Door onze correspondent MARC CHAVANNES
WASHINGTON, 12 APRIL. Amerika is opgelucht en tevreden. China heeft de 24 marinemensen vrij gelaten zonder dat president Bush concessies heeft gedaan die de eer van de Verenigde Staten op het spel zetten.

Vooraanstaande leden van het Congres zijn vol lof. Een kritisch woord lijkt niemand gepast. De goede afloop van de China-crisis kreeg zelfs even een nationalistisch tintje. Toen president Bush gistermiddag arriveerde op de campus van East Carolina University riep de menigte in koor ,,USA! USA!''. De president, die was gekomen om zijn onderwijs- en belastingplannen te verdedigen, klonk het als muziek in de oren.

Nu de 24 marine-spionnen vrij zouden komen, had zijn staf voor een kleine publicitaire verrassing gezorgd. Ten overstaan van zijn publiek op een middelbare school in Concord, North Carolina, haalde hij de ouders naar voren van onderofficier derde klasse Steven Blocher, één van de 24. Bush prees hen: ,,Deze goede mensen zijn patriotten, net als hun zoon. Zij hebben een zoon opgevoed die van zijn vaderland houdt.'' Waarop vader Blocher antwoordde: ,,Het is een eer de president te mogen ontmoeten, maar hem onder deze gelukkige omstandigheden te ontmoeten is meer dan ik van de Heer had kunnen vragen.''

Amerika sloot gisteren de rijen toen duidelijk werd dat de gijzeling, die zo niet mocht worden genoemd, niet langer zou duren. Democraten en Republikeinen prezen de manier waarop president Bush zijn eerste buitenlands politieke crisis had behandeld. Volgens politicoloog Norm Ornstein van het American Enterprise Institute, de Republikeins getinte denktank, was het een win-win-situatie: ,,Wij deden alles wat we moesten doen, we gaven hen wat zij nodig hadden en zij deden wat wij nodig hadden''.

De Democratische leider in de Senaat, Tom Daschle, herinnerde er aan dat de meeste netelige problemen met China nog lagen te wachten. Volgende week al moet president Bush beslissen over de vraag of hij Taiwan de wapens gaat leveren waar het niet-communistische eiland om heeft gevraagd. Volgens sommige waarnemers was de Taiwan-kwestie een belangrijk motief voor Peking om de affaire van de afgelopen anderhalve week hoog op te spelen.

En dan is er China's ambitie om de Olympische Spelen van 2008 te organiseren. In '93 mislukte Pekings bod op de Spelen van 2000 al, en nu hebben de Chinezen alles op alles gezet om deze blijk van internationale erkenning binnen te slepen. De geluiden uit het Congres dat van dit sportevenement en van voortzetting van de onder president Clinton genormaliseerde handelsbetrekkingen geen sprake kon zijn als Peking zich nog veel langer ‘misdroeg', heeft in Amerikaanse ogen ertoe geleid dat de Chinese leiders uiteindelijk eieren voor hun geld hebben gekozen.

De publicitaire draai die het Witte Huis aan de crisis gaf was tot het moment van vrijlating betrekkelijk sober. Lof voor de ambassadeur in Peking en zijn hele ambassade. Toen de mannen en vrouwen eenmaal in het chartervliegtuig zaten wezen de spindokters er wel op dat president Bush een veel actievere rol had gespeeld dan men veelal had aangenomen. Hij bepaalde de grote lijn én interesseerde zich voor de details ('Hebben zij bijbels ter beschikking?' en ‘Krijgen zij gelegenheid te sporten?').

Hij zou het ook zijn geweest die snel bepaalde dat het een verkeerd signaal zou zijn wanneer minister van defensie Rumsfeld in de crisis het woord zou voeren. Dat werd overgelaten aan minister van buitenlandse zaken Colin Powell, die de gradaties van het sorry-zeggen publiekelijk voor zijn rekening nam, terwijl oud-minister Kissinger achter de schermen een rol speelde om de loopbruggen bewandelbaar te houden.

In de meeste commentaren wordt met instemming vastgesteld dat president Bush niet heeft beloofd dat de Verenigde Staten zullen ophouden met spionagevluchten in het aan China grenzende internationale luchtruim. Men prijst de competente kalmte waarmee het nieuwe Witte Huis-team ferm optrad. Ook president Clintons nationale veiligheidsadviseur Sandy Berger had daar waardering voor: ,,Onderhandelen met de Chinezen is een frustrerende en soms gek makende bezigheid''.

Volgende week worden de gesprekken voortgezet. Sommige Amerikaanse politici willen wel een vorm van schadevergoeding voor het spionagevliegtuig dat gestript en eenzaam op het eiland Hainan staat. Peking heeft geluk gehad dat het Congres op paasvakantie is. Maar als de leden terugkeren in Washington zal blijken of de kiezers hen op een kleine strafexpeditie willen zenden.