden.