Dossier Elektronisch zakendoen

Nieuws

Achtergrond

Internetwinkels

Detailhandelsconcern

Banken en verzekeraars

Industrie en zakelijke dienstverleners

Arbeidsbemiddelaars

Dossier Elektronisch uitgeven

Links

Reacties

Liever naar het warenhuis

Door onze correspondenten
ROTTERDAM/ ROME/ NEW YORK/ TOKIO, 24 DEC. Het winkelen via Internet groeit omstuimig, zowel in de Verenigde Staten als in Nederland. Maar voor hun kerstinkopen bezoeken Nederlanders toch het liefst de feestelijk ingerichte winkelcentra.

Meer dan ooit tevoren doen Amerikanen dit kerstseizoen inkopen via Internet. De prognoses voor deze maand lopen uiteen van 6 tot 15 miljard dollar omzet op een totaal aan kerstinkopen van zo'n 185 miljard dollar. Andere prognoses houden er rekening mee dat 3 procent (5,5 miljard dollar) van de kerstverkopen via Internet zal gaan, drie keer zoveel als vorig jaar.

Wie naar de meest bezochte sites van eTailers - retailers op Internet - gaat, kan er bijna niet omheen. Via links is het gemakkelijk om te shoppen bij winkelwebsites als EBay, Amazon.com, Etoys en Buy.com. Ook de traditionele winkels proberen klanten die hun winkels niet bezoeken naar hun Websites te lokken. Toys-R-Us, Best Buy en Wal-Mart kregen deze maand honderdduizenden bezoekers per week op hun Websites.

Ook in Nederland groeit het 'dotcom'-kopen onstuimig. Vorig jaar kochten zo'n 350.000 Nederlanders wel eens via Internet. Dit jaar is dat aantal meer dan verdubbeld, tot zo'n 730.000, zo'n 6 procent van de bevolking. Uit telefonisch onderzoek blijkt dat consumenten in 1999 voor 2,8 miljard gulden via de elektronische snelweg hebben besteld, een stijging van ruim 250 procent vergeleken met vorig jaar.

Het grootste deel daarvan betrof zakelijke handel, een sector die met 450 miljoen gulden groeide tot ruim 2 miljard, zo berichtte het reclameblad Adformatie vorige maand op grond van onderzoek door het Amsterdamse bureau Pro Active. Maar hun privé-kerstaankopen doen Nederlanders, net als de meeste andere Europeanen, het liefst in sfeervolle winkelcentra met feestelijke etalages en kerstliederen uit de luidspreker. Dat blijkt uit de ervaringen van winkeliers.

In Italië is het elektronisch winkelen nog weinig populair, vooral door distributieproblemen, een moeizaam werkend betalingssysteem en de relatief lage 'Internet-dekking' onder de bevolking.

Bedrijven in de sector e-commerce melden groeipercentages van vier procent per maand, maar het startpunt ligt lager dan in veel andere Europese landen. Ongeveer vijf miljoen Italianen, minder dan tien procent van de bevolking, hebben de mogelijkheid om verbinding te zoeken met Internet. Esperya bijvoorbeeld, marktleider op het gebied van gastronomische producten via Internet, zegt normaal het bescheiden aantal van zo'n 60 orders per dag te krijgen en in de kerstperiode ongeveer het dubbele. Het bedrag dat is gemoeid met transacties via Internet tussen bedrijven onderling is bijna vier keer zo hoog als de handel tussen bedrijf en consument. Vorig jaar kochten consumenten voor ongeveer 1,5 miljard gulden online.

Als antwoord op de ook in Italië nog heersende angst voor elektronisch betalen bieden vrijwel alle bedrijven in de sector alternatieven aan. Tegen een meerprijs van ruim een tientje is het mogelijk bij de elektronische winkel gekochte spullen bij aflevering aan de koerier betalen. Concurrent Esperya aanvaardt ook postwissels en bankoverschrijvingen, maar verzendt de goederen pas als het geld is aangekomen.

Ook in Japan is december een feestmaand voor de middenstand. Vooral in de luxe warenhuizen zijn elk jaar grote afdelingen ingericht voor de verkoop van oseibo: nieuwjaarscadeaus. Het is gebruikelijk zakenrelaties en familieleden voor het nieuwe jaar per pakketpost luxe etenswaren of drank te sturen. Een telefonische rondgang langs een reeks luxe warenhuisketens leert dat de verkoop dit jaar 0 tot 5 procent lager uitkomt dan vorig jaar. Het economische herstel waarover zoveel wordt gespeculeerd, is hier nog niet gearriveerd.

Terwijl Japan elektronische producten van topniveau produceert, functioneert de detailhandel nog uitermate ouderwets. Contant geld speelt nog altijd een grote rol. E-commerce is momenteel volledig verwaarloosbaar in Japan en volgens een analist van de zakenbank ING Barings zal het vanwege de infrastructuur en ,,economische hindernissen'' veel langer duren voor in Japan een vergelijkbaar marktaandeel is bereikt als in de VS. Er bestaan wel enkele Internet-sites van winkelketens waar klanten producten kunnen uitzoeken, maar slechts 13 procent biedt de mogelijkheid om ook electronisch te betalen.

Heel anders is de winkelcultuur in de Verenigde Staten. Tijdens een willekeurig tv-programma begin december adverteerden in de reclameblokken maar liefst zes 'dotcom'-bedrijven, waarvan enkele zelfs twee of meer keren.

Met kortingscoupons, uitnodigingen voor deelname aan prijsvragen, loterijen en andere trekkers proberen de Websites klanten te lokken en vast te houden. UPS, de grootste Amerikaanse pakketdienst, trok voor de feestdagen 90.000 extra mensen aan om alle pakjes te verwerken en te bezorgen. Op de Website van J.Crew, een middelgrote keten voor trendy kleding onder jongeren, wordt het kerstseizoen volop gevierd. Een recente zaterdag leverde de Website een omzet op van ongeveer 900.000 dollar. ,,Daar kwam geen winkelbediende aan te pas'', zegt een woordvoerder.

Aan dit artikel werkten mee: Lucas Ligtenberg in New York, Marc Leijendekker in Rome en Hans van der Lugt in Tokio.