Na de conclusies van de commissie-Oosting maakt de Enschedese politiek de balans op. De eerste wethouder is al afgetreden.

Door onze correspondent MARTIN STEENBEEKE

ENSCHEDE, 1 MAART. Het vertrouwen van de burgers in de overheid moet weer terugkeren. Dat is volgens de afgetreden Enschedese wethouder D. Buursink (PvdA) zijn voornaamste reden zich terug te trekken. In een schriftelijke verklaring stelt Buursink dat het niet zo kan zijn dat iedereen na de ramp weer overgaat tot de orde van de dag. Om dat vertrouwen terug te winnen is, volgens Buursink, "nodig dat zichtbaar wordt dat het rapport-Oosting ertoe doet."

De 48-jarige Buursink was in de periode 1994-1998 verantwoordelijk voor milieuvergunningen. Hij is populair bij zijn achterban om zijn heldere taalgebruik en vaak principiële opstelling. In 1998 werd hij herkozen met 3. 700 voorkeurstemmen. Eerder al dreigde hij met aftreden als het later afgeschoten plan Twentestad (fusie Hengelo-Enschede- Borne) door zou gaan. Zijn aftreden van vandaag komt daarom voor de meeste raadsfracties niet als een verrassing. Terwijl voor burgemeester J. Mans de vertrouwensvraag pas in de raadsvergadering van 19 maart aan de orde komt, hielden veel fracties al rekening met het terugtreden van de wethouders Buursink en/of Koopmans. "Er was zoveel fout met de milieuvergunningen. Dit kon niet zonder consequenties blijven", stelt fractievoorzitter J. van der Zee (GroenLinks). Zijn collega R. Bleker van de PvdA noemt het besluit van Buursink "moedig en zuiver". CDA- fractievoorzitter B. Heeringa zegt "respect" voor de beslissing van Buursink te hebben. Het CDA vindt evenals de PvdA en D66 dat niet het hele college terug moet treden. "De stad heeft al problemen genoeg, daar schiet niemand wat mee op", stelt Heeringa. De VVD-fractie vindt dat uit oogpunt van collegiaal bestuur individuele wethouders niet moeten terugtreden, maar ziet de druk op VVD-wethouder Koopmans toenemen. Koopmans heeft in 1998 de portefeuille ruimtelijke ordening en milieu overgenomen van Buursink. Fractievoorzitter A. Enklaar van de VVD hoopt en verwacht dat Koopmans in ieder geval tot 19 maart aanblijft. "Dan kunnen we de discussie tenminste met elkaar voeren." Als er nog meer koppen moeten rollen, moet volgens de VVD het hele college terugtreden. Koopmans schaart zich achter de verklaring van burgemeester Mans dat ze met verdriet en respect kennis hebben genomen van het terugtreden van Buursink.

Burgemeester Mans verklaarde gisteren op een persconferentie nog altijd volledig achter zijn wethouders en het ambtelijk apparaat te staan, ondanks kritiek van de commissie-Oosting. Zo was er nauwelijks tot geen directe bemoeienis van het college van B en W bij het verstrekken en controleren van de (ondeugdelijke) vergunningen aan S.E. Fireworks. Dat werd overgelaten aan de gemeentelijke Bouw- en Milieudienst. Juist deze dienst is bij een vergelijking met andere steden niet sterk uit de bus gekomen. "Elders worden steviger eisen gesteld dan in Enschede bij S.E. Fireworks het geval is", zegt voorzitter M. Oosting. Hij propageert een culturele revolutie waarbij de overheid duidelijke regels en sancties oplegt als de veiligheid in het geding is. "Zo'n revolutie moet in Enschede beginnen", stelt oud-wethouder en D66-fractievoorzitter N. van Lijf. Zij was van 1995-1998 wethouder met in haar portefeuille onder meer milieu, ruimtelijke ordening en bouw- en woningtoezicht. Ze verklaart de werkwijze van de gemeentelijke Bouw- en Milieudienst door de armlastige financiële situatie en de hoge werkloosheid in de stad. "Niet zeuren, maar bouwen", was volgens Van Lijf jarenlang het parool. Over bouwtekeningen en vergunningen werd niet moeilijk gedaan bij het aantrekken van nieuwe bedrijven. De dienstbare houding is bij S.E. Fireworks doorgeschoten, erkent Van Lijf. "Het is schokkend dat wij zo coulant zijn geweest tegenover bedrijven in overtreding."

De Enschedese politiek is niet ongelukkig met de vaststelling dat de ramp is veroorzaakt doordat S.E. Fireworks teveel zwaar vuurwerk op haar terrein had opgeslagen. "Zo'n ontploffing kun je de gemeente niet aanrekenen", zegt fractievoorzitter A. Enklaar van de VVD. "Als S.E. Fireworks zich aan de vergunning had gehouden, was er geen fatale explosie geweest", stelt Mans vast. Samen met brandweercommandant A. Groos vindt hij dat Oosting het brandweerkorps gerehabiliteerd heeft met zijn opmerking dat de brandweer als korps wel fouten heeft gemaakt maar dat "individuele brandweerlieden geen blaam treft." De rijksinspectie voor brandweerzorg en rampenbestrijding stelde eerder dat de brandweer de ramp mogelijk had kunnen voorkomen door een brand in een hoek van het terrein van S.E. Fireworks eerder te blussen. Mans weerlegt de kritiek dat politie en brandweer langs elkaar heen hebben gewerkt en niet, volgens de regels, versterking hebben opgeroepen. "Er is wel opgeschaald, weliswaar niet volgens het boekje maar daar gaat het niet om. Het gaat erom dat het is gebeurd", zegt Mans. Hij deelt wel de kritiek van Oos- ting dat de gemeente te snel woningen gesloopt heeft en dat ze de bewoners meer mogelijkheden had moeten geven om na de explosie terug te keren naar het rampgebied.