,,De werkgroep is onder curatele gesteld door met name PvdA en D66 die absoluut geen parlementair onderzoek willen'', meent Rabbae. De opstelling van CDA en VVD noemt hij ,,teleurstellend''. ,,Mijn collega's Van Rey (VVD) en Mateman (CDA) laten zich met een kluitje in het riet sturen.''

Rabbae kan zich niet vinden in taakomschrijving en procedure die de werkgroep onder voorzitterschap van het Kamerlid Van Rey voorstaat. ,,Nu is de werkgroep niet meer dan een schrijfgroep die zich buigt over de formulering van vragen en technische adviezen'', aldus de GroenLinks-afgevaardigde.

Op een persconferentie gisteren bleek dat Kamer kiest voor een ,,voorzichtig onderzoek'' naar de technoleaseconstructie zoals die vorige week in in deze krant wrd beschreven. ,,Het proces kan een eigen dynamiek krijgen'', zei de voorzitter van de Kamercommissie voor Financiën, Ybema (D66), ,,en dat moeten we voorkomen''. Hij sprak van een ,,een stap-voor-stap-procedure om het proces beheersbaar te houden''. Rabbae: ,,Ybema stelt zich op als een crisis-manager in plaats van een kritisch Kamerlid die de regering controleert. Het doel is duidelijk: het voorkomen van een parlementair onderzoek.''

De eerder deze week ingestelde werkgroep zal in eerste instantie opheldering vragen bij het kabinet-Kok. Een parlementair onderzoek is nog niet aan de orde. Een aanvullend onderzoek door de Algemene Rekenkamer - die vorig jaar rapporteerde over de technolelease-transactie tussen de Rabo en Fokker - wordt niet ,,opportuun'' geacht omdat de Rekenkamer geen beschikking kan krijgen over vertrouwelijke fiscale gegevens van Philips. Ybema toonde zich in eerste instantie een voorstander van een aanvullend onderzoek door de Rekenkamer.

Het besluit om Philips een technolease-constructie te gunnen werd in de zomer van 1993 in het diepste geheim genomen. Enkele maanden later lekten enkele globale gegevens uit over de constructie. Vorige week werd duidelijk dat met de technolease 2,8 miljard gulden aan technologische kennis was gemoeid, waarvoor Philips in het eerste jaar van het voor tien jaar gesloten contract 680 miljoen gulden van de Rabobank ontving. De Rabobank had als voordeel van de transactie dat ze 2,8 miljard gulden over tien jaar van de winstbelasting kan aftrekken. Volgens ambtelijke prognoses verwierf de Rabobank daarmee een fiscaal voordeel van 1,1 miljard. Bij de Fokker-constructie van 1994 ontving de noodlijdende vliegtuigbouwer 411 miljoen gulden van de Rabobank en liep de schatkist 770 miljoen gulden aan belastinginkomsten mis.

VVD-minister Zalm (Financiën) heeft de ambtelijke prognoses gisteren gerelativeerd. Volgens hem was het ,,onmogelijk tevoren een bedrag te noemen. Je weet nooit hoeveel het de schatkist gaat kosten. Daarvoor zijn teveel onzekere factoren''. De minister zei nog geen actuele berekeningen te hebben. ,,En als we het wel weten, wordt het niet openbaar want het gaat om vertrouwelijk belastinggegevens van individuele bedrijven.''

Het is de bedoeling dat de eerder deze week werkgroep-Van Rey binnen een week een vragenlijst aan het kabinet stuurt.

NRC Handelsblad, 7 februari 1997