KPN moet belangen in uitverkoop doen
KPN doet volgende maand een
groot beroep op de kapitaalmarkt. Om zijn vermogenspositie te verbeteren
moet het expansieve telecomconcern ook nog veel tafelzilver slijten.
Door onze redacteur MICHIEL VAN NIEUWSTADT
AMSTERDAM, 17 OKT. Het stormt, maar KPN moet naar buiten. Het
telecombedrijf lichtte gisteren de voor november geplande uitgifte toe
van nieuwe aandelen en converteerbare obligaties, in aandelen
verwisselbare leningen. De emissie, KPN's eerste in vijf jaar, valt
samen met een belabberd beursklimaat, in het bijzonder voor
telecombedrijven. France Telecom besloot afgelopen vrijdag nog de
beursgang van de mobiele dochter Orange uit te stellen tot op zijn
vroegst begin volgend jaar.
Veel keus heeft KPN niet, gezien de zware verplichtingen die het op zich
heeft genomen door overnames (het Duitse E-Plus) en de verwerving van
licenties voor snelle mobiele netwerken (in Duitsland, Engeland,
Nederland en straks misschien België). Natuurlijk stelde
bestuursvoorzitter P. Smits gisteren op een persconferentie dat uitstel
van de emissie niet het einde van de wereld zou zijn. "Mocht de hemel
naar beneden komen", zei hij, "dan heeft KPN nog de mogelijkheid de
financiering langs andere weg te borgen." Hoe dat noodscenario er
precies uitziet wilde Smits niet zeggen.
Zelfs een geslaagde emissie helpt het telecomconcern niet meteen uit de
brand. Evenals British Telecom en Deutsche Telekom ligt KPN onder vuur
van kredietbeoordelaars als Moody's en Standard and Poor's. Belangrijk
verschil is dat het Nederlandse bedrijf veel kleiner is dan deze
Europese concurrenten.
Tot veler verrassing slaagde KPN er vorig jaar in het Duitse E-Plus over
te nemen. Vooral daarom sloeg begin dit jaar de scepsis over KPN's
kansen op het internationale podium om in euforie, zo erkende financieel
specialist T. ten Velde van KPN gisteren na afloop van de
persconferentie. Een sterk oplopende koers was het gevolg.
Dezer dagen is het telecombedrijf terug bij af. De in mei 1999 ingezette
groeistrategie lijkt geslaagd. KPN heeft inmiddels meer abonnees in
Duitsland dan in Nederland. Maar nu vragen beleggers zich af of KPN het
wel vol kan houden in de telecomelite, zeker nu de financiële
soliditeit van veel grotere telecombedrijven ook in twijfel wordt
getrokken. Wat moet KPN doen om kredietbeoordelaars te paaien? Volgens
Smits streeft het telecombedrijf op middellange termijn naar een
plaatsje in de categorie AA-. Een belangrijke maatstaf voor deze
kwalificatie is, aldus Ten Velde, dat de nettoschulden (schulden minus
geld in kas) niet meer dan drie tot vier keer zo groot zijn als het
brutoresultaat voor rente en afschrijvingen (de zogeheten Ebitda).
Om dat te realiseren, erkent Ten Velde, zit KPN "eind van het jaar
een beetje klem". De meest directe oplossing is de verkoop van
deelnemingen. Hieraan zal KPN niet ontkomen. Verkoop van
minderheidsparticipaties heeft een gunstig effect op de genoemde ratio,
legt Ten Velde uit. De inkomstenstroom uit deze participaties telt
immers niet mee in de Ebitda (want die wordt niet geconsolideerd),
terwijl door verkoop wel de schulden dalen.
Met de reductie van activiteiten in China en India heeft KPN een begin
gemaakt. En er zijn legio andere mogelijkheden. Het Franse Orange heeft
belangstelling voor het Ierse Eircom, een mobiele-telefoniebedrijf dat
al ruim een half jaar te koop staat. Ook de KPN-belangen in Oost-Europa
staan in de etalage. En het belang in het Indonesische PT Telkomsel is
een geïsoleerde participatie in Azië.
Op zoek naar meer desinvesteringen verwijst Ten Velde naar het
uitgangspunt dat participaties de deur uitgaan als er geen uitzicht is
op een controlerend belang (meer dan 50 procent van de aandelen). Op
basis daarvan zou zelfs het belang in het Belgische KPN Orange verkocht
kunnen worden aan France Telecom. In België staat een in potentie
dure veiling van mobiele frequenties voor de deur. De naam KPN Orange is
volgens Smits "een haar in de soep" van France Telecom, dat de naam
Orange als mondiaal merk voor mobiele telefonie wil doorvoeren. "Wij
zitten daar buitengewoon relaxed aan de tafel", aldus Smits.
In Duitsland zou KPN geholpen zijn met een sterke partner die kan delen
in kosten van de mobiele vergunning voor een UMTS-net en hoge
investeringen die nodig zijn bij onze oosterburen. KPN staat open voor
een partner die Hutchison Whampoa in Duitsland kan vervangen, zo maakte
Ten Velde gisteren duidelijk na afloop van de persconferentie.
En daar houdt het niet op. Ten Velde spreekt van "schatten die in de
KPN-organisatie verborgen zitten". Hij wil niet in detail treden, maar
wijst erop dat bijvoorbeeld de computercentra en het vastgoedbezit een
grote waarde vertegenwoordigen die voor beleggers niet direct zichtbaar
is.