NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

HENDRIK SPIERING
Een documentaire over de meest fascinerende grotschilderingen ter wereld, met alleen beelden van de buitenkant van de grot. Dat moet wel teleurstellen, en dat doet het ook. Natuurlijk is het leuk om de archeologen en kunstenaars door een stalen deur naar buiten te zien komen, en ze te horen zeggen: "Geweldig. Wat een ervaring!" Maar veel meer dan die gimmick bevat de Noorderlicht-aflevering De grot van Chauvet: voor de deur eigenlijk niet.

Het is vooral hemeltergend om buiten te moeten blijven. Misschien stel ik te hoge eisen. Maar er had meer in gezeten. Als een van de onderzoekers zegt dat deze grot veel duidelijk zal maken over de makers van de grottekeningen - "de aanwijzingen zijn er" - dan wil ik een overzicht van die aanwijzingen. Want sinds de eerste prehistorische grottekeningen eind negentiende eeuw werden ontdekt, zijn er wel veel theorieën over deze wonderlijke kunst geformuleerd, maar veel helderheid over hun rol in de ijstijdculturen is er nooit gekomen. Interpretaties genoeg, harde gegevens niet.

De vondst van de Grot van Chauvet, eind 1994, sloeg indertijd in als een bom. Want de datering van de tekeningen, die niet onderdoen voor die uit Lascaux en Altamira, was absurd vroeg: 32.000 jaar geleden. Toen leefden de Neanderthalers nog in Europa! De beroemde grot van Lascaux is maar half zo oud! Er zijn wel wat verschillen met latere tekeningen maar de overeenkomsten zijn veel groter. Waarom zijn deze tekeningen gemaakt? Hoe kon deze verbijsterende continuïteit bestaan? En met zoveel vakmanschap? In de Franse documentaire die Noorderlicht vanavond uitzendt komen deze fundamentele kwesties niet of nauwelijks aan de orde. Zelfs waarom de grot zo streng gesloten blijft, werd niet uitgelegd (maar misschien heb ik dat net gemist in het vele mompelfrans op mijn videoband zonder ondertiteling).

Die strenge bescherming is nodig om de grot volledig uit te kammen op kleine prehistorische overblijfselen op de grond, iets dat voorheen nooit is gebeurd. Want iedereen staarde altijd naar de tekeningen, ondertussen de 'echte' bewijsstukken vertrappend. Het is daarom goed te horen dat er nu voetstappen van een jongetje zijn gevonden. "Zo'n voetstap zegt dat hier een levend mens is geweest," zegt de prehistoricus Michel Garcia. "Zoals Robinson Crusoë op het strand zag. De rotstekeningen spreken niet. Zo'n voetstap wel."

De Grot van Chauvet: voor de deur, VPRO, Ned.3, 20.30-21.00u.