Dossier Amerikaanse Verkiezingen 2000

Nieuws

Uitslagen

Kandidaten

Debatten

Voorrondes

Links

Gore wil bredere spreiding welvaart

Door onze redacteur FRANK VERMEULEN
LOS ANGELES, 18 AUG. Presidentskandidaat Al Gore heeft gisteravond de Democratische nominatie aanvaard met een toespraak die goed is ontvangen. Gore presenteerde zich als een visionair leider, die trots is op wat in acht jaar is bereikt, maar meer Amerikanen wil laten delen in de welvaart.

De huidige Amerikaanse vice-president presenteerde zich gisteravond als een volkstribuun, familiemens, gelovige en patriot. In zijn rede, waarin hij formeel de kandidatuur voor het presidentschap aanvaardde, beloofde Gore dat hij alle Amerikanen wil laten delen in de huidige en vooral toekomstige welvaart. De 35.000 Democraten in het Staples Center in Los Angeles reageerden uitgelaten op zijn speech. Als de acceptatietoespraak het toelatingsexamen is tot het Amerikaanse presidentschap, lijkt Al Gore geslaagd. Net als de vertrekkende president Clinton afgelopen maandag, presenteerde Gore een aantal statistische gegevens om te bewijzen hoe goed het gaat met Amerika. Maar hij voegde daar aan toe: "Ik ben nog niet tevreden", en hij beloofde 'werkende families' dat hij voor hen zal opkomen. "Ik heb tegenover machtige tegenstanders gestaan. En als president zal ik hen bestrijden, en zal ik voor jullie belangen opkomen." Het publiek reageerde met een letterlijk donderend applaus en hief, overigens door grote lichtkranten gesuggereerde, slogans aan als Go! Al! Go! en More Gore!

De morele kwestie en het karakter van de toekomstige president zijn door de Republikeinse Partij als belangrijkste wapen in de verkiezingsstrijd geworden. Verwijzend naar Clintons escapade met Witte Huis-stagiaire Monica Lewinsky en vervolgens diens impeachment, hebben de Republikeinse kandidaat George W. Bush en zijn 'running mate' Dick Cheney voortdurend betoogd dat zij "eer en fatsoen" zullen terugbrengen naar het Witte Huis.

Ook in Gore's toespraak kwamen de woorden normen, waarden en fatsoen veelvuldig voor. Hij noemde Clintons naam maar één keer, als de grondlegger van de huidige welvaart. Gore hield een pleidooi voor herstel van oude waarden en zegde toe te zullen strijden tegen "amusement dat geweld en obsceniteit verheerlijkt". Net als zijn echtgenote Tipper al deed in de jaren tachtig, beloofde Gore een kruistocht tegen de zogenoemde 'trash culture': "Ik geloof dat we moeten strijden tegen een cultuur met te veel vuiligheid en te weinig inhoud."

Eén van de zaken die Gore beloofde was dat hij als president regelmatig het land zal ingaan om met gewone burgers te praten en zodoende de muur tussen hem en de Amerikaanse burger te slechten. Wat algemeen gezien wordt als zijn grote probleem - Gore's imago van afstandelijkheid terwijl de Amerikanen verlangen naar een president die aardig overkomt - hoopt hij hiermee teniet te doen.

Groot enthousiasme in de arena veroorzaakte ook Gore's erkenning dat hij misschien "te serieus" is. "Maar het presidentschap is meer dan een populariteitstest." En een verdekt opgestelde verwijzing naar Clinton zat in zijn opmerking: "Als jullie mij het presidentschap toevertrouwen, weet ik dat ik niet altijd de meest opwindende politicus zal zijn. Maar ik beloof jullie hierbij: ik zal elke dag keihard voor jullie werken en jullie nooit teleurstellen." Waarna de onuitgesproken gedachte in de lucht bleef hangen: "zoals Clinton heeft gedaan."

Gore ging in detail in op zijn voorgenomen beleid. Hij beloofde grondige hervorming van de manier waarop partijen gefinancierd worden, zodat niet louter het bedrijfsleven en belangengroepen de agenda bepalen op Capitol Hill. Ook zegde hij een reeks doelgerichte belastingverlagingen toe "voor werkende families". Net als de Republikeinen beloofde Gore afschaffing van de zogenoemde huwelijksheffing (marriage penalty) waardoor getrouwde stellen meer belasting moeten betalen dan ongetrouwde. Maar in een aanval op de Republikeinen zei Gore tegenstander te zijn van "een enorme belastingverlaging voor de welvarenden ten koste van alle andere terwijl ondertussen onze sterke economie ten gronde gaat."

In een krachtdadige, met applaus beloonde, poging zich los te maken van Clinton ontkende hij een verlengstuk te zijn van de huidige president: "I am my own man." Om dat te illustreren knoopte hij aan bij de in 1963 doodgeschoten John F. Kennedy. Verwijzend naar diens New Frontier-programma, zei Gore: "Laten wij vanuit deze stad, die het einde markeert van de Amerikaans trek naar het westen en het begin was van de New Frontier, een nieuwe reis beginnen naar het beste Amerika." Gore presenteerde zich ook als iemand die ervaring heeft in het Witte Huis. Dit in tegenstelling tot zijn opponent, George W. Bush, wiens enige ervaring in het openbaar bestuur bestaat uit vijf jaar als gouverneur van Texas. Gore is door zijn functie als vice-president wel bekend, maar zijn campagnemedewerkers vrezen dat zijn persoon nog onvoldoende bekend is. Onbekend maakt ook in Amerika onbemind, daarom werd gisteren veel tijd gestoken in het leven van Gore, met getuigenissen van vrienden, collega's en familieleden, culminerend in een presentatie van het familie-fotoalbum door Gore's vrouw Tipper. Ook dit was een scherp contrast met de Republikeinse presentatie van kandidaat Bush, die nauwelijks informatie over zijn leven gaf. Volgens Gore's medewerkers is dat omdat er over het leven van Bush weinig te vertellen valt, volgens het Bush-kamp valt hun kandidaat ook zo wel in de smaak.

Om de kiezers te laten kennismaken met 'de echte Al', de normale Amerikaan, werd woensdag al een film vertoond waarin Gore te zien is op de familieranch met zijn vrouw en dochters, zwemmend in zee of vliegend in een helikopter. Om Gore's normaalheid te onderstrepen is de film vormgegeven als een homevideo, met onvaste camera. Wel werd daarvoor de coolste regisseur van Hollywood ingehuurd, de 29-jarige Spike Jonze, maker van de bizarre, intellectuele film Being John Malkovich, waarvan Gore een groot fan is. De favoriete film van George W. Bush is Forrest Gump.