Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

Door onze correspondent MARC CHAVANNES
WASHINGTON, 22 DEC. Washington wisselt van stoel. Het zijn de ministersbenoemingen die in het oog lopen, maar een nieuwe regering spreidt haar voelhoorns uit over alle federale departementen en agencies (regeringsdiensten). Ook waar nog geen minister bekend is doen vertegenwoordigers van het nieuwe regime hun intrede. Overal zitten op dit moment de politiek benoemde top- en subtopambtenaren uit de Clinton-periode om de tafel met de nieuwe machten.

Een hele toplaag van enige duizenden ambtenaren moet vóór 20 januari zijn ontslagbrief hebben gestuurd. Een van die hoog gekwalificeerde harde werkers, die ook haar bureau in januari moet opruimen, vertelt dat haar kantoor-kerstfeestje deze week akelig leeg was. Na het lange wachten op een uitslag nemen velen hun niet-opgenomen vrije dagen snel op om elders werk te zoeken. Oude netwerken worden afgestoft, nieuwe relaties worden op een andere manier benaderd. Binnen strikte grenzen, want de regels die het hoge ambtenarendom als een korset omklemmen zijn talrijk en strikt. Zo mag men een of twee jaar niet werken bij bedrijven waar men functioneel mee te maken had, afhankelijk van de mate van verwevenheid.

Dat is een van de redenen waarom het vinden van die machtige paar duizend 'presidentiële functionarissen' voor iedere nieuwe president een nachtmerrie is. Voor het salaris hoeven zij het niet te doen: tussen 114.000 en 157.000 dollar voor de vijf hoogste rangen. Voor dat soort bedragen nemen de grote advocatenkantoren hun beginners in dienst. De meesten komen naar Washington omdat zij de nieuwe president willen helpen, omdat de werkomgeving van hoge kwaliteit is of omdat zij na afloop van enige jaren tropendienst de financiële vruchten hopen te plukken.

Voor het zover is moeten zij een ware hel doorstaan: het proces van goedkeuring door het Witte Huis, de FBI en de Senaat. Tot voor kort werden de meest interessante politieke topbanen in Washington samengevat in The Plum Book. Daarna verscheen The Prune Book How to succeed in Washington's top jobs.

Dit najaar verscheen A Survivor's Guide for Presidential Appointees. In iedere editie verschoof de toon van de zonnige uitstalling van prachtbaantjes naar begeleiding van de beklagenswaardigen die zich in deze race durven storten.

De strekking van de laatste gids is: Denk goed na, bent u degene voor die baan, is het alle ellende waard? Schakel een accountant in, want als u een van de formulieren over uw financiële positie (en die van uw vrouw, kinderen, familie) niet helemaal correct invult, kan u een straf wachten van 10.000 dollar oplopend tot vijf jaar cel. Het zelfde geldt voor het opbiechten van morele of politieke risico- factoren: "In welke vreemde landen bent u de laatste vijftien jaar geweest?" Vergeet dan dat weekend op Cuba niet. Het blijkt dat het totale 'confirmation' proces steeds langer duurt. Kon president Kennedy zijn benoemingen binnen 2 tot 3 maanden aan het werk zien gaan, onder Nixon en Carter liep de gemiddelde termijn al op tot ruim drie respectievelijk ruim vier maanden. Bij het begin van de ambtstermijnen van Bush senior en Clinton was de ellende zo toegenomen dat hun topambtenaren gemiddeld na 8,1, resp. 8,5 maanden leiding konden gaan geven. Toch had de Bush-regering in wording had deze week al tegen de 40.000 CV's binnen. Men kan zich online melden bij www.BushCheneyTransition.com. Het aantal zal nog wel oplopen. Toen Clinton werd geïnaugureerd lagen er 100.000 CV's ter beoordeling; hij had 200 mensen om door die berg te waden. Maar de echte plum jobs worden alleen op aanbeveling vervuld. En na goedkeuring door 'het puriteinse dorp Washington', zoals The Council for Excellence in Government in haar Overlevingsgids schrijft. Met een Senaat, waarin beide partijen vijftig zetels bezetten, kan dat spannende hoorzittingen opleveren. Vice-president Cheney gaat, als voorzitter met de beslissende stem van de Senaat, ook daar een kantoortje inrichten.