DE DRAAD
Eerder verschenen
columns
De column De Draad verschijnt vijf keer
per week.
Lees De Draad en

schrijf Tom Rooduijn rooduijn@nrc.nl

JL HELDRING
HJA HOFLAND
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
ELSBETH ETTY
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG

T O M   R O O D U I J N

10 september 1999

Fanghetto (slot)

Zoals in een episode van Asterix het verhaal steevast van de Keltische nederzetting uitzoomt naar de wijdere omgeving, bekijken we in de laatste aflevering van deze geschiedenis, de landkaart van het gebied rondom Fanghetto. Enkele kilometers noordwaarts ligt het fraaie, aanzienlijk grotere dorp Airole, waar begin jaren zestig een magisch- realistische schilder, gespecialiseerd in voluptueuze vrouwen, domicilie koos.

In zijn voetspoor vestigde zich een hoeveelheid meer of minder excentrieke en veelal Nederlandse kunstenaars, van wie er vorig jaar een werd geportretteerd in het tv-programma De Stoel. De vrouw in kwestie gaf hierin de heiligenbeelden van Airole's kerk een opknapbeurt en dwaalde met een ontheemde Rik Felderhof door haar labyrintische vertrekken. In de film was te zien dat het groeten in Airole's straten 's zomers al grotendeels in het Nederlands geschiedt, evenals het boodschappen doen bij de plaatselijke kruidenier. De kaart van het grootste restaurant is ook in de moedertaal, dus het 'Wie Wat Waar in het Italiaans?' kan in de koffer blijven. De grootste makelaar van het dorp - jawel, een Nederlander die er ooit met een camping en café ('Bar Amsterdam') begon en er vele tientallen landgenoten aan een optrekje hielp besloot van zijn levensavond te genieten nadat hij twee gevierde krantentekenaars had binnengehaald.

Waar in bepaalde stedelijke gebieden 'gentrification' (modieuze opwaardering met als jongste voorbeeld: Notting Hill) plaatsvindt, zou je in de contreien van Airole kunnen spreken van degentrification: een nieuwe, kapitaalkrachtige, maar weinig met het artistieke volkje ophebbende, generatie vakantievierders zet de toon sinds het dorp dankzij een rechtstreekse tunnelverbinding op tien minuten afstand van de zee is komen te liggen. Ongeacht hun herkomst spelen de Nederlandse kinderen met elkaar bij 'Guiseppe' aan de monding van de Roya, waar in de eigen taal een ijsje kan worden gekocht omdat de uitbater van de strandtent met een Nederlandse is gehuwd. Hier worden door de kinderen plannen gesmeed en teksten uitgewerkt voor de toneelvoorstellingen op het plein van Fanghetto uiteraard in het Nederlands.

In het naburige, kleinere en iets westelijker Olivetta St. Michele en het daarachter gelegen Busares wordt snobbish gesproken over de uit het vaderland afkomstige vertegenwoordigers van de werkende klasse - met alle luidruchtigheid van dien. Niet dat er door de Nederlanders die hier zijn neergestreken niet wordt gewerkt daarvoor zijn de huizenprijzen inmiddels te hoog - maar de architect, musicus of schrijver blijft liever entre nous. Even dreigde de idylle in Busares, evenals Fanghetto 25 jaar geleden vrijwel verlaten, ruw te worden verstoord door reeds van gemeentelijke en provinciale zijde omhelsde plannen voor een steengroeve, maar mede dankzij druk van een Nederlandse Europarlementariër te Fanghetto kon dit worden afgewend waarmee voor deze streek het Nederlands toerisme de voornaamste vorm van werkgelegenheid bleef.

Wat heeft een serie over een vernederlandst vakantiegebied in godsnaam met nieuwe media te maken? Niet veel, of het zou de behoefte van Nederlanders moeten zijn om bijeen te kruipen en zich met elkaar te bemoeien. Gebeurt dat niet rechtstreeks, dan maar met de mobiele telefoon of Internet. In Nederland is het percentage Internetgebruikers op de gehele bevolking al hoger dan dat in de Verenigde Staten, de mobiele telefoon vond nergens ter wereld in zo korte tijd zo gretig aftrek als in Nederland. Via deze website en deze rubriek is ook te merken hoezeer de Nederlander in den vreemde zich blijft oriënteren op vertegenwoordigers en uitingen van zijn eigen taal en cultuur. Voor wie door de werkgever naar een uithoek van de wereld is uitgezonden begrijpelijk gedrag; merkwaardig wordt het als de vakantieganger niet verder wenst te kijken dan de bleke neus lang is.