PR-campagne voor Grote Markt faalde

De uitslag van het referendum in Groningen wijst op een kloof tussen burger en politiek. Maar ook op te weinig PR voor de nieuwe Grote Markt.

Door onze redacteur KARIN DE MIK

GRONINGEN, 22 FEBR. Het plan voor een opknapbeurt van de noordkant van de Grote Markt is door de Groningse kiezers weggevaagd. Maar liefst 81 procent van de 'stadjers' die hun stem uitbrachten, stemde tegen. Hun 'nee' gold vooral een omstreden parkeergarage onder het stadsplein, die gekoppeld was aan een grondige renovatie en vernieuwing van een historisch stuk openbare ruimte.

De burgers hebben gesproken en het gemeentebestuur kan niet anders dan zijn hoofd buigen voor de volkswil. De grote opkomst - 56,5 procent - bewijst dat de kwestie leeft. Dat is winst voor de lokale democratie.

Dat de nederlaag pijnlijk is voor het college en de gemeenteraad, die zich in ruime meerderheid achter het plan schaarde, mag duidelijk zijn. Wie echter , zoals de SP, over een kloof spreekt tussen gekozen vertegenwoordigers en de burger die hem zijn mandaat gaf, lijkt vandaag even in Groningen te moeten zijn. Lijkt. Want het is te gemakkelijk om het wegstemmen van het plan af te doen als een afrekening met de arrogantie van de macht.

Er was namelijk van alles te zeggen voor een opknapbeurt van een sleetse, weinig aantrekkelijke noordwand van de Markt. Dat marktpartijen bereid zijn daar 300 miljoen gulden voor neer te tellen is een kans die elke bestuurder zal grijpen. Dat de investeerders daaraan een voorwaarde verbinden, namelijk een ondergrondse parkeergarage, is op zich niet verwonderlijk.

De vraag is of de politieke partijen er voldoende in zijn geslaagd de voordelen van het plan duidelijk voor het voetlicht te brengen. Een handicap was dat de gemeente zelf niet actief campagne kon voeren. Dat is verboden in de Groningse referendumverordening. Alleen neutrale informatie mocht verstrekt worden. Toen wethouder Smink onlangs op een avond over het plan sprak werd er prompt een klacht tegen hem ingediend door het zeer actieve comité 'Geen Gat in de Grote Markt'.

De tegenstanders mobiliseerden zich wel snel. 'Geen Gat in de Grote Markt' speelde handig in op de emoties die er onder veel Groningers leefden. De Grote Markt is zo'n beetje de huiskamer van de 'stadjers' en wie daar "zes jaar" lang een "bouwput" van wil maken, moet van goede huize komen. Wethouder Smink kon dan beweren dat een 'gat' de markt slechts een jaar zou ontsieren, het andere beeld had zich al vastgezet in de hoofden van de Groningers, net als dat van een scheve Martinitoren die uit balans zou raken door de verbouwing. d' Olle Grieze als noordelijke toren van Pisa? Dat nooit. Smink kon verklaren en geruststellen dat uit onderzoeken bleek dat er geen gevaar was voor toren noch kerk, maar ook het beeld van een verzakte Martinitoren liet de Groningers niet los.

Wie moet opboksen tegen emoties, staat op voorhand al niet sterk. Tel daarbij het feit dat de Groningers toch al niet snel te porren zijn voor verandering. Jarenlang was er Gronings verzet tegen de bouw van het Groninger Museum in het Verbindingskanaal. Aantasting van een historisch stukje stad, heette het. Maar nu het museum er eenmaal staat en met zijn markante architectuur een landelijke uitstraling heeft, moet menig 'stadjer' toegeven trots te zijn op dit eerder verafschuwde bouwsel. Mogelijk was dit ook gebeurd met de Nieuwe Noordzijde.

De gemeente moet nu terug naar de tekentafel, om een nieuw plan te bedenken. Zonder parkeergarage. Nu maar afwachten of de investeerders nog staan te trappelen. Leeuwarden aast al op de buit.

Een overzicht van recente referenda laat zien dat vaak de opkomstdrempel niet wordt gehaald.

1997 - Inwoners van Amsterdam stemmen tegen de aanleg van Noord- Zuidlijn. De opkomst is te laag om de aanleg tegen te houden.

1997 - De bouw van de Amsterdamse woonwijk IJburg kan doorgaan. Een meerderheid is tegen de plannen. De opkomst is te laag om de bouw te verhinderen. 1996 - Inwoners van Vleuten-de Meern stemmen massaal tegen samenvoeging met Utrecht, 98 procent is tegen. De herindeling heeft vijf jaar later echter alsnog plaats.

1995 - De komst van een internationaal bedrijvenpark in Heerenveen gaat door. Een meerderheid stemde tegen, maar de opkomstdrempel werd niet gehaald. 1995 - Een meerderheid (90 procent) van de Amsterdammers keert zich tegen de vorming van een stadsprovincie. Burgemeester Patijn zegt de uitslag te respecteren.

1994 - De inwoners van Groningen geven hun goedkeuring aan het besluit van het gemeentebestuur om het Noorderplantsoen te sluiten voor verkeer.