Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

Kansen voor Gore nemen toe

Door onze correspondent
WASHINGTON, 12 NOV. De kiescommissie in Palm Beach, Florida, heeft besloten dat alle 425.000 uitgebrachte stemmen opnieuw en met de hand moeten worden geteld. Een handmatige proeftelling van één procent van de stemmen leverde zaterdag voldoende verschillen met de machinale telling op om tot de maatregel te besluiten.

Door deze beslissing zijn de kansen van de Democratische kandidaat Al Gore om de hele staat te winnen sterk toegenomen. Op grond van de beperkte hertelling met de hand zou Gore in heel Palm Beach 1900 stemmen erbij kunnen krijgen. Dat is genoeg om hem het presidentschap te bezorgen. Na de tweede machinale hertelling in Florida had de Republikeinse presidentskandidaat George W. Bush nog maar een voorsprong van 327 stemmen in heel Florida.

Bush houdt vast aan het kort geding dat zijn staf heeft aangespannen. Hij wil het handmatig hertellen van de stemmen in enkele kiesdistricten in Florida laten verbieden. De Republikeinen zeggen dat het tellen met de hand leidt tot willekeur en de deur opent voor fraude. "Er zijn regels voor, het is daarom ongrondwettig", zei Bush' vertegenwoordiger in Florida, oud-minister James Baker zondag. De zaak komt maandagochtend voor in Miami.

De Republikeinen bieden de Democraten aan hun rechtszaak in te trekken op voorwaarde dat de Democraten afzien van hun eis dat in een aantal kiesdistricten met de hand opnieuw wordt geteld. De Republikeinen willen uitgaan van de tweede machinale hertelling en aanstaande vrijdag de laatste poststemmen meetellen en daarna het definitieve resultaat vaststellen.

De Gore-campagnestaf ziet geen reden de handmatige hertelling af te lasten. Die vindt plaats in districten die steevast sterk Democratisch stemmen. De Gore-vertegenwoordigers in Florida hebben een dringend beroep op Bush gedaan de rechtszaak in te trekken. "Als gouverneur Bush echt meent dat hij de verkiezingen in Florida heeft gewonnen, dan hoeft hij niet bang te zijn voor een handmatige controle van wat de stemmachine heeft gedaan", aldus oud-minister van buitenlandse zaken Warren Christopher.

De hertelling van de stemmen in Florida is van doorslaggevend belang omdat de definitieve uitslag van de stemming in die staat de presidentsverkiezingen beslist. Wie de staat wint, krijgt 25 kiesmannen in het zogenaamde Electoral College. Daarmee heeft hij een meerderheid in dat college en wordt de 34ste president van de Verenigde Staten.

Met de beslissing van Bush naar de rechter te stappen, zijn de rollen in de nasleep van de verkiezingsdag van 7 november omgedraaid. Eerder dreigde de Gore-campagne met rechtszaken. Dat werd toen door Bush en veel commentatoren in Amerika uitgelegd als een vorm van slecht verliezerschap. Hij zou het persoonlijk politiek gewin boven het nationaal belang stellen.

George W. Bush bleef ook dit weekeinde bezig in Austin, Texas, zijn ploeg medewerkers voor een eventuele verhuizing naar het Witte Huis samen te stellen. Hij wees zaterdag het verwijt van escalatie van de hand door te wijzen op acht rechtszaken die individuele burgers in Florida hebben aangespannen. Hij suggereerde dat die door Democraten zijn aangemoedigd dat te doen. Dinsdag dient tenminste een van die zaken in Palm Beach.

James Baker, de oud-minister van buitenlandse zaken die Bush in Florida vertegenwoordigt, verzekert dat het kort geding niet wordt ingegeven door angst dat hertelling Gore als winnaar uit de bus zal laten komen. Volgens Baker leidt handmatige hertelling tot willekeur en opent het de weg voor oneerlijkheden.

Zeker tienduizend biljetten zijn bij de eerste telling door de machine ongeldig verklaard omdat er geen of meer dan één gaatje in zijn geprikt. Leden van kiesraden waren dit hele weekeinde bezig de stembiljetten tegen het licht te houden om vast te stellen wat de bedoeling van de kiezer kan zijn geweest. "Om oneerlijkheden te voorkomen zijn in dit land stemmachines ontwikkeld. Die zijn Republikein noch Democraat."