VS leveren Taiwan omstreden wapens

Door onze correspondent MARC CHAVANNES
WASHINGTON, 24 APRIL. President Bush is bereid Taiwan het meest forse pakket defensiematerieel sinds negen jaar te leveren. Het omvat onder meer onderzeeërs, anti- onderzeebootvliegtuigen en torpedobootjagers, maar niet de meest geavanceerde met Aegis-radar.

Met dit pakket kan de militaire balans tussen de Volksrepubliek China en Taiwan in de regio worden hersteld, aldus een hoge Amerikaanse regeringsfunctionaris die gisteravond de hoofdlijnen onthulde van het pakket dat Bush vandaag in Washington aan een Taiwanese delegatie bekend zou maken. De Chinese regering zei vanochtend in een reactie dat het "met grote bezorgdheid" kennisgenomen heeft van berichten over het Amerikaanse besluit maar het formele Amerikaanse regeringsstandpunt nog wil afwachten en zich "het volledige recht voorbehoudt om verdere acties te nemen". De president moet jaarlijks op 24 april laten weten wat hij doet om Taiwan in staat te stellen zich te verdedigen. Dat gebeurt op grond van de Taiwan-wet uit 1979. De beslissing van dit jaar houdt volgens het Witte Huis geen verband met het recente incident rond het Amerikaanse spionagevliegtuig dat op het eiland Hainan een noodlanding moest maken, waarna 24 bemanningsleden elf dagen werden vastgehouden.

Het materieel dat Washington nu bereid is aan Taiwan te leveren vormt geen bedreiging voor China, zo werd gisteravond onderstreept. De Amerikaanse regering stelt een beslissing over een Aegis-systeem één of twee jaar uit, en koppelt die aan terugtrekking door China van zeker 300 op Taiwan gerichte geleide wapens.

Ook zonder de Aegis-leverantie is het Taiwan-pakket het grootste sinds de eerste president Bush in 1992 150 F-16 straaljagers aan Taiwan bezorgde. In Washington werd gezegd dat de beslissing om Taiwan niet de meest geavanceerde torpedobootjagers, maar vier torpedobootjagers van de Kidd-klasse te bezorgen, was gebaseerd op de overweging dat Taiwan nu geholpen moet worden. De vier Kidd-klasse jagers werden oorspronkelijk gebouwd voor de Shah van Perzië; zij liggen sinds 1981 in de mottenballen en kunnen in 2003 worden geleverd na een moderniseringsbeurt. De nieuwste jagers-met-Aegis radar zijn pas tegen 2010 beschikbaar. Taiwan kan verder 12 Orion-vliegtuigen voor de bestrijding van onderzeeboten kopen, plus vier dieselonderzeeërs. Die worden in de Verenigde Staten niet meer gebouwd. Washington zegt Taiwan toe ervoor te zorgen dat die elders worden gebouwd. Het is denkbaar dat de opdracht voor het bouwen van de romp naar een Nederlandse of Duitse werf gaat, waarna de VS inrichting en uitrusting verzorgen.