Schuldenlast drukt KPN's ambities
KPN steekt zich diep in de
schulden om zijn Europese expansiestrategie te financieren. De vraag is
of het straks voldoende geld kan vinden om die schulden af te betalen
en of het zijn kredietwaardigheid kan behouden.
Door STÉPHANE ALONSO
ROTTERDAM, 13 OKT. Het kan. KPN kán de komende jaren mee blijven
doen met de groten in de Europese telecomsector. Maar dan mag er ook
werkelijk maar héél weinig misgaan.
Het koersverloop van het aandeel KPN doet het ergste vrezen. In maart
dit jaar bereikte het aandeel een hoogtepunt van 73,98 euro, begin
augustus was het aandeel 39 euro waard en begin september was het
gezakt naar 32 euro. Gisteren sloot het fonds op 21,20 euro. Vanochtend
daalde het opnieuw, met bijna 4 procent tot 20,36 euro. Daarmee bevindt
de koers zich op het niveau van juli 1998. Die koers is belangrijk
omdat KPN eind november nieuwe aandelen wil uitgeven. Hoe lager de
koers, des te meer aandelen het concern moet uitgeven om het
streefbedrag van 4 6 miljard euro te bereiken. Geld uit de markt halen
wordt steeds moeilijker, de schuldenlast groter.
Analist Manus Fleskens van zakenbank Metzler rekent de problemen voor.
KPN heeft nu een schuld van ruim 15 miljard euro (33,1 miljard gulden).
Dat is inclusief de schulden die zijn aangegaan voor de aankoop, eind
1999, van het Duitse telecombedrijf E-plus. Ook de verplichtingen die
KPN deze zomer aanging bij de Nederlandse UMTS-veiling, toen het een
vergunning voor geavanceerde mobiele telefonie kocht, zijn in dit
bedrag meegenomen.
De kosten die zijn gemaakt voor de in augustus verkregen Duitse UMTS-
vergunning zitten er echter niet in. "Met dat erbij kom je al op 21
miljard euro", zegt Fleskens. Later dit jaar wil KPN meedoen aan de
Belgische UMTS-veiling. Bovendien zal het de komende jaren moeten
investeren in mobiele netwerken voor UMTS-telefonie - in totaal zo'n 4
miljard euro, schat Fleskens. Nieuwe antennes, nieuwe basisstations:
nieuwe kostenposten. En welke inkomsten daar straks tegenover staan is
onduidelijk; het financiële potentieel van UMTS is allesbehalve
bewezen.
Fleskens schat al met al dat KPN eind volgend jaar liefs 30 miljard euro
(66 miljard gulden) aan schulden heeft. De aandelenemissie van volgende
maand noemt Fleskens "een eerste stap" om de pijn te verzachten. Maar
wil KPN zijn kredietwaardigheid niet verder zien dalen, dan zal er meer
moeten gebeuren, aldus de analist. Vorige maand verlaagde de
Amerikaanse kredietbeoordelaar Standard & Poor's zijn oordeel over KPN
tot A-. Daardoor is geld lenen voor KPN duurder geworden.
Het telecomconcern dreigt in een "vicieuze cirkel" te komen, zegt
analist Peter Wortel van Amstgeld. Als de financiering moeizaam wordt,
daalt het geloof van beleggers - die steeds minder vertrouwen tonen,
omdat de financiering hapert. "Eigenlijk zitten ze al in die cirkel",
zegt Wortel. Volgens Fleskens van Metzler moet KPN eind volgend jaar
ongeveer de helft van zijn schuld hebben afbetaald om zijn huidige
rating te behouden. Het criterium van Standard & Poor's is dat de
rentelasten van KPN niet boven de 1 miljard euro mogen uitkomen, zegt
Fleskens. Dat betekent in de praktijk dat KPN eind volgend jaar
ongeveer 15 miljard euro schuld mag hebben. De andere helft van de
schuld moet tegen die tijd dus zijn afbetaald.
Dat geld moet ergens vandaan komen. Bijvoorbeeld uit de verkoop van
belangen. De verkoop van KPN's 12-procentsbelang in het Ierse
telecombedrijf Eircom zou de schuldenlast met 1 miljard euro
verminderen, schat Fleskens. Ook kleinere deelbelangen die niet horen
bij de hoofdactiviteiten van KPN kunnen in de etalage worden gezet,
meent de analist.
KPN wil weinig zeggen over de wijze waarop het aan geld denkt te komen.
Naast de verkoop van Eircom is er "veel in beweging", aldus een
woordvoerder. Dat KPN snel nieuwe inkomstenbronnen moet aanboren wordt
beseft, verzekert de zegsvrouw. Ze noemt de samenwerking met NTT Docomo
in mobiele internet-portals, die enkele weken terug is
aangekondigd en volgend jaar in de praktijk zal worden gebracht, als
voorbeeld.
Ook de beursgang van KPN Mobile, de mobiele divisie van het bedrijf, kan
de schuldpositie van moeder KPN aanzienlijk verbeteren. In het voorjaar
van 2001 zou de beursintroductie 8 10 miljard euro kunnen opbrengen,
aldus een taxatie van KPN deze zomer.
Volgens Fleskens mag er heel weinig misgaan met de volgende maand
geplande aandelenemissie en de beurgang volgend jaar, wil KPN zijn
huidige rating behouden. Wortel vreest dat het Europese avontuur als
mislukt mag worden beschouwd, zeker na de bekendmaking dat KPN niet zal
meedingen naar UMTS-vergunningen (voor geavanceerde mobiele telefonie)
in Frankrijk en Italië. " De expansie staat stil",aldus Fleskens.
Hij en Wortel achten het daarom verstandiger dat KPN zijn ambities
bijstelt. , ,Het huidige niveau is gewoon te hoog", zegt Fleskens. "Het
is een verdomd hoge lat voor een kleine speler."