Nu president Bush heeft besloten energiecentrales niet hard aan te pakken om de uitstoot van kooldioxide tegen te gaan, haalt het bedrijfleven opgelucht adem.

Door onze redacteur PAUL LUTTIKHUIS

ROTTERDAM, 14 MAART. Een glimpje hoop was er gerezen in de eerste maanden van het presidentschap van George W. Bush. Milieu-organisaties waren voorzichtig optimistisch dat de president het milieu serieuzer nam dan werd verwacht. De voorzitter van de National Resources Defense Council sprak zelfs van "bemoedigende signalen".

Het Environmental Protection Agency (EPA), in feite het Amerikaanse ministerie van Milieu, sprak zijn zorgen uit over de uitstoot van het broeikasgas kooldioxide en zinspeelde op verplichte reducties voor energiecentrales. Bush vroeg bovendien om uitstel van de klimaatonderhandelingen van dit voorjaar, voor Europa een signaal dat die onderhandelingen serieus werden genomen. Opvallender nog was de klaagzang van het Amerikaanse bedrijfsleven. Het leek wel of er niets was veranderd sinds het vertrek van de verfoeide Bill Clinton. Bush kwam niet terug op het besluit van Clinton die op de valreep nog ruim twintig gebieden tot nationaal park had uitgeroepen. "Het is alsof ze niets willen doen dat milieu-activisten tegen hen inneemt", zei een woordvoerder van de mijnbouwwerkgevers in de New York Times. "We moeten met de regering-Bush gaan praten om duidelijk te maken dat de politieke wind ook onze kant op moet waaien."

Gisteren heeft de hoop van de milieubeweging een forse knauw gehad. Bush liet weten de reductie van kooldioxide van zijn lijstje verkiezingsbeloftes te hebben geschrapt. Te duur, is het belangrijkste argument, vooral met het oog op de onzekere energiesituatie in het westen van de VS.

In september, toen hij nog met milieulieveling Al Gore om het presidentschap streed, had Bush juist gezegd dat hij voor een verplichte vermindering van de uitstoot was. De door Gore voorgestelde reductie op vrijwillige basis ging hem lang niet ver genoeg.

Het lastige is dat Bush in september kooldioxiode plaatste in een rij vervuilende stoffen waarvan de uitstoot volgens een Amerikaanse wet (de Clean Air Act) drastisch omlaag zou moeten, om zaken als zure regen en smog in de steden tegen te gaan. Kooldioxide hoort in dit rijtje niet thuis, omdat het weliswaar van invloed is op het klimaat, maar niet - zoals kwik, roet of zwaveldioxide - op de vervuiling. "Kooldioxide had niet moeten worden opgenomen bij vervuilende stoffen", zei een woordvoerder van het Witte Huis gisteren. Hij noemde het een fout in de verkiezingscampagne.

Dat mag zo zijn, maar de argumentatie die Bush nu gebruikt om centrales niet tot een CO2-reductie te verplichten, laat zien dat er voor de klimaatonderhandelaars reden is tot bezorgdheid.

Bush' eerste argument is, dat een verplichte reductie heel duur wordt. Dat had iedereen hem ook vooraf wel kunnen vertellen. Niemand gaat er van uit dat CO2-reductie mogelijk is zonder de "negatieve gevolgen voor de consument" waar Bush zo bang voor is; schattingen gaan uit van ongeveer 2 procent van het Bruto Nationaal Product voor de geïndustrialiseerde landen. De jarenlange onderhandelingen over het terugdringen van broeikasgassen, waarover afspraken zijn vastgelegd in het zogeheten Kyoto-protocol, hebben echter ook duidelijk gemaakt, dat niets doen wel eens veel duurder kan uitpakken.

Het tweede argument is nog zorgelijker. Bush twijfelt aan de wetenschappelijke kennis over het broeikaseffect. Amper een maand nadat de IPCC, de VN-organisatie die het klimaat onderzoekt, in een reeks wetenschappelijke rapporten de invloed van de mens op het milieu "onweerlegbaar" noemde, laat Bush weten daar niet zo zeker van te zijn. Daarmee laat hij zijn oren hangen naar organisaties als de Global Climate Convention, een groep conservatieve zakenlieden die niets moeten hebben van milieumaatregelen. De afgelopen jaren leidde de GCC een kwijnend bestaan, grote bedrijven verlieten de club in de wetenschap dat maatregelen tegen het broeikaseffect onontkoombaar zijn. De onderhandelingen over ratificatie van het Kyoto-protocol, die met de vorige Amerikaanse regering al uiterst moeizaam verliepen, lijken daarmee terug bij af.