Ook in Duitsland slaat de crisis in de Nieuwe Economie hard toe. Internetbedrijven maken aan de lopende band tegenvallers bekend, beurskoersen tuimelen. Beleggers geven falende managers de schuld, ontslagen werknemers organiseren een 'pink- slip-party' om nieuwe banen te vinden.

Door WILLEM WANSINK

BERLIJN, 3 APRIL. De helden zijn moe. Doodmoe. Ook in Duitsland is de zeepbel van de Nieuwe Markt definitief uiteengespat.

De vroegere groei-goeroes doen geen oog meer dicht. Uitgeput, met dikke wallen onder de ogen, turen de fondsbeheerders in de camera waarmee de fotograaf van het weekblad Stern hen belichtte. Wat hen deze week boven het hoofd hangt weten zij niet. Precies vier jaar bestaat de Neuer Markt in Frankfurt. De eerste 36 maanden ging het steil bergopwaarts. Almaar meer Duitsers waren bereid de nieuwe economie het voordeel van de twijfel te geven. Met als gevolg dat eind 2000 reeds 338 snelle groeiers aan de risicovolle Neuer Markt waren genoteerd. Maar net als in New York, Londen en Amsterdam heeft de koerscorrectie toegeslagen. De afgelopen maanden zijn vele tientallen miljarden marken in rook opgegaan. Ulrich Hocker, voorzitter van de Deutsche Schutzvereinigung für Wertpapierbesitz uit Frankfurt, spreekt van een "kapitaalvernietiging op ongekende schaal". Zijn vereniging voor effectenbescherming behartigt de belangen van de kleine beleggers.

De koers van beurslieveling Intershop uit Jena bijvoorbeeld, is na verliezen in de VS en Azië met honderden procenten gedaald. Begin vorig jaar stond het aandeel van dit e-commerce-bedrijf op 140 euro. Inmiddels schommelt het rond de 3,40 euro. Als gevolg van de crisis legde Stephan Schambach, de jeugdige bestuursvoorzitter van Intershop, zijn functie neer. Tot voor kort was hij een Vorzeige-Ossie, een van de weinige miljonairs in het Oosten. De prognoses voor de Neuer Markt in Frankfurt zijn niet bepaald rooskleurig. Dezer dagen maakt het ene na het andere internetbedrijf rode cijfers bekend. Afgelopen donderdag liet T-Online, de internet-dochter van Deutsche Telekom, weten dat het in 2000 liefst 238 miljoen mark heeft verloren. Nieuwe emissies worden uitgesteld. Sinds begin dit jaar hebben zich pas drie bedrijven aan de Neuer Markt gemeld; in het eerste kwartaal van 2000 waren dat er 39. Begin april volgen voorlopig de laatste twee, het logistiek-bedrijf Müller uit Besigheim en de producent van windenergie-installaties Nordex uit Hamburg. Anderen hebben hun beursgang uitgesteld of zijn definitief afgehaakt. Net als in Nederland zijn vooral de kleine particuliere beleggers de dupe van de enorme koersval. Toch is er geen sprake van paniek. Een enkele krant probeert krampachtig de vergelijking met de beurskrach van 1929 in stand te houden. Maar bijna alle commentatoren en beleggers reageren over het algemeen gelaten. De internetsector mag worden geconfronteerd met een naderende ontslaggolf, de berichtgeving houdt een overwegend nuchtere toon. Zo kon het niet langer: na ongekende koersstijgingen hoort een correctie te volgen, is de teneur. Eindelijk keert het realiteitsbesef terug, concludeerde de zakenkrant Financial Times Deutschland.

Uiteraard proberen sommige beleggers hun geld via de juridische weg terug te halen. Daarbij krijgt vooral het onervaren en falende management van veel internetbedrijven de schuld. Veel aandeelhouders is de handelwijze van de flamboyante Thomas Haffa, bestuursvoorzitter van het filmrechtenbedrijf EM.TV, een doorn in het oog. EM.TV is aan de nieuwe markt genoteerd. Na enorme verliezen te hebben gemaakt, werd het onlangs overgenomen door filmhandelaar Leo Kirch.

EM.TV is geen uitzondering. Ook bedrijven als Infomatec en Metabox wordt verweten al te optimistische prognoses te hebben afgegeven. Intussen kondigde de vereniging voor effectenbescherming aan de aandeelhoudersvergaderingen met kritische vragen te zullen overstelpen. Waar "crimineel handelen wordt vermoed, volgt een aanklacht, zei voorzitter Ulrich Hocker. Zijn organisatie telt 25.000 leden. Ze heeft een watchlist opgesteld met de 60 slechtste ondernemers aan de Neuer Markt. Daarop staan namen als Teles, Micrologica, Cybernet en Edelmusic. Er zijn lichtpuntjes. In Berlijn heeft een aantal ontslagen internet-werknemers een Amerikaans initiatief opgepakt. Eind april willen zij een eerste zogeheten pink-slip-party organiseren. De uitnodigingen, de decoratie en de kleding zijn roze; vandaar de naam. De koersval is uit Amerika geïmporteerd, redeneren zij, dus ook het daarbij behorende feestje dat tot een nieuwe baan moet leiden. Het initiatief is hard nodig. Volgens de Berliner Zeitung dreigt 60 procent van de start-up-bedrijven in Berlijn bankroet te gaan.