Noodscenario's millenniumprobleem
Over ruim vijftien maanden verspringt de jaartelling van 1999 naar 2000.
Dan dient zich het 'millenniumprobleem' aan, omdat oude computers de
jaaraanduiding slechts met de twee laatste getallen aangeven.
Roel Janssen
Wereldwijd kan zich een ramp voltrekken als de zogenoemde embedded
software, de diepliggende programmering van computers, niet tijdig
wordt aangepast, zo waarschuwen deskundigen. En die aanpassingen zijn
een dure en tijdrovende aangelegenheid.
In Nederland houdt het Millennium Platform onder leiding van oud-Philips
topman J.Timmer zich met de aanpak van het probleem bezig.
Ook de overheid heeft hiermee te maken, maar de laatste Miljoenennota
van deze eeuw getuigt niet van een gevoel van urgentie. De Raad van
State merkt in zijn advies kritisch op dat ,,het millenniumprobleem een
factor van grote onzekerheid'' vormt voor de economische vooruitzichten.
Wel meldt minister Zalm (Financiën) dat in 1999 een bedrag van ruim
155 miljoen gulden is toegevoegd aan enkele begrotingen ,,ten behoeve
van de oplossing van het millenniumprobleem op basis van
co-financiering'' met de departementen.
De ministeries hebben ieder in de eigen begroting een paragraaf over de
aanpak van het vraagstuk opgenomen. Hieruit blijkt dat de meeste
departementen verwachten in de loop van 1999 'millenniumbestendig' te
zijn, maar dat met noodsituaties rekening wordt gehouden, met name waar
het uitkeringen aan burgers betreft. De Belastingdienst verwacht geen
problemen.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat de activiteiten van de
overheid met betrekking tot het millenniumvraagstuk coördineert,
wil alle vitale objecten van het departement per 1 november van dit jaar
op millenniumbestendigheid hebben getest. Voor de niet-vitale objecten
geldt als datum 1 mei 1999. Tot de 'vitale objecten' behoren het
alarmnummer 112, de rampenbestrijding, de recherche en het systeem dat
de uitbetaling van de salarissen van 230.000 ambtenaren regelt.
Het ministerie van VWS (Volksgezondheid) schrijft dat het
millenniumvraagstuk ,,primair de verantwoordelijkheid is van de
instellingen, instanties en ZBO's''. (ZBO staat voor zelftandig
bestuursorgaan). Ter ondersteuning is een Millennium Platform Zorg (MPZ)
opgericht. Volgens dat MPZ ligt meer dan de helft van de instellingen op
schema bij de aanpak van het vraagstuk. Hiertoe behoren ook de
ziekenhuizen. Op het ministerie zelf zijn 1.751 objecten geidentificeerd, waarvan er acht als maatschappelijk vitaal
zijn aangemerkt, waaronder het financiële systeem, de
geneesmiddelenregistratie, de registratie voor orgaandonaties en de
werkcomputers van de ambtenaren op het ministerie. De eerste drie zullen
voor 1 november 1998 millenniumbestendig zijn.
Bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne zijn
vier vitale systemen: het informatiecentrum voor vergiftigingen, het
lucht- en stralingsmeetnet en de vaccinproductie. Het RIVM streeft er
naar om op 1 april 1999 millenniumbestendig te zijn.
Het ministerie van Sociale Zaken verwacht het millenniumvraagstuk
vóór 1 januari 1999 te hebben afgerond. Maar bij
gemeenten, die een deel van de sociale zekerheid uitvoeren, is bij 150
van de 540 onderzochte gemeenten sprake van ,,een risicovolle
situatie''. Er is 89,2 miljoen extra uitgetrokken om de gemeenten te
helpen en er worden noodscenario's opgesteld om te voorkomen dat
uitkeringen in 2000 niet zouden kunnen worden uitbetaald.
Ook VROM heeft noodscenario's opgesteld om onder meer de uitkering van
de huursubsidie na 1 januari 2000 veilig te stellen. Het ministerie van
Verkeer en Waterstaat verwacht medio 1999 klaar te zijn met de
aanpassingen van alle projecten. Bij Rijkswaterstaat (onder meer de
Rijksluchtvaartdienst) worden noodscenario's voorbereid voor vitale
objecten die niet per 1 november 1998 gereed zijn. Het ministerie van
Landbouw verwacht in 1999 gereed te zijn.
Het ministerie van Financiën verwacht in januari 1999
millenniumbestendig te zijn. De Belastingdienst denkt grotendeels klaar
te zijn vóór 1 januari 1999, en voorzover dat niet
haalbaar is, de werking van vitale systemen te hebben veiliggesteld.