Door onze redacteuren JACO ALBERTS en KAREL BERKHOUT
DEN HAAG, 6 MAART. De Nederlandse Spoorwegen krijgen alleen nog maar een concessie om treinen te laten rijden op hun winstgevende hoofdnet als de NS méér financiële informatie verstrekken. Dit blijkt uit een rondgang langs de Tweede Kamer-fracties.

De regeringspartijen PvdA, VVD, D66 kondigen desgevraagd aan extra informatie te eisen bij minister Netelenbos (Verkeer en Waterstaat) over de exploitatie van het spoorwegnet. Tweede-Kamerlid P. Hofstra (VVD), die de NS-cijfers typeert als "nogal impliciet, om niet te zeggen verhullend", zegt: "Wij willen vóór we akkoord kunnen gaan met een concessie heel precieze informatie over de resultaten van NS". Zijn collega R. van Gijzel (PvdA) zegt: "Als alle cijfers op tafel liggen, dan gaan we eens praten over de concessie voor de NS. Niet eerder."

De oppossitiepartijen CDA en SP steunen de eis van de coalitie om meer financiële openheid. Het CDA heeft in januari al een brief gestuurd met een verzoek om aanvullende financiële informatie. Kamerlid H. van Bommel zegt: " Zonder deze cijfers wordt het afgeven van een concesssie het afgeven van een blanco cheque." De NS, die overmorgen het jaarverslag over 2000 presenteren, willen niet reageren op vragen over de financiën.

De Tweede Kamer praat op zijn vroegst deze zomer met Netelenbos over de concessie voor NS Reizigers (NSR) om de komende tien jaar treinen te laten rijden op het profijtelijke hoofdnet. De NS-dochter betaalt voor de concessie pas een vergoeding, als het rendement op het hoofdnet uitkomt boven de tien procent. Volgens een recent onderzoek dat Netelenbos en NS hebben laten doen, blijft het rendement de komende jaren ruim onder die norm, vooral door een vergoeding die moet worden betaald voor het gebruik van de rails.

De Kamer twijfelt echter aan de waarde van het onderzoek, omdat daarin geen absolute cijfers worden gegeven over het rendement en ook geen inzicht wordt geboden in andere activiteiten van NSR. NSR exploiteert ook de onrendabele spoorlijnen, die in de toekomst wellicht worden uitbesteed, en verzorgt het internationale reizigersvervoer. Kamerlid J. van Walsem (D66) zegt daarover: " Zo is het mogelijk te schuiven met kosten en inkomsten, Chinese walls of niet". Voor de PvdA was het onderzoek eind vorig jaar reden om vooralsnog niet in te stemmen met een concessie voor NSR. "Andere partijen riepen: 'Je houdt het proces tegen.' Maar ik kan toch de concessie niet beoordelen als ik geen inzicht heb in de cijfers", zegt Van Gijzel.

Zie ook:

De cijfermist van de Spoorwegen (6 maart 2001)
Onrendabel of niet? (6 maart 2001)
Vakbondsleden stemmen tegen akkoord met NS (6 maart 2001)