Politicoloog Ruud Koole (47) en de Amsterdamse partijvoorzitter Bouwe Olij (47) voerden de afgelopen week als 'tandem' campagne voor het voorzitterschap van de PvdA. Het congres koos gisteren Koole als voorzitter.

Ruud Koole Bouwe Olij

Woensdag 7 maart

R: Overdag ben ik gewoon op mijn werk in Leiden. Maar de middag breng ik met mijn drie kinderen door: vriendjes, naar de judo en boodschappen doen. Aan het eind van de middag vertrek ik met Michael Juffermans, mijn steun en toeverlaat in deze campagne, naar de afdelingsvergaderingen in Apeldoorn en Dronten, waar ook Sharon aanwezig is. Ik ben misschien niet de meest bekende kandidaat, maar telkens wanneer ik mijn verhaal kan vertellen, heb ik het gevoel dat het aanslaat. Vervelend is dat leden van het campagneteam van Sharon zo opzichtig proberen de stemming via gebaren en afkeurende geluiden tegen mij te keren. In Dronten belagen zij de congresafgevaardigde met negatieve opmerkingen over de tandem. Gelukkig werkt dat averechts. De volgende dag zal Dronten mij berichten met een ruime meerderheid aan mij de voorkeur te geven. Moe, maar tevreden rijden we ruim na middernacht door de mist terug naar Oegstgeest.

B: De vijfde dag van onze skivakantie. Opnieuw schitterend weer. Mijn dochter July en ik zijn mee met een NIVON-busreis naar Clavadel. Na een dag skiën organiseren Christel (eerstejaars studente aan de Academie voor Lichamelijke Opvoeding) en ik om 9 uur 's avonds een wedstrijd op kontsleetjes. Reneé wint.

Donderdag

R: Tijdens de lunch met collega's komt de PvdA-voorzittersstrijd aan de orde. Veel wordt gespeculeerd over een terugtrekken van Bart Tromp, ook bij onze vakgroep werkzaam. Maar Bart laat zich niet in de kaarten kijken. Met Bart kan ik als collega goed overweg. De voorzittersstrijd verandert daar niets aan. Aan het eind van de middag naar Amsterdam. Eerst voor een bestuursvergadering van de Stichting Het Parool. Daarna gegeten met het campagneteam van Bouwe. Veel gelachen, tevredenheid over de publiciteit, en de congresmotie voorbereid die de tandem formeel mogelijk moet maken. 's Avonds op bezoek bij de afdeling Oud-Zuid te Amsterdam. Duidelijk Bouwe's thuisfront. Aardige mensen, serieuze vragen. Veel steun. Nog op tijd thuis om met mijn partner Els-Marie haar eerste ervaringen in haar nieuwe baan door te nemen. In deze campagne komt het er niet van tijdig te gaan slapen, terwijl de kinderen onveranderlijk rond 7 uur op ons bed springen.

B: We maken o.a. een zwar(t)e afdaling op een ongeprepareerde piste. Na het avondeten vertrek ik naar een hotel in Davos en zie ik een chaotische discussie over Zorreguieta in het televisieprogramma B&W. Ik blijf erbij dat de man absoluut niet welkom is bij het huwelijk als dat in ons land gesloten wordt.

Vrijdag

R: De vereniging van politicologie-studenten organiseert een discussie met Bart Tromp en mij. Veel studenten zijn gekomen. Voor wat betreft de analyse van de situatie in de PvdA zijn Bart en ik het eens. Enige verschillen zijn er te vinden in de voorstellen ter verbetering, maar persoonlijke verschillen zouden bij een keuze tussen ons denk ik de doorslag geven.

B: Als ik 's ochtends buiten kom sneeuwt het. Precies om 7 uur vertrekt de trein uit Davos. Op het station van Leiden staat mijn vrouw Verona. We zijn om 8 uur 's avonds bij de Burchtzaal waar zo'n 150 PvdA-leden en geïnteresseerden hun vrijdagavond opofferen om te horen wat de vier kandidaat-voorzitters te melden hebben. R+B: Vlak voor de gewestelijke vergadering van Zuid-Holland treffen wij elkaar. Goed weerzien. In de volle zaal leggen wij ons waarom uit. Een gedeelde visie op de partij, gecombineerd met elkaar aanvullende persoonlijke eigenschappen ('denker' en 'doener', nationale en lokale politiek), maakt ons een ijzersterk tandem, dat hard nodig is om de partij als vereniging weer op poten te zetten en succesvolle verkiezingen voor te bereiden. Ruud krijgt veruit de meeste stemmen.

