Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

In de helft van de tijd die daar normaal voor staat moet George W. Bush zijn regering vormen. Tot nu toe zijn de reacties positief.

Door onze correspondent MARC CHAVANNES

WASHINGTON, 22 DEC. De agenda van aanstaand president Bush loog er niet om deze week. Hij probeert op dubbele snelheid te koersen naar een soepele machtsovername op 20 januari. Maar Washington wordt door kenners omschreven als 'een puriteins dorp', dat steeds minder haast heeft als het gaat om het goedkeuren van nieuwe topfunctionarissen.

Bush presenteerde op zijn thuisbasis Austin zijn ministers van buitenlandse zaken, financiën, handel, huisvesting en landbouw, plus een nationale veiligheidsadviseur (met een plaatsvervanger). Vandaag komt hij mogelijk met zijn mensen voor milieu en volksgezondheid, plus een nieuwe voorzitter van de Republikeinse partij. Tussendoor bracht Bush een bliksembezoek aan Washington. In zijn hotel ontving hij gegadigden voor hoge posten en ontmoette hij de baas van de centrale bank, de vice-president, de president en leiders in het Congres.

Terug in Texas vond hij tijd symbolisch gekozen groepen landgenoten te ontvangen: religieuze leiders (met een nadruk op heling van de wonden bij zwart Amerika), vooraanstaande latino's en een selectie uit onderwijsland. Hoe krijgt hij het voor elkaar in vijf werkdagen? Een hoge Washingtonse ambtenaar zegt lachend: "Ik blijf me verbazen over het vermogen van presidenten op termijn van soms een paar uur een gezelschap belangrijke Amerikanen bij elkaar te brengen."

Bush maakt daar goed gebruik van. Hij moet ook wel. Toen hij vorige week de overwinning eindelijk op zak had, was de helft van de gebruikelijke elf weken 'transition' tussen verkiezingsdag en inauguratie verstreken. Zolang alles in de lucht hing kon hij moeilijk ministersposten aanbieden. Aanstaand vice-president Dick Cheney heeft nauwelijks een dag van zijn vierde hartaanval mogen bekomen. Hij regisseert de overgang met vaste hand en politiek vernuft. Tot dusver zijn de reacties overwegend positief. Het hardst piepen de religieuze conservatieven in zijn eigen partij, die wachten op de eerste solide tegenstander van abortus. Maar men prijst allerwegen de keuze voor zwarten, latino's en vrouwen, ook al komen sommigen van hen uit de wat lagere regionen van de acht jaar geleden weggestemde regering van vader Bush. De grootste troef is de benoeming van Colin Powell op Buitenlandse Zaken, een ex- bevelhebber der strijdkrachten die zich heeft ontwikkeld tot een nationale figuur: de eerste zwarte Amerikaan om deze politieke hoogte te bereiken. Iedereen neemt voetsstoots aan dat hij ook het diplomatieke vak zal aankunnen. Buiten iedere publiciteit heeft Powell zondag en maandag gesproken met vertrekkend minister Albright. In verdere ontmoetingen op het State Department richtte hij zich - als een commandant die een nieuwe divisie gaat leiden - vooral op vragen over organisatie en personeel. Dat versterkt de hoop van diplomaten dat zij met zijn benoeming eindelijk weer een effectieve pleitbezorger krijgen. Op de begroting van buitenlandse zaken is jaren beknibbeld, vooral door het Republikeinse Congres.

Bovendien wacht het departement altijd met spanning af hoe het nieuwe machtsevenwicht zal liggen tussen de eigen minister en de Nationale Veiligheidsadviseur. Onder Nixon en Carter waren Kissinger (vóór hij zelf minister werd), respectievelijk Brzezinski notoire plaaggeesten voor de zittende ministers van buitenlandse zaken (Rogers, resp. Vance). Ook Bush' benoeming van zijn eigen buitenland- specialist, die een paar stappen van de president zit in de Westvleugel van het Witte Huis, is goed ontvangen. Condoleezza Rice staat bekend als een slimme vrouw, die niet over zich laat lopen. Een vraagteken is de actualiteit van haar specialisme, Rusland-kunde, waar zij zich in bekwaamde toen het nog de Sovjet-Unie was.

Maar zo snel als hij zijn sollicitanten en 'community leaders' kan optrommelen - niet iedereen is gevoelig voor de sirenezang van de verzoener uit Texas. Zijn favoriet voor het ministerie van justitie, gouverneur Racicot van Montana, die tijdens de Florida-naverkiezingen fervent voor hem streed, zei gisteren voorrang te geven aan zijn verantwoordelijkheid 'als vader en zoon': hij is in gesprek met enkele grote advocatenkantoren in Washington waar hij veel meer geld kan verdienen dan het ministerschap hem zou brengen.

Gouverneur Thompson van Wisconsin zei liever Transport te gaan doen, maar Bush wil hem op volksgezondheid. En de eerste Democraat moet nog worden aangewezen, om Bush' streven naar politieke harmonie te belichamen. In zijn omgeving verzekerde men gisteren: "Er zijn pas vijf ministers aangekondigd. Wacht maar af."