Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

Aluminium-man voor Treasury

Door onze correspondent MARC CHAVANNES
WASHINGTON, 21 DEC. Een 'safe pair of hands'. Dat is de kortste omschrijving van wat inkomend president Bush heeft gezocht met de aanstelling van Paul O'Neill (65) als minister van Financiën.

In het namencircus van de laatste weken kwam die van de zakenman uit Pittsburg pas laat opduiken. Eerst circuleerden verschillende seniore figuren uit de financiële wereld van Wall Street. Daarna werden ervaren politici genoemd, zoals de Democratische presidentskandidaat Bradley in The Wall Street Journal.

En toen O'Neill een paar dagen geleden op de lijstjes verscheen, waren zijn rechtse tegenstanders binnen de Republikeinse partij er snel bij om eraan te herinneren dat hij zich in '92 na het aantreden van Clinton op een conferentie van het Witte Huis over energie voorstander had betoond van een hogere belasting op benzine en steenkool, een vloek in de Republikeinse kerk.

O'Neill zal bij zijn aanstaand verhoor door de Senaat, die zijn benoeming moet goedkeuren, op nog wel meer punten aan de tand worden gevoeld. Want de milieu-bewuste Democraten zullen van hem willen weten hoe hij met Aluminum company of America, waar hij begin januari met pensioen zou gaan als president-directeur, heeft bijgedragen aan verantwoord gebruik van schaarse grondstoffen. Kopstukken van de nieuwe economie vragen al wat deze aluminium-man hen te bieden heeft.

Het Amerikaanse ministerie van Financiën staat niet voor niets naast het Witte Huis, zei Bush gistermiddag. Door zijn beeldspraak van hemzelf als CEO en O'Neill als zijn toekomstige chief financial officer suggereerde hij een nauwe samenwerking. In het verleden is die relatie van een wisselende intensiteit gebleken, en alleen maar succesvol gebleken als de verhouding tot de Fed-president goed was. Onder Clinton heeft die droehoek over het algemeen goed gefunctioneerd, onder zijn voorganger Bush sr. minder.

Het was in dat verband veelzeggend dat de nieuwe minister van Financiën vertelde dat hij Fed-president Greenspan al sinds 1969 kent, en hem ook nadat hij het bedrijfsleven was ingegaan op verzoek van Greenspan regelmatig was blijven vertellen wat hij vond van het beleid van de Fed. Greenspan was commissaris van de Alcoa geweest toen hij daar in '87 naar de top was gestegen. O'Neill zei ook dat hij ten opzichte van de Fed zijn plaats kende. Hij wilde de president vooral "ideeën aandragen om te zorgen dat de monetaire en de fiscale politiek niet uit balans raken zodat we geen schade doen aan het belangrijke idee dat wij de motor van de wereld zijn". Wat hij daarmee precies bedoelt, zal waarschijnlijk zijn succes aan de zijde van George W. Bush bepalen. De nieuwe president heeft deze week opnieuw zijn campagnebelofte herhaald van een algemene belastingverlaging van 1,3 biljoen dollar in tien jaar. Die zal O'Neill moeten verkopen aan het sterk verdeelde Congres.