Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

Handmatig tellen mag doorgaan

Door onze correspondent MARC CHAVANNES
WASHINGTON, 17 NOV. De kiesdistricten in Florida die met de hand de stemmen willen hertellen, mogen dat doen. Dat heeft het Supreme Court van de staat gisteren bepaald. De vraag blijft of Florida die stemresultaten nog wil aanvaarden.

Vanavond om twaalf uur moeten de laatste overzeese stemmen binnen zijn. De hoogste ambtenaar van de staat, secretary of state Katherine Harris, heeft aangekondigd dat zij na telling van de laatste poststemmen de definitieve uitslag van de presidentsverkiezing in Florida zal vaststellen. Zij wil die uitslag morgen bekend maken.

De Democraten doen hun uiterste best te voorkomen dat Harris de uitslag vaststelt zonder de nieuwe resultaten van de kiesdistricten die met de hand hertellen, mee te laten wegen. Die hertelling duurt nog wel een kleine week. De secretary of state - een actieve aanhanger van de Republikeinse kandidaat George W. Bush - heeft vergeefs voor verschillende rechters geprobeerd dat handmatig hertellen verboden te krijgen.

Om vier uur vanmiddag Nederlandse tijd zou een rechter uitspraak doen over de vraag of de staat Florida gedwongen kan worden ook daadwerkelijk rekening te houden met die hertellingen. De vraag is cruciaal voor het eindresultaat, omdat de Democraten hopen veel stemmen te winnen waar eerder geen rekening mee was gehouden. Naar verwachting zal één van de partijen tegen de uitspraak van deze rechter hoger beroep aantekenen.Gister probeerde secretary of state Harris het tellen met de hand in Broward county (588.000 stemmen) tot stilstand te brengen. Zij stuurde een advocaat die de aanwezigen als een soort deurwaarder gebood de stembiljetten neer te leggen. Maar de aanwezige vrijwilligers zetten de telling voort. Later kreeg Harris van de rechter ongelijk.

In West Palm Beach is men gisteravond eindelijk ook begonnen met het handmatig hertellen van de 460.000 daar uitgebrachte stemmen. De hele week durfde de kiescommissie daar niet mee te beginnen, uit vrees voor overtreding van de verbodsinstructies van de secretary of state. Het vonnis van het Florida Supreme Court baande daarvoor gisteren definitief de weg.

Juristen die geen band met één van de partijen hebben, zeggen dat de Democraten een belangrijke slag hebben gewonnen nu alle stemmen in de drie laatste districten met de hand mogen worden geteld. Volgens hen kunnen de rechters die dat hebben mogelijk gemaakt vervolgens moeilijk accepteren dat de secretary of state met het resultaat van die telling geen rekening houdt. Desondanks is het allerminst zeker dat Gore genoeg extra stemmen krijgt uit deze hertellingen in sterk Democratisch getinte kiesdistricten. Op dit moment ligt Bush volgens de laatste tellingen 300 stemmen voor in Florida. Bovendien worden vannacht de laatste poststemmen geteld. De eerder binnengekomen poststemmen bleken voor tweederde naar Bush te gaan. Woensdag waren er in de hele staat nog iets meer dan ongetelde 1800 poststemmen. Dat zouden dus 1200 of meer Bush-stemmen kunnen zijn.

Bij beide partijen beraadt men zich al op stappen voor het geval de uitkomst van de huidige stemmenstrijd hen niet bevalt. Ongeruste Republikeinen in het Congres verspreidden gisteren een notitie waarin werd gewezen op de mogelijkheid de stemming in Florida in beide Huizen van het Congres ongeldig te verklaren. Daarna heeft geen van beide kandidaten een meerderheid in het college van kiesmannen en kan het Huis van Afgevaardigden de nieuwe president aanwijzen.

In dat verband is het spannend dat de Senaatszetel voor de staat Washington nog steeds niet is toegewezen. Als de Democratische kandidaat wint, wordt de stemverhouding in de Senaat 50-50, waarbij de vice-president de beslissende stem kan uitbrengen. Dat is Al Gore nog in dit scenario.

De Democraten houden de mogelijkheid nog achter de hand de rechter te vragen nieuwe verkiezingen uit te schrijven in het kiesdistrict West Palm Beach. De 'vlinder'-stembiljetten hebben daar voor veel verwarring gezorgd. Een groep boze burgers heeft daar al een rechtszaak over aangespannen, waar de Democraten bij wijze van laatste reddingsstrategie goed op letten. Vanmorgen zou die zaak worden voortgezet voor weer een andere rechter.