NIEUWS | TEGENSPRAAK | SUPPLEMENT | AGENDA | ARCHIEF | ADVERTENTIES | SERVICE

Overzicht eerdere afleveringen PRIVACY CONFLICT TIPS POLITIE INTERNATIONAAL CAMERA'S REGELS BEDRIJVEN WETGEVING GEZONDHEIDSZORG INTERNET REGISTRATIEKAMER APPARATUUR RECHTSZAKEN INFORMATIE

Een drievoudige afweging van belangen Minister Korthals (VVD) van Justitie, de man achter het wetsvoorstel Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) heeft geen gemakkelijk jaar achter de rug. Zijn wet-in-wording heeft de toets der kritiek slechts met moeite doorstaan. De werkgeversorganisatie VNO/NCW en de Consumentenbond vinden het wetsvoorstel onnodig ingewikkeld en onevenwichtig. De vakcentrale FNV meent dat de WBP een vooruitgang is, maar niet ver genoeg gaat. En ook Kamerleden plaatsten de afgelopen weken forse kanttekeningen bij het geesteskindje van de minister. Bij het debat dat de Kamer begin april aan het voorstel zal wijden, kan Korthals rekenen op de nodige wijzigingsvoorstellen. Een ding is zeker: de Wet bescherming persoonsgegevens zal de sinds 1989 geldende Wet persoonsregistraties (WPR) nog dit jaar vervangen. In hoeverre verschilt de nieuwe privacywet van de oude? Het belangrijkste verschil is dat het registreren van personen in de oude wet centraal stond, terwijl de nieuwe wet de verwerking van persoonsgegevens als uitgangspunt neemt. Die accentverschuiving ligt voor de hand, omdat de technische mogelijkheden voor gegevensverwerking de afgelopen tien jaar aanzienlijk zijn uitgebreid. Tijdens de totstandkoming van de WPR, medio jaren tachtig, waren wetgevers er nog van overtuigd dat de registratie van persoonsgegevens in grote computersystemen de grootste bedreiging voor de privacy vormde. Sindsdien zijn er steeds meer systemen ontwikkeld die gegevens verzamelen, vastleggen, ordenen, bewaren, bijwerken, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken of vernietigen. Deze processen zijn soms in strijd met (morele) privacynormen. Met de nieuwe wet hoopt de overheid de technologische ontwikkelingen beheersbaar en doorzichtig te maken. De WPB is een algemene wet die op verschillende persoonsgegevens betrekking heeft. De wet kent geen gedragsvoorschriften, maar schrijft een belangenafweging voor op grond van noodzakelijkheid, proportionaliteit (het middel in verhouding tot het beoogde doel) en subsidiariteit (kan het doel ook met minder ingrijpende maatregelen worden bereikt). De (overheids)organisatie, het bedrijf of de persoon die de persoonsgegevens beheert zal daarom zijn belangen constant moeten afwegen tegen die van de client, patient of werknemer binnen wettelijke grenzen. Zo schrijft de WPR voor dat persoonsgegevens alleen ,,voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden'' mogen worden verzameld en ,,op behoorlijke en zorgvuldige wijze'' dienen te worden verwerkt. De gegevensverwerking moet bijvoorbeeld noodzakelijk zijn om een wettelijke verplichting na te komen (uitvoering sociale verzekeringen, belastingheffing) of ,,ter vrijwaring van vitale belangen''. Verder moet de client, patient of werknemer vooraf op de hoogte worden gebracht van de informatieverwerking tenzij hij daarvan reeds op de hoogte is (in de oude wetgeving diende hij slechts redelijkerwijs op de hoogte te zijn). Nieuw is ook het recht op verzet. Voorheen had de betrokkene het recht op kennisgeving, inzage, correctie of verwijdering van informatie uit bijvoorbeeld een personeelsinformatiesysteem. Met de nieuwe wet krijgt hij het recht de verwerking van zijn persoonsgegevens stop te zetten, bijvoorbeeld wanneer die ongevraagd aan derden worden doorgespeeld (denk aan direct-marketing). Het College Bescherming Persoonsgegevens (nu nog Registratiekamer) zal toezicht houden op de naleving van deze en andere bepalingen. Speciaal voor dit doel zal zijn handhavingsbevoegdheid worden uitgebreid. Ook nieuw is de door het bedrijf aangestelde privacyfunctionaris, die toeziet op de naleving van de nieuwe wettelijke voorschriften in de betreffende organisatie. Bij wetsovertreding kan een schadevergoeding worden geeist. Of werknemers, clienten en patienten ook opkomen voor hun nieuwe privacyrechten zal de tijd moeten leren.

NRC Webpagina's 25 MAART 1999 Reacties Kamer De tweede versie van de WBP is kritisch ontvangen door de Kamer. De wet is ,,ondoorzichtig en gecompliceerd'' (CDA), ,,beneden de maat'' (PvdA), ,,afschuwelijk ingewikkeld'' (VVD). Deze kritiek richt zich vooral op de omvangrijke Memorie van Toelichting die ruim tweehonderd pagina's beslaat. Inhoudelijk bestaat er een verschil van mening over de sanctie als de wet wordt overtreden. In de eerste versie van de wet was er nog sprake van een `bestuurlijke boete' die het College Bescherming Persoonsgegevens kan uitdelen. In het nieuwe wetsvoorstel, waarover vorige week in de Kamer overleg plaatshad, is dit veranderd en zal een overtreding door de strafrechter behandeld moeten worden. PvdA, D66 en GroenLinks zijn daar ontevreden over. Ze stellen dat de strafrechter geen prioriteit geeft aan dit soort overtredingen. De VVD en CDA zijn juist blij dat de bestuurlijke boete uit de wet is gehaald. Deze partijen zijn voorstander van zelfregulering, en dus zo min mogelijk wetgeving op dit gebied. Volgens A. Nicolai (VVD) gaat het uitsluitend om bedrijven die niet melden dat zij gebruikmaken van persoonsgegevens. ,,D66 en PvdA doen net of de boete de laatste stok achter de deur is.'' De Kamer wacht op een brief van minister Korthals, waarin volgens T. Rietkerk (CDA) ,,een kluwen van vragen'' moet worden beantwoord.

Bovenkant pagina