Hoofdlijnen

• De uitgaven van het rijk bedragen volgend jaar 202,2 miljard gulden. Het rijk incasseert 181,6 miljard gulden, zodat er een tekort is van 20,6 miljard gulden.
• Het bruto binnenlands produkt, het totaal van wat er in Nederland wordt verdiend met de verkoop van goederen en diensten, bedraagt volgend jaar 660,7 miljard gulden.
• De staatsschuld stijgt volgend jaar met 16,9 miljard gulden tot 417.553.000.000. Omgerekend bedraagt de staatsschuld ongeveer 25.000 gulden per Nederlander.
• Over de staatsschuld moet 29,5 miljard gulden aan rente worden betaald; de op één na grootste uitgavenpost op de rijksbegroting.
• De uitgaven voor sociale zekerheid gaan relatief omlaag. De sociale zekerheidsquote, de uitgaven voor sociale zekerheid als percentage van het bruto nationaal produkt, daalt van 17,2 naar 16,8 procent.
• Voor het eerst sinds vijfentwintig jaar is het aantal mensen onder de 65 jaar met een uitkering gedaald. Omgerekend in volledige uitkeringen is er dit jaar een daling van 13.000 en in 1996 een daling van 24.000.
• De collectieve lastendruk (de som van belastingen en sociale premies uitgedrukt als percentage van het bbp) daalt van 45,2 naar 44,6 procent.
• De fiscus int volgend jaar 51,7 miljard gulden aan loon- en inkomstenbelasting.
• De belastingbetaler moet in 1996 over een jaarinkomen van 45.325 gulden 37,5 procent aan belastingen en premies voor volksverzekeringen betalen. Dat is 0,15 procentpunt minder dan dit jaar. Over de volgende 47.500 gulden moet 50 procent worden betaald. Het tarief van 60 procent geldt voor inkomens boven de 92.825 gulden.
• Het bedrag waarover geen loonbelasting en premies volksverzekeringen hoeven te worden betaald, de belastingvrije som, wordt verhoogd met 715 gulden en komt uit op 7.003 gulden.
• Er komt een energieheffing van 3,8 cent per kubieke meter gas oplopend tot 11,2 cent in 1998. De heffing op stroom zal 3,5 cent per kilowattuur bedragen. De opbrengst wordt geraamd op 1,1 miljard gulden.
• Het arbeidskostenforfait, het vaste bedrag dat werknemers aan beroepskosten kunnen aftrekken bij de berekening van de loon- en inkomtenbelasting, wordt verhoogd met 320 gulden tot maximaal 2.507 gulden.
• Er komt een korting op de loonbelasting (een zogeheten afdrachtskorting) van 1185 gulden per werknemer voor werknemers met een brutoloon tot 115 procent van het wettelijk minimumloon.
• Vanaf 1996 gaan de accijnzen op diesel en benzine mee met de inflatie.
• De inflatie bedraagt volgend jaar 2,25 procent.
• Bij de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) geldt volgend jaar uitsluitend nog een premie die afhankelijk is van het inkomen. Wat er bij de AWBZ afgaat, komt er bij in het ziekenfonds en de particuliere polissen. Naar verwachting zullen de particuliere premies met vijftien à dertig procent stijgen. Bij de ziekenfondsen gaat de nominale premie omhoog van 123 gulden per jaar naar ongeveer 294 gulden.
• De economische groei van 2,5 procent vertaalt zich in een stijging van de werkgelegenheid met 77.000 arbeidsjaren; oftewel 100.000 banen. In 1996 melden zich 90.000 nieuwe werkzoekenden. De werkloosheid daalt van 540.000 dit jaar naar 530.000 in 1996.
• De koopkracht blijft voor de meeste mensen ongeveer gelijk. Een modale inkomenstrekker mag op een vooruitgang van 0,75 procent rekenen; een alleenstaande met het minimumloon levert O,75 procent aan koopkracht in. De koopkracht van uitkeringsgerechtigden blijft op peil, onder meer als gevolg van de volledige koppeling van de uitkeringen aan de gemiddelde loonontwikkeling in het bedrijfsleven.
• De kinderbijslag wordt volledig gecorrigeerd voor de inflatie van 2,25 procent en bovendien extra verhoogd met per jaar 25 gulden per kind.
• Per 1 januari wordt de nieuwe Algemene Bijstandswet van kracht. Dit betekent dat gemeenten meer naar eigen inzicht de hoogte van een uitkering kunnen bepalen. Iedereen in de bijstand moet in principe beschikbaar zijn voor een baan, uitgezonderd alleenstaande ouders met kinderen jonger dan vijf jaar.
• De Ziektewet wordt op 1 januari goeddeels vervangen door een verplichting voor werkgevers hun zieke werknemers zelf maximaal een jaar door te betalen. De voorgenomen privatisering van de WAO is uitgesteld.
• Fysio- en oefentherapie komen in principe na de eerste negen behandelingen voor eigen rekening.
• De spoorweginfrastructuur wordt de komende tien jaar opnieuw uitgebreid. Hiervoor is een bedrag van 6 miljard gulden uitgetrokken.
• Het collegegeld in het hoger onderwijs wordt volgend jaar september met 150 gulden verhoogd tot 2.400 gulden. Studenten met ouders die minder dan 65.000 gulden bruto per jaar verdienen krijgen deze stijging vergoed in hun aanvullende beurs.
• De prestatiebeurs zal gelden voor nieuwe studenten na augustus 1996. Dat betekent dat zij nog maar studiefinanciering krijgen voor de officiële duur van hun studie (meestal vier jaar) en dat zij binnen zes jaar hun diploma moeten halen, op straffe van forse studieschulden.
• Justitie trekt 6 miljoen gulden meer uit voor bestrijding van de jeugdcriminaliteit.
• Jongeren zullen door een wijziging van de Wet op de Filmvertoningen beter preventief worden beschermd tegen ,,ongewenste confrontatie met bepaalde beelden, met name overvloedig geweld''.
• Er wordt volgend jaar 7,1 miljard gulden besteed aan ontwikkelingswerk.
• De overheid stelt 70 miljoen gulden beschikbaar voor het uitvoeren van een actieprogramma om de ontwikkeling en het gebruik van elektronische snelwegen te stimuleren.
• Voor duurzaam bouwen is vanaf volgend jaar een bedrag gereserveerd van bijna 40 miljoen, oplopend tot ruim 50 miljoen in 1997 en 1998.
• Voor het verbeteren van de verkeersveiligheid wordt 94 miljoen gulden uitgetrokken.
• Er wordt 20 miljoen gulden per jaar uitgetrokken (en in 1997 en 1998 40 miljoen) voor een verdere ontwikkeling van de zeehavens.
• Voor vervoersmanagement bij bedrijven in de Randstad is 37 miljoen uitgetrokken.
• Nederland opent nieuwe diplomatieke posten in het buitenland. Er komen ambassades in Amman (Jordanië) en Kigali (Rwanda) en nieuwe consulaten in China en India.