Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000
Nieuws
Uitslagen
Kandidaten
Debatten
Voorrondes
Links
|
Een verkiezingsnacht van 37 dagen
7 november Amerika gaat naar de stembus. Opiniepeilingen
hebben wekenlang voorspeld dat de marges tussen de Democratische
presidentskandidaat Al Gore en zijn Republikeinse rivaal George W. Bush
minimaal zijn.
8 november Om drie uur 's ochtends belt Al Gore naar Bush.
De grote tv-networks hebben Bush tot winnaar uitgeroepen in de
cruciale staat Florida. Gore erkent zijn nederlaag. Maar dan blijkt
Florida too close to call : de marge tussen de kandidaten is zo
gering dat de verkiezingswet in die staat een automatische hertelling
voorschrift. Op slag wordt de presidentsverkiezing van 2000 een
thriller. Gore trekt zijn erkenning in en geeft daarmee het startsein
tot een juridisch moddergevecht dat 37 dagen zal duren.
9 november Gore's campagneteam zegt te streven naar
handmatige hertelling van de stemmen in vier traditioneel Democratische
districten: Miami-Dade, Broward, Volusia en Palm Beach. In het laatste
district blijkt het vlinderbiljet veel kiezers in de war gebracht
te hebben.
11 november Advocaten van Bush proberen de hertellingen
via de districtsrechter tegen te houden.
13 november Een federale rechter in Miami weigert de
hertelling te verbieden. Bush gaat in beroep bij het Hooggerechtshof van
Florida. De hoogste ambtenaar van Florida, de Republikeinse Katherine
Harris, kondigt aan de hertellingen te zullen negeren en de volgende
dag de uitslag vast te zullen stellen, behoudens de 'poststemmen' van
overzeese kiezers. Gore reageert door naar de rechter te stappen.
17 november Het Hooggerechtshof van Florida, dat een dag
eerder weigerde de hertellingen te verbieden, gebiedt Katherine Harris
te wachten met het vaststellen van de uitslag. Het federale hof van
appèl in Atlanta weigert ook hertellingen te verbieden.
18 november De voorsprong van Bush op Gore loopt uit tot
930 stemmen door het tellen van de 'poststemmen' van overzeese kiezers.
21 november Het Hooggerechtshof van Florida bepaalt dat
handmatige tellingen mogen doorgaan en dat de nieuwe uitslagen moeten
meetellen met de uitslag. Die moet uiterlijk zondag 26 november of
hooguit op maandagochtend 27 november worden vastgesteld. Bush kondigt
aan naar het federale Hooggerechtshof te gaan.
26 november Harris stelt de uitslag vast: Bush heeft van
Gore gewonnen met een voorsprong van 537 stemmen.
4 december Het federale Hooggerechtshof stuurt de zaak
terug naar het Hooggerechtshof in Florida met het verzoek uit te leggen
waarom dit Hof de deadline voor het vaststellen verschoven heeft. In
Leon County verwerpt rechter N. Sanders Sauls Gore's bezwaren tegen de
gang van zaken bij de verkiezingen.
6 december Het overwegend Republikeinse Congres van de
staat Florida komt in beweging: kondigt aan zelf de kiesmannen voor
deze staat te zullen aanwijzen.
8 december Een verdeeld Hooggerechtshof van Florida geeft
opdracht tot handmatige telling. Dat levert Gore 383 stemmen op. Het
campagneteam van Bush vecht de handmatige tellingen aan voor de federale
rechter van appèl in Atlanta en voor het federale
Hooggerechtshof.
9 december De federale rechter van appèl in Atlanta
weigert de zaak aan te nemen. Maar het federale Hooggerechtshof
ordonneert per voorlopige beschikking het stilleggen van de handmatige
tellingen van de stemmen in Florida. Volgens het zwaar verdeelde Hof
(vijf tegen vier stemmen) moet eerst het beroep worden behandeld dat
Bush instelde tegen het besluit van het Hooggerechtshof in Florida dat
juist opdracht gaf tot de tellingen.
11 december Het federale Hooggerechtshof bestookt de
advocaten van Bush en Gore tijdens een negentig minuten durende zitting
met een spervuur van vragen. Uit de toon van de meeste vragen blijkt al
dat de opperrechters in meerderheid weinig voelen voor de standpunten
van het Gore-kamp.
12 december Het federale Hooggerechtshof beraadt zich
achter gesloten deuren. Daarbuiten loopt de spanning op. Het Hof kan
óf Bush eenvoudig gelijk geven, óf zijn verzoek afwijzen
óf de zaak terugsturen naar Florida.
Het Congres van de staat Florida wijst voor de zekerheid 25
Republikeinse kiesmannen aan. Dat gebeurt met het oog op de bijeenkomst
van het College van Kiesmannen op 18 december die formeel de president
kiest. Wanneer de kiesmannen van Florida door de juridische
verwikkelingen op 18 december nog niet zouden zijn aangewezen, bestaat
de kans dat alle stemmen van Florida verloren gaan. Met als gevolg dat
Gore president zou worden.
13 december Het federale Hooggerechtshof verwijst het
bezwaar dat Bush aantekende tegen het eerder besluit van het
Hooggerechtshof van Florida om over te gaan tot handmatige tellingen
terug naar het Hof in Florida. Daarmee wordt het voor Gore praktisch
onmogelijk door te blijven gaan met tellen, aangezien de tijd
ontbreekt. Gore geeft 's avonds in een tv-toespraak formeel zijn
nederlaag toe. Bush claimt vervolgens het presidentschap. Hij roept op
tot verzoening. Bush heeft nog tot zijn beëdiging op 20 januari
2001 de tijd om zijn regering samen te stellen.
|
NRC Webpagina's
14 december 2000
|