Presidentsverkiezingen VS onbeslist

Door onze correspondent
WASHINGTON, 8 NOV.Amerika heeft gekozen, maar wie de 43ste president van de Verenigde Staten wordt is nog onzeker. In de staat Florida worden vandaag de stemmen opnieuw geteld omdat de meerderheid van de Republikein Bush er te klein is om officieel te kunnen worden vastgesteld: 987 stemmen.

De uitslag in Florida bleek in de loop van de afgelopen nacht een sleutelrol te spelen. De staat geeft de winnaar 25 stemmen die hem over de grens van 270 kiesmannen brengen. Zowel de Republikein Bush als zijn Democratische tegenstander vice-president Gore, heeft er intensief campagne gevoerd en de zes miljoen kiezers bleken vrijwel gelijk verdeeld te zijn over beide kampen. Ook de macht in het Congres werd door de Amerikaanse kiezers bijna gelijk verdeeld over beide grote partijen, maar de Republikeinen behielden hun kleine meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. In de Senaat kwamen de Democraten twee zetels tekort om de macht te heroveren. Mocht Bush alsnog winnen, dan beschikt hij over een zo krappe meerderheid in het Congres dat hij met de Democraten zal moeten samenwerken.

In het begin van de verkiezingsavond zagen de kansen voor de Democraat Gore er redelijk hoopvol uit toen hij de grote staten Pennsylvania, Michigan én Florida leek te gaan winnen. Later moesten de grote tv-netwerken hun voorspelling voor Florida intrekken en begon het lange wachten op de telling in de zuidelijke sunshine state. Even over tweeën verklaarde men de Republikein George W. Bush tot de winnaar van Florida. Daarmee overschreed hij de cruciale grens van 270 stemmen in het college van kiesmannen. Gelukwensen uit de wereld stroomden binnen bij de gouverneur van Texas. Maar anderhalf uur later moest de prognose opnieuw worden ingetrokken. Het bleek dat de voorsprong van Bush in Florida was teruggevallen tot minder dan duizend stemmen. Temidden van claims dat er onregelmatigheden met stembussen waren geweest en de toegankelijkheid van sommige stemlokalen problematisch was, werd een hertelling afgekondigd. Die kan zeker een dag duren. Volgens sommige deskundigen bestaat het risico dat schriftelijk uitgebrachte stemmen niet binnen tien dagen geteld kunnen zijn. Naarmate een groter aantal van de stemmen echt geteld was, bleek dat Al Gore afstevende op een overwinning wat betreft het aantal uitgebrachte stemmen. Toen 95 procent in het hele land was geteld, bedroeg die voorsprong 250.000 stemmen. Het zijn echter de kiesmannen, aangewezen door de winnaar per staat, die de nieuwe president kiezen. Terwijl de kiezers hun stem gaven aan een nieuwe president, een derde van de Senaat en een nieuwe Huis van Afgevaardigden (435 leden), mochten zij ook stemmen over andere functionarissen en volksraadplegingen. In verschillende staten werden voorstellen om 'schoolvouchers' in te voeren, afgewezen. De Groene kandidaat Ralph Nader haalde minder stemmen dan de laatste weken verwacht: rond de drie procent. Hij kostte Al Gore mogelijk wel het presidentschap door in verschillende staten (waaronder Iowa, Wisconsin en Florida) tienduizenden stemmen te verzamelen die Gore makkelijk over de streep hadden kunnen tillen.

Hillary Clinton won gisteren een Senaatszetel voor de staat New York. Nooit eerder is het voorgekomen dat een 'first lady' zichzelf kandidaat stelde voor een politieke functie. "Stuur haar terug naar Arkansas", hadden de aanhangers van Rick Lazio, de Republikeinse tegenkandidaat nog maandagavond op hun laatste verkiezingsbijeenkomst geroepen. Maar gisteravond rond tien uur was duidelijk dat Hillary Clinton de komende zes jaar in het centrum van de macht zal blijven.