Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

Het beeld van een gehuurde vrachtwagen op reis door Florida domineerde gisteren urenlang de Amerikaanse televisie. O.J. Simpson gaf commentaar.

Door onze correspondent MARC CHAVANNES

WASHINGTON, 1 DEC. Amerika's nationale talent van het gewone iets bijzonders te maken beleefde gisteren een goede dag. Urenlang waren op verschillende tv-kanalen beelden te zien van een gele huur-truck die over de Ronald Reagan Turnpike van zuid- naar noord-Florida reed, gevolgd door helicopters en een stoet auto's. Alleen de vracht maakte het konvooi uniek: bijna een half miljoen stembiljetten uit Palm Beach.

Iedereen zag tegelijk waar dit aan deed denken: de ook live op de tv uitgezonden achtervolging over de grote weg van de van moord verdachte O.J. Simpson, zes jaar geleden door de politie van Los Angeles. De held, tegenwoordig inwoner van Florida, merkte tegenover NBC fijntjes op dat het in '94 wel wat spannender was geweest: "Toen wisten de mensen niet hoe het zou aflopen. Hier wist iedereen dat de optocht naar Tallahassee ging." OJ vergat te vermelden dat de inzet deze keer groter was. Het presidentschap van de Verenigde Staten reisde misschien in die rent-a-truck, gehuurd van de firma Ryder. Qua publiciteit sloeg het bedrijf een gouden slag. Amerika's voorliefde voor road movies maakte het konvooi al snel tot de Easy Rider karavaan. De video, met de gelijknamige soundtrack, kan nog net op tijd voor Father Christmas in de winkel liggen.

De helicopters bleven doorfilmen, ook wanneer iemand een hamburger at of een plasje moest doen. De lunchstop van drie kwartier gaf ruimte voor wat extra reclame en herhaling van eerdere beelden, waarop ook niets gebeurde. Bij aankomst stonden sheriffs met mooie hoeden op te letten. Alsof de goudstaven bij Fort Knox werden afgeleverd, zo werden de 162 grijzen metalen koffers naar binnen gedragen.

In Texas werden gistermiddag ook enige bijzonder gewone tv-beelden geproduceerd, die bedoeld waren voor maximaal effect. Op de ranch van gouverneur Bush waren kandidaat vice-president Cheney en ex-generaal Colin Powell op bezoek. De pers aan de ene kant van het hek, de drie heren en hun dames aan de andere kant. De protocol-mensen hadden tevoren kennelijk vastgelegd hoe de sfeer zou zijn: in jack.

Cheney knoopte zijn jopper onwennig dicht, Powell liet zijn spiksplinternieuwe leren jack gewoon open hangen. En Bush had groot vertrouwen in het oordeel van 'Koolin Paul'. Nee, zei de betrokkene, mij is niet gevraagd welke functie dan ook te gaan bekleden. Men had gewoon wat over buitenlandse politiek gepraat op de ranch. In de jacks. De dames droegen overigens een nette japon. Enkele Gore-getrouwen kwamen op het Witte Huis bijeen om hun 'transition' in beeld te brengen. De camera's staan daar toch permanent naast de oprijlaan opgesteld, als een soort beeldentuin. Maar na afloop geen praatjes met de wachtende pers. Het Witte Huis was ook verder weg dan ooit sinds de verkiezingsnacht.

De helderste bijdrage van de dag kwam weer van David Boies, de advocaat van Gore. Die legde 's morgens aan de hand van staafgrafieken uit dat de fameuze 'blanco' stemmen uit Palm Beach en Miami Dade niet zoals de advocaten van de Republikeinen beweren uit vrije wil van de kiezers geen keus uitdrukken. In gebieden met moderne optische stemapparatuur stemt 0,4 procent blanco. In kiesdistricten met prikkaarten ligt dat 3,5 keer hoger, en in Palm Beach 5 keer hoger. "Daar is geen statistische verklaring voor", aldus Boies, "Het ligt aan slecht functionerende apparatuur. De wet van Florida heeft gelukkig een oplossing: het met de hand tellen van de 'onleesbare' stemmen."