B E E L D :
Hartzeer
Maarten Huygen
Wat de BSE-crisis zoal niet
vermag: plotseling krijgen we slachthuizen van binnen te zien. Een
schot door het hoofd, stuiptrekkende koeien en paarden, leegbloeden en
daarna villen en in stukken snijden. Vleesafvalbergen van witte
besmeurde ingewanden en lillende donkerrode organen. De vleesindustrie
opent haar deuren: "Hier is niets aan de hand".
Drie jaar geleden vond deze krant geen enkele slachterij bereid tot een
fotoreportage. Na lang aanhouden liet alleen een diervriendelijke
slachterij van De Groene Weg een fotograaf toe. Maar toen de reportage
in de krant verscheen, belden en schreven geschrokken lezers die
waarschijnlijk dachten dat een biefstuk gewoon in het plastic groeit.
Die illusie heeft niemand meer. Iedereen weet nu: vlees komt van dieren
die ook ziek kunnen zijn.
Het nieuwsgierige nachtprogramma De Achtste Dag volgde een
paardenslachter die dol op paarden is. Oude paarden, zieke paarden,
ponies die een schot door het hoofd kregen en daarna leegbloedden. Hij
vond het een humaan einde voor een ziek of oud paard. Ik had willen
weten in welke plaats het was. Normaal is De Achtste Dag, de
leerschool van Frans Bromet, sterk in details. Een andere
reporter volgde een dikke koe lopend uit de veewagen tot en met de
kogelbiefstuk in de malende mond van een eenzame eter. "Heerlijk", zei
die. Goed idee. Eerder had Zembla in een bloederig
geïllustreerd onderzoek alle lekken in de anti-BSE-maatregelen
laten zien. De overheid stelt wel gerust maar weet het zelf ook niet.
Zelfs een biefstuk kan mogelijk BSE bevatten, zei patholoog G. Jansen,
die in Nederland de hersenen van geslachte koeien op BSE inspecteert.
Door het schot door de kop tijdens de slacht kunnen stukjes van de
hersenen in de bloedbaan en in het spiervlees terecht komen, want het
hart blijft dan nog een paar slagen pompen.
Met een krijtje op een bord tekende A. Osterhaus de overgebleven
verspreidingsmogelijkheden, via het grondwater rond gedumpte kadavers,
bij frauduleus verwerkte koeien, bij slecht verwerkt slachtafval van
zieke koeien. Het ergste is al gebeurd vóór de recente
maatregelen. Nederlandse zieke koeien die waren doorgelaten zonder
hersenkeuring, Britse en Duitse importkoeien. Osterhaus was minder
geruststellend dan in andere programma's. Het worst case
scenario waar hij bang voor was, komt nu uit, zei hij. In het ergste
geval vallen in Nederland na een lange incubatietijd tussen de 5000 en
15.000 doden. Dat is maximaal 1 promille van de bevolking, een stevig
risico.
Het grondige Zembla was een domper na Andere Tijden die de
blije beelden van de verloving van Beatrix en Claus had opgespoord
samen met de dagboekaantekeningen van een zenuwachtige premier Cals die
door de koningin overal buiten werd gehouden en voor voldongen feiten
werd gesteld. De fractieleiders die het huwelijk moesten goedkeuren,
werden nog veel later ingelicht. Details zijn te vinden in
www.anderetijden.nl.
Wat overheerste was de uitzinnige, niet meer te stoppen verliefdheid van
Beatrix in die tijd. "Beatrix spatte van het scherm af", zei presentator
Hans Goedkoop. Haar handen waren voortdurend op de schoot van Prins
Claus. In die zin was de persconferentie ondanks alle repetities en
programmering zeldzaam open. Zulke onbevangen liefde zie je niet meer
in deze tijd van " emoties tonen". De liefdesverklaringen in Love
Letters zijn vals theater, vergeleken bij de veulensprongen van
Beatrix toen.
Prins Constantijn en Laurentien Brinkhorst lieten zich niet gaan tijdens
de perspresentatie van hun verloving. Het leek allemaal erg verstandig,
de relatie loopt al langer. De meesten hebben ruim ervaring voor ze een
huwelijkspartner kiezen. De overgave in The Sound of Music
heeft plaats gemaakt voor het angstvallige "Ik ben bang om weer
gekwetst te worden" van Sex in the City. Hoe moet het met de
carrières? Geen illusie. In liefde en vlees zijn wij wijzer.
"Hartzeer", zei de slachter voor hij het volgende paard doodschoot.