In tegenstelling tot het Nederlands elftal, dat achter gesloten deuren oefende, hadden de Portugezen in de laatste training voor het onderlinge duel weinig geheimen.

Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN

PORTO, 28 MAART. Op het bijveld van Estadio das Antas onderwierp bondscoach António Oliveira zijn selectie gistermiddag aan een pittige training voor een goed gevulde tribune. Luís Figo stapte na afloop als laatste de kleedkamer in en nam uitgebreid de tijd om handtekeningen uit de delen. Zoals het een echte vedette betaamt. Sérgio Conceição gooide zijn overgooier in het publiek en daarmee veroorzaakte hij prompt een vechtpartij bij de achterban.

Uit de training viel de opstelling op te maken. Maar bondscoach Oliveira ontkende later dat hij in zijn kaarten had laten kijken. Hij toonde zich verbaasd over het feit dat zijn collega Van Gaal op de avond voor de wedstrijd nog een geheime training afwerkte. Verder werd Oliveira er achter zijn brilletje niet warm of koud van. Wat Van Gaal ook voor vanavond bekokstooft, het kon hem niet verrassen. Hij ging met zijn "kleine jongens", zoals hij zijn "voetbalfamilie" vertederend pleegt te noemen, liever rustig dineren. "Het Nederlands elftal speelt toch altijd hetzelfde, aanvallende systeem", reageerde de Portugese bondscoach laconiek. "Ik verwacht geen ander elftal dan in Rotterdam. Het is tegenwoordig met de enorme aandacht van de media bijna ondoenlijk de poorten bij een training gesloten te houden", zei Oliveira.

Wereldster Luís Figo werd ook gevraagd te reageren op de zin en onzin van de geheime exercitie van de Nederlandse selectie. Bij Barcelona maakte de grootverdiener van Real Madrid het eveneens mee dat Van Gaal geen omstanders toeliet. Een maatregel waarvan Frank Rijkaard tijdens het Europees kampioenschap voor het eerst veel gebruik maakte. Figo: "Die geheime trainingen van Van Gaal bij Barcelona verschilden niet veel met die van andere dagen waarbij wel iedereen werd toegelaten. Misschien wil hij nu zijn systeem voor ons verbergen." Maar ook Figo kon zich moeilijk voorstellen dat Van Gaal vanavond een tactische verrassing uit de hoge hoed tovert. "Aanvallend spel is een traditie in Holland", weet Figo. "De spelers van het Nederlands elftal zijn dat vanaf hun jeugd gewend. Ik verwacht dat Van Gaal geheel volgens zijn filosofie met vier verdedigers, drie middenvelders en drie aanvallers zal spelen."

Figo kon zich bij Barcelona wel vinden in die strijdwijze. "Voor een aanvaller is het prettig voetballen. Maar een verdediger speelt met veel ruimte in zijn rug. Als je moet omschakelen bij balverlies kan dat problemen opleveren. In Rotterdam (tijdens het eerste onderlinge kwalificatieduel, red.) wonnen wij door twee fouten van verdedigers. Maar als je aanvalt heb je altijd meer kansen om te winnen."

Portugese voetballers zijn juist meesters in het uitbuiten van een snelle omschakeling. Met Figo en Conceição als de aanjagers en Rui Costa als de spelverdeler op het middenveld. Centrumspits Pauleta fungeert als de snelle, genadeloze afmaker. Portugal, de revelatie van het jongste EK, dat korte metten maakte met Engeland en Duitsland en net als Nederland in de halve finale werd uitgeschakeld, staat ook bekend om zijn solide verdediging met onder anderen Secretário en aanvoerder Couto. Toch ontbreken verschillende krachten in de defensie. Naast doelman Baía zijn dat Dimas, Jorge Costa, Xavier en Beto.

Coach Oliveira maakt zich daar niet al te druk om. "Daar wil ik niet te lang bij stilstaan. Er zijn genoeg spelers die hen adequaat kunnen vervangen. Ik heb begrepen dat het Nederlands elftal hier graag wil winnen. Dat geldt ook voor mijn jongens. We zien wel hoe we dat probleem gaan oplossen." De Portugezen verloren sinds 1960 slechts zes keer op eigen terrein in EK- of WK-kwalificatiewedstrijden. De laatste nederlaag was op 10 oktober 1998. Toen won Roemenië met 1-0.