Door een onzer redacteuren
ROTTERDAM, 6 MAART. Het moeizaam bereikte akkoord tussen de directie van de Nederlandse Spoorwegen en de vakbonden FNV, CNV en VHS over meer variatie in het werk van machinisten en conducteurs is gisteren weggestemd door de leden van de spoorwegbond FNV.

De bond geeft de NS-directie tot 21 maart de tijd om met alternatieve voorstellen te komen. Als het ultimatum wordt genegeerd, zegt de FNV- bond het vertrouwen in de NS-directie op.

"Bijzonder teleurstellend", zegt de NS in een reactie op de verwerping van het akkoord. De NS wil nog niet ingaan op de mogelijke gevolgen. "We gaan ons buigen over de nieuwe situatie en brief van de FNV bestuderen." Eerder had de categorale spoorwegvakbond VVMC het zogenoemde antivertragingsplan ('rondje om de kerk') van de hand gewezen. De leden van het CNV en de vakbond voor hoger personeel VHS hebben wel hun goedkeuring gegeven aan de plannen.

Na zeer moeizaam verlopen onderhandelingen bereikte de NSdirectie eind januari een akkoord met de bonden. Rode draad daarbij was dat het rijdend personeel meer variatie kreeg op de trajecten en in functies. Het personeel krijgt de gelegenheid op verscheidene trajecten te rijden, waardoor de vrees voor het 'rondje rond de kerk' volgens de onderhandelaars ten dele is weggenomen. Verder krijgt iedere werknemer meer mogelijkheden om functies binnen en buiten de NS te combineren, waarbij samenwerking wordt gezocht met streekvervoerders.

De zogenoemde personeelscollectieven, die onafhankelijk in hun regio opereren, verwierpen het akkoord direct. Begin februari stemde een meerderheid van de kaderleden van FNV Bondgenoten in met het akkoord. Uit de schriftelijke stemming onder de leden, waarvan de uitslag gisteren bekend werd, bleek dat van de 1775 stemmers 58 procent tegen is. Bondsbestuurder A. van den Berg was erdoor verrast. De "negatieve opstelling" van de VVMC heeft volgens hem de uitslag bepaald.

Als de NS het antivertragingsplan doorzet, voorzien de bonden grote ellende. Op 10 juni wil de NS dit plan invoeren. "De invoering zal leiden tot een drama bij alle betrokken", schrijft Van den Berg in een brief aan de NS. "Het uitvoerend personeel ziet nut en noodzaak er niet van in, vindt eigenlijk dat er meer nadelen dan voordelen aan dit plan kleven en is niet overtuigd van de motieven van de directie. Het eventueel doordrukken van dit plan zal dus leiden tot een verdere escalatie in de arbeidsverhoudingen bij NS reizigers."

De Tweede Kamer is verdeeld over de manier waarop het conflict tussen de bonden en de NS moet worden opgelost. De oppositiepartijen CDA, GroenLinks, SP willen dat een commissie van wijze mannen gaat bemiddelen. De PvdA wijst dat niet af, maar vindt dat de NS eerst met nieuwe voorstellen moeten komen. VVD en D66 zien niets in arbitrage.

Zie ook:

De cijfermist van de Spoorwegen (6 maart 2001)
Kamer dreigt NS en wil meer inzicht cijfers (6 maart 2001)
Onrendabel of niet? (6 maart 2001)