Hoe het ook anders kan

De gang van een patiënt door het ziekenhuis kan op verschillende manieren worden bekort. Krachten bundelen en flexibeler spreekuur.

Margot Poll

OM DE WACHTTIJDEN in de zorg te verkorten en daardoor de wachtlijsten in de verschillende sectoren weg te werken, is niet alleen geld nodig voor extra personeel maar ook een andere organisatie binnen de instellingen.

In het mede door het ministerie van VWS gefinancierde experiment 'Verkorting van doorstroomtijden', uitgevoerd door ZorgOnderzoek Nederland zijn veertien projectteams in zeven ziekenhuizen bezig de werkwijze zo efficiënt mogelijk te laten verlopen. Met succes, zo blijkt uit een tussentijdse rapportage. Ook andere instellingen dan ziekenhuizen trachten de wachttijd te veranderen. Een selectie van oplossingen uit de praktijk:

Thuiszorg

Naar aanleiding van de rechterlijke uitspraak in de thuiszorg, werd aan De Vierstroom in Gouda (organisatie voor onder andere thuiszorg) door verschillende verzekeraars gevraagd welk bedrag de organisatie dacht nodig te hebben om de wachtlijsten in de thuiszorg vóór 1 januari 2000 weg te werken. De Vierstroom kreeg 500.000 gulden om dat doel te bereiken. Aan alle medewerkers (ongeveer 2.000) van De Vierstroom is vervolgens gevraagd of zij één extra dagdeel wilden werken. Op de wachtlijst stonden 500 mensen die recht hadden op huishoudelijke zorg. Na actualisering van de lijst bleken dat er 200 te zijn. Al deze mensen kregen een brief met daarin de mogelijkheid een beroep te doen op de zorg. Tot nu toe hebben meer medewerkers zich bereid verklaard extra te willen werken dan dat cliënten het strookje hebben ingevuld om in aanmerking te komen voor huishoudelijke zorg.

Mamma carcinoom (borstkanker)

In het Sint Jozef Ziekenhuis in Veldhoven is de totale doorstroomtijd van 16 dagen teruggebracht naar 6 à 7 dagen. De patiënt met een knobbeltje in de borst die door de huisarts wordt doorverwezen naar het ziekenhuis hoeft niet meer apart te komen voor een röntgenfoto en een bezoek aan de chirurg. Bij aanmelding door de huisarts worden deze bezoeken op één ochtend gepland en wordt ook meteen een vervolgafspraak gemaakt. Het Sint Jozef Ziekenhuis heeft bewust gekozen voor een minimale wachttijd van één dag tussen de twee polikliniekafspraken om de patiënt de gelegenheid te geven de informatie te laten bezinken.

Hartrevalidatie

In zowel het Sint Jozef Ziekenhuis in Veldhoven als het Kennemer Gasthuis in Haarlem is de tijd tussen ontslag uit de kliniek en de aanvang van eerste behandeling op de revalidatieafdeling van 39 dagen teruggebracht naar 14 dagen. In Haarlem worden de gegevens van de patiënten zodanig geregistreerd dat na zes weken beter beoordeeld kan worden of de behandeling aansluit op de klachten van de patiënt. Het resultaat is dat meer patiënten korter behandeld worden. Dat sommige patiënten niet na twee weken aan de revalidatie kunnen beginnen heeft volgens het Kennemer Gasthuis niet met doorstroomtijden te maken maar met persoonlijke omstandigheden van de patiënt.

Knie

De doorstroomtijd voor knie-operaties is in het Twenteborg Ziekenhuis in Almelo teruggebracht van 4 tot 7 maanden naar maximaal 4 weken. Het ziekenhuis heeft de doorstroomtijd voor patiënten met meniscusklachten tot deze tijd kunnen terugbrengen door eerst de bestaande wachtlijst weg te werken met extra mensen en extra middelen. De orthopedisch chirurg heeft vervolgens zijn spreekuur aangepast aan de planning van andere afdelingen, waardoor een patiënt binnen twee dagen aan de beurt kan zijn.

Reflexdystrofie

De toegang tot revalidatiedagbehandeling voor patiënten die door plaatselijke botontkalking vaat- en zenuwaandoeningen hebben, is teruggebracht van 47 naar 14 dagen in het Bosch Medicentrum in Den Bosch. De orthopeed, de chirurg, de dermatoloog en andere specialisten hebben de krachten gebundeld en houden op dezelfde dag spreekuur. Hierdoor kan eerder een prognose worden gesteld. De behandeling kan meteen beginnen waardoor een patiënt niet eerst hoeft te 'shoppen' bij verschillende artsen.

Diabetische voet

De duur van het genezingsproces van deze aandoening bij mensen met suikerziekte is in onder andere het Maasland Ziekenhuis in Sittard met 30 procent verkort. Dat wil zeggen: alle doorverwezen patiënten kunnen binnen 1 week bij de revalidatiearts terecht. Het aantal amputaties is hierdoor met 40 procent gereduceerd. De oplossing bleek een 'voetenpolikliniek' waar alle specialisten op dezelfde dag aanwezig zijn. Dat wil zeggen de internist, de dermatoloog en de podotherapeut. De huisarts verwijst nu naar deze polikliniek in plaats van eerst naar de internist, vervolgens naar de dermatoloog en ook nog naar de podotherapeut. De patiënt hoeft nu maar één keer naar het ziekenhuis te komen in plaats van verschillende keren bij verschillende artsen met verschillende wachttijden.