Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

ALS DE UITLATINGEN dit weekeinde van George W. Bush iets zeggen over zijn internationale beleid als president kunnen de eerste voorzichtige voorspellingen worden gedaan. Amerika zal zeker niet isolationistisch worden in de historische betekenis van dat begrip, maar het zal zich veel minder dan de afgelopen jaren het geval was betrokken tonen bij gebeurtenissen en ontwikkelingen in andere landen.

Ook de regering-Clinton weigerde zich het etiket 'politieagent-van-de-wereld' te laten opdrukken. Maar zij gedroeg zich wel als een mondiale straathoekwerker die zich van tijd tot tijd met de beste bedoelingen aan de buurt opdrong. Bush ziet weinig tot niets in 'nation building' tegen de stroom in. Een staat, een bevolking, een bewind moet eerst zelf maar eens tonen daarmee ernst te willen maken.

De aanstaande president liet zich slechts in een paar gevallen wat minder algemeen uit. Met name Rusland kreeg te horen dat het uit is met het storten van Westers geld in een bodemloze put. Nu waren de geldstromen richting Moskou sinds de roebelcrisis toch al opgedroogd, maar Bush verbindt bij voorbaat voorwaarden aan verdere steun. "De bedoeling van het kapitaal was ondernemerschap en groei en markten te stimuleren." En daarvan is, meent de president-'elect', helemaal niets terechtgekomen. De Russen van hun kant zullen wellicht Amerikaanse afstandelijkheid kunnen waarderen. Tenslotte zou deze passen bij het gevoel van eigenwaarde dat president Poetin in de Russische samenleving tracht op te roepen. Minder enthousiast zullen zij zijn over hernieuwde Amerikaanse pogingen Rusland sociaal-economisch de maat te nemen, zoals de uitlatingen van Bush impliceren. Ook van Noord-Korea worden bewijzen verwacht dat de opening van dat land naar de buitenwereld meer is dan een tijdelijke opwelling. Afspraken zullen geverifieerd moeten kunnen worden. Met betrekking tot China beloofde Bush om evenals de aftredende regering de zakelijke relaties te blijven bevorderen, maar Bush is anders dan Clinton vervuld van wantrouwen: zal China een partner zijn dan wel een rivaal?

DE SCHEIDENDE president koos voor het voordeel van de twijfel, Bush heeft zijn eigen agenda. Bovenaan staat het schild dat Amerika moet beschermen tegen inkomende raketten. De nieuwe president meent dat het verzet daartegen niet welgemeend is. Men kent, zei hij, de beperkingen van dat schild. Het gaat er om een bedreiging van bijvoorbeeld een land als Iran te ontkrachten. Iedereen die wat anders beweert of veronderstelt weet wel beter. De veiligheid van de Amerikaanse burger staat voorop.

"Ik heb geen deadlines in mijn hoofd en ik eerbiedig de overeenkomsten die ons land is aangegaan", liet Bush de Europese bondgenoten weten. Maar die bondgenoten zijn zich "zeer wel bewust" van zijn wens de troepen in Bosnië en Kosovo te reduceren. Ook die uitspraak past in de visie van de nieuwe Amerikaanse president op de wereld en de rol van zijn land daarin. Partners en potentiële rivalen kunnen zich maar beter instellen op de aanstaande veranderingen.