SãO PAULO, 19 FEBR. Speciale eenheden van de Braziliaanse politie hebben gisteren ten minste elf gevangenen gedood bij pogingen een opstand van twintigduizend gedetineerden in 24 staatsgevangenissen in de deelstaat São Paulo neer te slaan.

Vanochtend zouden politie-eenheden zestien gevangenissen weer onder controle hebben. Bij de opstand, die de grootste is uit de Braziliaanse geschiedenis, hebben de gevangenen naar schatting tussen de 3.000 en 8.000 burgers, onder wie 1.700 kinderen, gegijzeld. Het gaat vooral om familieleden van gevangenen. Gisteren was het bezoekdag in de gevangenissen. Ook zouden 74 bewakers worden gegijzeld.

Vrijgelaten gijzelaars hebben verklaard dat het aantal doden veel hoger is dan de tot nu toe door de autoriteiten gemelde elf.

De opstand zou met mobiele telefoons zijn georkestreerd door een criminele organisatie, het Eerste Commando van de Hoofdstad (PCC), vanuit de Carandiru-gevangenis. Aanleiding was de overplaatsing van tien gevangenen die worden beschouwd als leiders van deze organisatie. Vorige week waren er bij onderling geweld in de Carandiru-gevangenis vijf doden gevallen. De autoriteiten hoopten met de overplaatsing de macht van de PCC te breken.

De Braziliaanse minister van justitie, Jose Grigori, noemde de opstand "een gesynchroniseerde gebeurtenis zonder precedent in Brazilië".

De Carandiru-gevangenis, ooit gebouwd om 3.200 gestraften te huisvesten, is met 9.200 gevangenen de grootste van Latijns Amerika. De overbevolking in de inrichting is er mede de oorzaak van dat Carandiru bekend staat als een van de meest gewelddadige gevangenissen ter wereld.

In 1992 was de inrichting het toneel van een grote opstand die met veel geweld door politie-eenheden werd neergeslagen. Daarbij werden volgens autoriteiten 111 gevangenen doodgeschoten. Mensenrechtenorganisaties zijn echter van mening dat er destijds zeker tweehonderd doden waren gevallen. In veel gevallen zouden de slachtoffers van dichtbij zijn neergeschoten nadat zij zich hadden overgegeven. (Reuters, AFP, AP)