Zaterdag

R: Michael belt me om half negen uit bed. Om negen uur naar Amersfoort voor het voorcongres. Op het station in Amersfoort pikken we Bouwe op.

R+B: Bouwe volgt op het voorcongres de discussie over de partijorganisatie, Ruud die over de beginselen. Vele afdelingen ondertekenen de motie om de vice-voorzitter-kandidatuur open te breken. Bouwe onderstreept zijn vermogen de partij te mobiliseren met het voorbeeld van zijn actie om over het terugtreden van Marijke van Hees vorig najaar een speciale partijbijeenkomst af te dwingen. De gewone leden moeten daar toch ook iets over kunnen zeggen! Ruud roept op tot steun aan Melkert om meer gelden voor onderwijs en zorg vrij te maken. Hoezo: 'anti-Den Haag'?

Zondag

R: 'Koole-dag': rondje hardgelopen, met de kinderen in het bos wandelen, kranten lezen, leuk bezoek van mijn broer met vrouw en zoontje, die bleven eten. Post doorgenomen. De afdeling Arnhem steunt ons, evenals het gewest Limburg. Het vertrouwen op een succesvolle verkiezing neemt telkens weer toe met dergelijke berichten.

B: Terwijl we om half negen in bed half slapen/luisteren naar 'Vroege Vogels' belt July. We zijn blij dat ze weer heelhuids terug is. 's Middags lees ik in de kranten dat de taxi-oorlog nu toch voor een crisis in het Amsterdamse college zou kunnen zorgen. Ik bel onze wethouder Jaap van der Aa. We nemen de problemen en mogelijke oplossingen door. We zijn het eens dat GroenLinks terecht excuses eist van de VVD naar aanleiding van de harde persoonlijke aanval van enkele VVD-raadsleden, maar het is ons geen collegebreuk waard. De ruzie gaat immers niet over inhoud, maar over fatsoensnormen. Even later belt mijn collega-voorzitter van GroenLinks, Paulus de Wildt. Ik begrijp van hem dat het inderdaad menens is en dat GroenLinks een standpunt van de PvdA verwacht. 's Avonds onze nieuwe fractievoorzitter Sybren Piersma aan de telefoon over hetzelfde onderwerp, en een lang gesprek met Ruud over hoe we de ondeelbaarheid van de tandem beter over het voetlicht krijgen. We hebben gezegd dat als onverhoopt Ruud wel gekozen wordt en ik niet, Ruud wel voorzitter blijft. Ik heb de indruk dat hier en daar in de partij de idee leeft dat het dus niet heel erg is als er een andere vice-voorzitter gekozen wordt. Dat beeld moeten we wegnemen. We zullen nog meer benadrukken dat de kracht van de tandem ligt in de personen en de fulltime beschikbaarheid van ons beiden. De partij krijgt er twee voor de prijs van één.

Maandag

R: Naar de universiteit. Begin van de middag onverwachts naar huis: de onderwijsestafettestaking treft vanmiddag de school van Gabriël en David. Terechte staking. Els-Marie komt eerder naar huis om de tweede helft van de middag voor haar rekening te nemen. B: Om 5 uur fractiebureau. Belangrijkste punt: de dreiging van een collegebreuk. Het ziet er nog niet naar uit dat de VVD excuus wil maken. GroenLinks doet waarschijnlijk ook geen concessies. Beide partijen liggen op ramkoers. We eten met de buren. Er wordt veel gelachen en ik ben pas over negenen op het stadhuis voor de fractievergadering. Na afloop in het café treffen we de andere fracties. Het wordt nog laat door allerlei bilateraaltjes. Ik word niet vrolijker van wat ik allemaal te horen krijg.

Dinsdag

R: Na een volle werkdag naar Nijmegen voor een discussie met onder meer Annie Brouwer over de organisatorische vernieuwing in de PvdA. Annie is voorzitter van een PvdA-commissie die daar een rapport over heeft geschreven, waar ik tamelijk kritisch over ben. Mooie doelen, rommelige uitwerking. Vandaar ook de grote hoeveelheid amendementen op dat rapport. Aan het eind van de avond, als ik in de trein zit, stemt de afdeling Nijmegen over hun voorkeur voor de kandidaat-voorzitters: Koole/Olij: 21 stemmen, Dijksma: 8 stemmen, Tromp: 3 stemmen. Niet gek, maar wij zijn er nog niet.

B: Naar Den Haag. Het afgelopen jaar heb ik met mijn stedebouwkundig adviesbureau projectmanagement verricht voor het Ontwikkelingsbedrijf van de gemeente. De belangstelling voor de verkiezingsstrijd is hartverwarmend. Sommigen zijn verontwaardigd over de opmerkingen van Hedy d'Ancona in NOVA over de verzuurde mannen die lijken op types uit de Muppetshow. Zo kennen ze mij niet.

's Middags belt Rien van Hoeve, onze fractievoorzitter in Westerpark, met de volstrekt onverwachte mededeling dat een wethouder van GroenLinks is opgestapt. Dat kan er ook nog wel bij. We spreken af contact te houden en PvdA-wethouder Jaap van der Aa in te lichten. Jaap belt aan eind van de middag over de discussie in het college. Er is nog geen beweging bij VVD en GroenLinks.

'sAvonds in debat met Sharon en Bart bij mijn eigen gewest in Amsterdam. De discussie spitst zich (weer) toe op hoe van de partij een sterke ledenorganisatie te maken. Interessant om te zien hoe Edith Mastenbroek van het campagneteam van Sharon heftig knikt als ook Sharon meer invloed van de leden bepleit. Nog geen jaar geleden riep Mastenbroek dat de partij een campagnepartij moest worden.

Woensdag 14 maart

R: Veel geharrewar over de kandidatuur voor het vice-voorzitterschap. Er is gisteravond overleg geweest tussen de afdeling Binnenstad en Marriët Hamer over hun ordevoorstel om de verkiezing van Bouwe als vice-voorzitter op het congres mogelijk te maken. Uit een e-mail daarover begrijp ik dat Marriët voorstelt dat Koole/Olij bij de stemming over het voorzitterschap als duo-voorzitters gekozen kunnen worden. Onduidelijk is of dan ook nog een vice-voorzitter gekozen moet worden. Het partijbestuur stelt nu iets voor waar wij niet om hebben gevraagd en wat bovendien zelf strijdig is met de statuten. Het lijkt wel of het partijbestuur er een prestigeslag van wil maken.

B: Via de telefoon zijn Ruud en ik het er binnen twee minuten over eens dat we op deze move van het partijbestuur niet in moeten gaan. Ik maak een reactie waarin wij stellen dat we zo dicht mogelijk bij de reglementen willen blijven en dat een duo-voorzitterschap niet in de statuten voorkomt en ook leidt tot uitbreiding van het bestuur. We handhaven ons verzoek om de kandidatuur voor het vice-voorzitterschap te openen en begrijpen niet waarom andere niet gewenste oplossingen worden bedacht. Jaap belt en praat mij bij over de dreigende collegecrisis in Amsterdam. Hij denkt dat het goed kan gaan, maar durft geen garanties te geven.

R+B: Om kwart over acht arriveren we in Groningen, waar ook Sharon en Bart aanwezig zijn. We worden er één voor één ondervraagd. Bij een peiling naderhand blijken de voorkeuren verdeeld. Geen duidelijke 'winnaar'. Ruud ontmoet er oude bekenden uit zijn Groningse tijd. Laat rijden we terug. Bouwe is blij als hij al snel weer een bord met 'Amsterdam' ziet. Daar arriveren we om half twee, in Oegstgeest een half uur later.

Vrijdagavond op het partijcongres valt de tandem van Ruud Koole en Bouwe Olij alsnog uit elkaar, omdat Bouwe Olij niet aan de procedure- eisen heeft voldaan. Hij heeft zich te laat kandidaat gesteld voor het vice-voorzitterschap, aldus het partijbestuur. Olij is woedend en zegt zich "zwaar besodemieterd" te voelen. Bart Tromp trekt zich vlak voor de stemming zelf terug. Hij roept zijn aanhangers op hun stem uit te brengen op Koole. Die wint met 710 stemmen, tegen 491 voor Sharon Dijksma.

Zie ook:

PvdA-congres vlucht naar voren (16 maart 2001)
Strijd in PvdA gaat tussen Dijksma en Koole (15 maart 2001)
Van Ingen Schenau: 'Het is voorbij, het is voorbij' (10 maart 2001)
PvdA-voorman steunt Koole als nieuwe voorzitter (7 maart 2001)
'Enorme generatiekloof in PvdA' (7 maart 2001)
PvdA verwerpt 'Koole en Olij' (3 maart 2001)
Olij en Koole samen (26 februari 2001)
Dijksma: huisbazin van de Partij van de Arbeid (12 februari 2001)
Weerstand in PvdA tegen Dijksma (6 februari 2001)
Dijksma neemt het op tegen 'de basis' (6 februari 2001)
Dijksma vindt zich niet 'te Haags' (5 februari 2001)
Politicologen kandidaat als PvdA-preses (29 januari 2001)